50 năm Thống nhất đất nước: Những năm tháng không thể nào quên

8 giờ trướcBài gốc

Tác nghiệp ở U Minh

Nhà báo Lê Nam Thắng (đứng thứ 2 từ phải sang), phóng viên Thông tấn xã Giải phóng. Ảnh: TTXVN phát

Nhà báo Lê Nam Thắng, nguyên phóng viên Thông tấn xã Giải phóng chia sẻ, ông thuộc thế hệ thứ tư về bổ sung cho bộ phận thông tấn - báo chí tỉnh Rạch Giá, sau khi rời khóa đào tạo phóng viên thông tấn báo chí khu Tây Nam bộ năm 1972. Cho đến nay, ông còn lưu giữ được một số bản tin viết trên khổ giấy A4 gấp đôi, có ghi cả ngày viết, ngày phát về Tổng xã và cả ký hiệu đài Minh Ngữ Rạch Giá POP3, đã úa màu thời gian. Đó thực chất là những mảnh giấy viết tay nơi góc rừng, hay bên công sự chiến hào một trận đánh nào đó, nhằm sắp xếp lại sự kiện cho có đầu có đuôi với phương châm càng nhanh càng tốt để kịp chuyến về Tổng xã Thông tấn xã giải phóng (TTXGP). Mà TTXGP là gì, gồm những ai, thì lúc ấy ông gần như chưa biết. Bởi, trước khi đi học khóa đào tạo phóng viên thông tấn báo chí khu Tây Nam bộ năm 1972, ông vốn là một người viết tin, kiêm in ấn, kiêm luôn việc phát hành tờ tin cấp huyện.

Công việc cứ theo thời gian mà quen dần, nhà báo Lê Nam Thắng được phân công đi và viết thêm một số địa bàn khác. Ngoài vùng giải phóng còn có vùng ven đô, vùng địch tạm chiếm chủ vếu là địa bàn các huyện Gò Quao, Châu Thành, Giồng Riềng, An Bi, Vĩnh Thuận. Nhờ vậy, ngoài tin tức, ông còn có những loạt bài ghi chép, ký sự, phóng sự, điển hình như: Trận tuyền U Minh, Chữ về với trẻ Xẻo Gia hay Quyết giữ hạt lúa quê mình... phản ảnh kịp thời thực tế cuộc sống và chiến đấu của quân và dân, tố cáo tội ác của giặc. Tin, bài được phát trên Đài Phát thanh Giải phóng, đăng Báo Giải phóng, Báo Chiến thắng Rạch Giá có tính động viên, cổ vũ kịp thời, được người nghe đón nhận nồng nhiệt.

Nhà báo Lê Nam Thắng kể, cuộc chiến bằng ngòi bút đối với ông mới thật sự bắt đầu, khi ông được phân công lên địa bàn huyện Giồng Riềng, một trong những chiến trường trọng điểm vào thời khắc Hiệp định hòa bình vừa được ký kết cuối năm 1973 tại Paris. Để bảo vệ cho đầu não ngụy quyền Sài Gòn vùng 4 chiến thuật tại Cần Thơ, vùng tam giác nhỏ bé nằm giáp ranh ba tỉnh Rạch Giá (Kiên Giang), Chương Thiện (Hậu Giang), Phong Dinh (Cần Thơ), địch tập trung về đây đến 45 tiểu đoàn, đủ các thứ quân binh chủng. Có đơn vị bộ đội ta một tháng đánh hơn ba mươi trận, thắng lợi thì nhiều nhưng hy sinh, thương tật cũng không ít.

Riêng tổ phóng viên chiến trường, ngoài nhà báo Lê Nam Thắng còn có phóng viên ảnh Lê Ngọc, điện báo viên chính Nguyễn Thanh Hà, điện báo viên Võ Vạn Trăm. Tổ phóng viên ròng rã nhiều ngày tháng hầu như không có chỗ ở ổn định, toàn bộ đồ dùng sinh hoạt, phương tiện làm việc đều trên đôi vai. Nhiệm vụ chính là viết tin, chụp ảnh nhưng cũng phải đánh giặc để tồn tại được, nhưng tin, bài vẫn đều đặn phát về Việt Nam Thông tấn xã (VNTTX), có ảnh triển lãm, gửi đăng báo...

