Tiền đình là nơi duy trì sự cân bằng của cơ thể trong trạng thái đi, đứng, ngồi, chạy, nhảy... Khi bị rối loạn tiền đình, bệnh nhân thường có các triệu chứng như: Chóng mặt, buồn nôn, đầu óc quay cuồng, hoa mắt, ù tai, đứng lên ngồi xuống khó khăn, đi đứng mất thăng bằng, dễ bị ngã…
Rối loạn tiền đình ngoại biên là bệnh lành tính, chỉ làm cho người bệnh bị chóng mặt, khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày. Rối loạn tiền đình trung ương là bệnh lý nặng hơn thường biểu hiện của tình trạng thiểu năng tuần hoàn não, buồn nôn, choáng váng, đi đứng khó khăn, mau quên, thi thoảng kèm theo nôn ói.
Rối loạn tiền đình xảy ra ở bất cứ ai, độ tuổi nào. Những người bị rối loạn tiền đình thường bị ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt thường ngày. Các bài tập giúp phòng ngừa và đẩy lùi triệu chứng của rối loạn tiền đình.
1. Bài tập ổn định mắt tốt cho người rối loạn tiền đình
Bài 1:Bệnh nhân ngồi trên ghế, hai chân vuông góc với sàn nhà, lưng, đầu thẳng, mắt nhìn thẳng.
Cách thực hiện: Di chuyển mắt lên xuống hết tầm, làm 10 lần, sau đó đưa mắt nhìn trái phải đầu giữ nguyên, thực hiện hết tầm, làm 10 lần như trên.
Bài tập ổn định ánh mắt tốt cho người rối loạn tiền đình.
Bài 2:Bệnh nhân ngồi hai chân vuông góc với sàn nhà, mắt nhìn thẳng. Dùng ngón tay trỏ để ngang tầm mắt, đưa từ xa ra gần và ngược lại sao cho khi ở cự ly gần mắt ngón tay trỏ cách mắt khoảng 15 cm.
Tương tự với tư thế đó, ngón tay trỏ để ngang tầm mắt di chuyển từ trái qua phải bệnh nhân xoay người theo ngón tay, mắt nhìn theo tay, lưu ý chỉ xoay thân mình lưng và đầu, tư thế ngồi vẫn giữ nguyên. Thực hiện tương tự với hướng di chuyển ngón trỏ lên xuống hết tầm vận động, mỗi động tác 10 lần.
2. Bài tập cân bằng giảm tình trạng chóng mặt
Bài tập 1: Bệnh nhân ngồi trên ghế, lưng thẳng, hai chân vuông góc với mặt sàn mở rộng bằng vai, mắt nhìn thẳng, hai tay đặt trên gối. Sau đó thực hiện động tác đứng lên ngồi xuống với tốc độ vừa phải; thực hiện động tác 10 lần.
Bài tập cân bằng giảm tình trạng chóng mặt trong bệnh rối loạn tiền đình.
Bài tập 2: Bệnh nhân ngồi trên ghế, lưng thẳng, hai chân vuông góc với mặt sàn mở rộng bằng vai, mắt nhìn thẳng, hai tay đặt trên gối. Sau đó thực hiện động tác đứng lên ngồi xuống. Mỗi lần đứng dậy đầu sẽ quay sang một bên hết tầm vận động, thực hiện động tác 10 lần.
Bài tập 3: Với động tác này bạn cần có một chiếc ghế có tựa hoặc có tay cầm ngang với tầm tay của bạn. Để thực hiện động tác này bạn cần đứng bên cạnh bên phải hoặc trái của ghế để phòng khi mất thăng bằng bạn có chỗ để giữ tránh bị ngã. Tiếp theo đứng thẳng, một chân co nhẹ, đầu thẳng, mắt nhắm tay không chạm vào ghế; giữ tư thế này trong vòng 10 đến 15 giây và thực hiện liên tục 10 lần.
Bài tập Dịch cân kinh (vẩy tay) hỗ trợ giảm tình trạng chóng mặt.
Bài tập 4 - Dịch cân kinh (vẩy tay): Vẩy tay giúp tim phổi hoạt động mạnh, là cách 'nạo vét' các chất độc hại trong mạch máu bằng khí. Khí huyết lưu thông thì mọi cái sẽ lưu thông, bệnh tật sẽ bị đẩy lùi. Kiên trì tập luyện Dịch Cân Kinh giúp cho cơ thể chúng ta luôn cân bằng âm dương, hàn nhiệt, khí huyết, hấp thu và bài tiết, từ đó hỗ trợ giảm tình trạng chóng mặt.
-Thời điểm thực hiện: Sáng khi vừa ngủ dậy, trưa khi vừa nghỉ trưa xong, tối đi khi làm về. Lưu ý, khi tập bụng phải rỗng.
- Cách thực hiện:
+ Đứng đúng tư thế: Hai chân dang rộng bằng vai (cỡ 30 - 35cm), hai bàn chân song song hướng thẳng phía trước. Mười đầu ngón chân bám chặt xuống sàn nhà (có thể lót một miếng vải nỉ dưới chân, hoặc đứng trên đôi dép mỏng và mềm, nhất là khi tập ngoài trời), tránh đứng vào những chỗ ẩm ướt hoặc chân trần trên nền xi măng hay nền đất.
+ Bắt đầu tập: Đưa hai tay ra trước nhẹ nhàng, cho tới khi ngang vai, lòng bàn tay mở về trước. Sau đó, đánh hai tay cùng lúc về sau (hết cỡ) khoảng 60 độ so với trục thẳng đứng và khi trả hai tay về phía trước (cùng lúc) thì không cần dùng lực, chỉ như quán tính mà tay đưa ra trước như lúc đầu. Đó là xong 1 nhịp, thời gian trung bình khoảng 1 giây cho 1 nhịp, hai mũi bàn chân bám sàn, nhíu cơ vòng hậu môn.
+ Mỗi lần thực hiện 100 cái, sau 1 tuần tăng lên 10 cái mỗi lần.
BS. Vũ Hồng