“Nhớ lại trận bộ đội địa phương huyện Giồng Riềng tập kích tiêu diệt phân chi khu quân sự và công sự tề ở xã Hòa Hưng. Trưa hôm đó, chúng tôi phát tin ngay trong vòng vây bọc thép M113, may mà thoát chết. Trận D20 (Trung đoàn Cửu Long), tập kích tiêu diệt yếu khu quân sự Ba Hồ, tại xã Vĩnh Hòa Hưng, Bắc huyện Gò Quao, chúng tôi phát tin chỉ cách trận địa chưa đầy 300m, ngay bên bờ sông Cái Bé”, nhà báo Lê Nam Thắng nhớ lại.

Nhà báo Lê Nam Thắng kể: “Tôi còn nhớ trên trời dày đặc máy bay, đại bác bắn liên hồi đinh tai nhức óc, Thanh Hà ngồi phía sau tôi trong một công sự dã chiến nửa khô nửa nước, bên ngoài miệng hầm, Võ Vạn Trăm ôm súng cảnh giới. Cứ hễ viết được vài chục chữ, tôi chuyền tay cho Thanh Hà đang lên sóng và chuyển phát đi”.

Ấy thế mà bài tường thuật "Tiêu diệt yếu khu quân sự Ba Hồ, cứ điểm cuối cùng nằm trong vùng tam giác giáp ranh ba tỉnh Rạch Giá - Chương Thiện - Phong Dinh" có độ dài 1.200 từ được phát đi trọn vẹn. Điều bất ngờ nữa ngay buổi phát thanh chiều hôm đó, Đài Phát thanh Giải phóng phát nguyên văn bài tường thuật. Nhân dân trong vùng vô cùng phấn khởi, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn pháo binh Lâm Văn Chương, người trực tiếp chỉ huy trận tập kích hôm đó, đích thân mời chúng tôi ăn bữa cơm tối không có đèn với món thịt gà kho sả. Thật đau lòng, anh hy sinh chưa đầy một tuần sau đó, trong trận đánh tập kích chi khu quân sự Ngọc Chúc.

Nhà báo Lê Nam Thắng chia sẻ, thế hệ thứ tư của ông có cái may mắn không phải hứng chịu nỗi đau bị giặc xóa sổ thêm một lần nữa nhưng sự hy sinh mất mát trong quá trình tác nghiệp là không thể tránh khỏi, bởi sự khốc liệt của chiến tranh. Làm sao có thể quên được người anh cả, nhà báo tài hoa Trung Vũ hy sinh nằm lại Hòn Đất; nhà báo Hoàng Hảo, Việt Hưng nằm lại ven bờ sông Cái Lớn; nhà báo họa sỹ Nguyễn Văn Cộng (Bảy Truyền) hy sinh trong tư thế trên lưng còn gùi đầy một ba lô bản tin thông tấn; nhà báo Trường Xuân, Lê Văn Hoàng hy sinh trong tư thế vừa cầm bút vừa cầm súng nằm lại ven rừng U Minh Thượng. Còn không ít những người mất một phần thân thể, bị tù đày ra Côn Đảo, Phú Quốc, bị phơi nhiễm chất độc da cam mà di chứng còn đeo bám đến bây giờ…

"Đất nước đã 50 năm hòa bình, đồng nghĩa với chiến tranh ngày càng lùi xa vào quá khứ. Nhưng sự hy sinh mất mát, sự gian khổ gần như vượt qua sức chịu đựng của con người mà thế hệ nhà báo đàn anh đàn chị đi trước phải hứng chịu để góp phần làm nên một thời TTXGP, thì chắc chắn rằng, chúng ta, những người còn sống không bao giờ có thể quên", nhà báo Lê Nam Thắng xúc động chia sẻ.

Gắn bó như “anh em một nhà”

Nhà báo Nguyễn Dĩnh, phóng viên Thông tấn quân sự đã có 30 năm gắn bó với TTXVN.

Nhớ lại những ngày làm phóng viên chiến trường ở Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN), nhà báo Nguyễn Dĩnh kể, ông là phóng viên Thông tấn quân sự (thuộc biên chế Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam). Nhưng từ khi thành lập, mọi phân công nhiệm vụ, hoạt động tác chiến, đào tạo nghiệp vụ... lại gắn bó với TTXVN, như một bộ phận không thể tách rời và hoạt động giống như một phòng ban của TTXVN. Nhà báo Đỗ Phượng – Phó Tổng biên tập VNTTX khi đó là người ký giấy cho ông vào công tác tại các mặt trận.

Theo nhà báo Nguyễn Văn Dĩnh, trong suốt 30 năm công tác tại TTXVN, ông cùng các phóng viên của phòng Thông tấn quân sự đã gắn bó như “anh em một nhà” và có nhiều kỷ niệm với các phóng viên, biên tập viên của TTXVN. Đặc biệt là với các phóng viên Ban biên tập tin Trong nước và Ban biên tập Ảnh. Các phóng viên Thông tấn quân sự được TTXVN trang bị máy ảnh, phim để tác nghiệp và truyền tin, bài, ảnh về TTXVN để sử dụng. “Khi đó, anh em chúng tôi đi đâu cũng có nhau, lăn lộn vào những nơi gian khổ nhất, ác liệt nhất để lấy thông tin, chụp ảnh và có những bài viết, hình ảnh thời sự nóng hổi, đảm bảo đưa thông tin nhanh nhất. TTXVN luôn là ngôi nhà thứ 2 của nhóm phóng viên Thông tấn quân sự chúng tôi”, nhà báo Nguyễn Văn Dĩnh nhớ lại.

Theo lời kể của nhà báo Nguyễn Văn Dĩnh, trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, cùng với các phóng viên khác, nhiều anh em phòng Thông tấn quân sự đã tham gia chiến dịch và có mặt ở các cánh quân khác nhau tiến về Sài Gòn và ghi lại những khoảnh khắc lịch sử quan trọng của dân tộc. Thời khắc lịch sử của ngày 30/4, 2 phóng viên Đậu Ngọc Đản và Hoàng Thiểm của Thông tấn quân sự là một trong những phóng viên có mặt tại Dinh Độc Lập sớm nhất. Họ đã chụp được những bức ảnh lịch sử như thời khắc bắt Dương Văn Minh đầu hàng... Để đưa được những hình ảnh, tài liệu gốc ra Hà Nội, hai phóng viên Hoàng Thiểm và Ngọc Đản đã nhờ một lái xe của quân Ngụy khi đó chở ra Đà Nẵng, rồi lên máy bay ra Hà Nội, mang theo toàn bộ tài liệu, phim ảnh chỉ hai ngày sau giải phóng.

Chia sẻ về cảm xúc khi được mời tham gia cuộc gặp mặt tại TTXVN ngày 24/4, nhà báo Nguyễn Văn Dĩnh cho biết: “Cuộc gặp mặt lần này vô cùng có ý nghĩa, là thời khắc mà chúng tôi rất mong chờ. Tôi có 30 năm làm phóng viên TTXVN, được các bác, các anh chị ở TTXVN quý mến, coi như con cháu, hỗ trợ và tạo điều kiện giúp đỡ tôi rất nhiều trong công việc. Sau này trưởng thành, về làm cán bộ của Cục Tuyên huấn, nhưng tình cảm của chúng tôi với TTXVN vẫn luôn rất đặc biệt, gắn bó, keo sơn như anh em một nhà”.

Bài và ảnh: Phương Lan (TTXVN)

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/thoi-su/50-nam-thong-nhat-dat-nuoc-nhung-nam-thang-khong-the-nao-quen-20250423171846717.htm