80 năm lực lượng vũ trang Quân khu 5: Tiếp nối hào khí Ba Tơ

3 giờ trướcBài gốc

Họ là những hạt giống đỏ, âm thầm bén rễ, chuẩn bị cho một hành trình lịch sử đầy gian khổ mà rất đỗi vẻ vang, tự hào. Kỷ niệm 80 năm ngày Truyền thống Lực lượng vũ trang Quân khu 5, Nhóm PV và CTV tại miền Trung có bài viết “80 năm lực lượng vũ trang Quân khu 5: Tiếp nối hào khí Ba Tơ”.

Năm 1941, giữa núi rừng phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, thực dân Pháp dựng lên “Căng an trí” Ba Tơ - là nơi giam lỏng những chiến sĩ cách mạng sau khi bị giam cầm tại các nhà đày thực dân. Chính nơi tưởng chừng là ngục tù ấy lại trở thành chiếc nôi ươm mầm cách mạng của quân và dân Khu 5 anh hùng.

Chi bộ “Căng an trí” Ba Tơ ra đời, quy tụ những người cộng sản kiên trung, sẵn sàng đứng dậy vì độc lập dân tộc. Ngày 11/3/1945, khởi nghĩa Ba Tơ thành công, ngày 12/3/1945 khai sinh Đội Du kích Ba Tơ với lời thề sắt son: “Hy sinh vì Tổ quốc”.

Bộ đội sửa chữa từng phần mộ tại nghĩa trang Hòa Sơn (Đà Nẵng)

Ngọn lửa Ba Tơ đã lan nhanh khắp miền Trung: Đội Du kích Vũ Hùng (ở Quảng Nam cũ); Đội Tự vệ hỏa xa Diêu Trì (ở Bình Định cũ); Đội Tự vệ Tuy Hòa (ở Phú Yên cũ); Đội tự vệ công nhân Hòn Khói (ở Khánh Hòa) và Đội tự vệ chiến đấu của công nhân đồn điền Ca-da ở Đắk Lắk…

Ngày 16/10/1945, Chiến khu 5 được thành lập, bao gồm các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Kon Tum, Gia Lai cũ. Đây là mốc son đánh dấu sự ra đời, mở ra trang sử vàng chói lọi của lực lượng vũ trang Quân khu 5 anh hùng. Từ những đội du kích đầu tiên đến các đại đội, tiểu đoàn Vệ quốc đoàn, lực lượng vũ trang khu 5 đã phát triển trở thành nòng cốt của cuộc kháng chiến toàn dân, toàn diện. Đại tá Võ Văn Minh, nguyên cán bộ Trung đoàn 803 nhớ lại:

“Trong kháng chiến chống Pháp, Liên khu 5 bốn bề bị địch bao vây. Cuộc sống của Bộ đội mình giai đoạn đầu khó vô cùng. Không có vũ khí, không có gạo ăn, nhân dân phải nhịn ăn từng bữa, giúp Bộ đội có cơm ăn để đánh giặc. Đánh nhau, lấy vũ khí của địch mà đánh địch".

Bộ đội tìm kiếm nạn nhân bị vùi lấp trong vụ sạt lở đất tại Trà Leng, Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam (cũ) năm 2020

Sau Hiệp định Giơ-ne-vơ, phong trào cách mạng Liên khu 5 bước vào giai đoạn đầy khó khăn, thử thách trước sự đánh phá ác liệt của địch. Liên Khu ủy 5 từ phía tây Thừa Thiên - Huế di chuyển vào Trung Man, Hiên, Giằng, sau đó là Trà My của tỉnh Quảng Nam cũ để lập căn cứ địa cách mạng, xây dựng lực lượng, kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang.

Khu 5 một lần nữa trở thành địa bàn đầu tiên đối mặt trực tiếp với kẻ thù xâm lược. Từ đây, mảnh đất Khu 5 trở thành biểu tượng “Trung dũng, kiên cường, đi đầu diệt Mỹ”. “Vành đai diệt Mỹ” là hiện tượng lịch sử độc đáo, một hình thức đánh giặc sáng tạo phù hợp với nghệ thuật của chiến tranh nhân dân phát triển cao trên chiến trường Khu 5, góp phần cùng quân và dân cả nước làm nên Đại thắng mùa Xuân 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân, Trung tướng Nguyễn Trung Thu, nguyên Phó Tham mưu Trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, nguyên Tư lệnh Quân khu 5 cho rằng, chủ trương tổ chức vành đai diệt Mỹ là rất sáng tạo, rất phù hợp với tình hình lúc bấy giờ:

“Khu ủy Khu 5 và Bộ Tư lệnh Quân khu 5 chủ trương tổ chức "vành đai diệt Mỹ". Chúng ta tổ chức lực lượng tổng hợp để bao vây, đánh thẳng vào căn cứ địch như biệt động, đặc công, tập kích bằng hỏa lực. Vành đai diệt Mỹ có ý nghĩa to lớn hơn nữa, đó là từ chiến trường Khu 5 lan rộng ra các chiến trường khác".

Bộ đội Quân khu 5 tìm kiếm nạn nhân mất tích trong vụ sạt lở đất tại Trà Leng, huyện miền núi cao Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam (cũ) năm 2020

Sau ngày thống nhất đất nước, lực lượng vũ trang Quân khu 5 tập trung khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng kinh tế, giải quyết vấn đề FULRO, bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế. Mười năm giúp bạn (1979-1989) là chặng đường gian khổ mà vô cùng vẻ vang. Hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ Khu 5 đã sát cánh cùng quân và dân Campuchia truy quét tàn quân địch, xây dựng chính quyền, củng cố lực lượng vũ trang, giúp nhân dân khôi phục và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội. Lực lượng vũ trang Quân khu 5 đã hoàn thành xuất sắc nghĩa vụ cao cả, xứng đáng được tôn vinh là “Đội quân nhà Phật”, “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng nhân dân hai nước.

Hình ảnh “Người chiến sĩ Khu 5” dấn thân nơi hiểm nguy, tìm kiếm, cứu nạn đồng bào trong các đợt mưa bão, sạt lở đất, ngập lụt như ở Trà Leng, Phước Lộc (2020); giúp dân trong trận lũ lịch sử ở Đà Nẵng (2022); căng mình nơi tuyến đầu chống dịch Covid-19… đã in đậm tình cảm đẹp trong lòng nhân dân, góp phần củng cố cơ sở chính trị, bồi đắp “thế trận lòng dân” vững chắc.

Bội đội Quân khu 5 sửa chữa các phần mộ bị sụt trượt, vùi lấp tại nghĩa trang Hòa Sơn (Đà Nẵng) do ảnh hưởng mưa lũ năm 2022

Nhớ lại trận mưa đặc biệt lớn ập xuống thành phố Đà Nẵng vào chiều tối 14/10/2022, Nghĩa trang Hòa Sơn lớn nhất thành phố Đà Nẵng bị dòng lũ phá tan hoang. Các khu mộ bị nước cuốn trôi, san phẳng, không ai còn nhận ra đâu là mộ người thân. Bộ Tư lệnh Quân khu 5 huy động cán bộ, chiến sĩ tập trung khắc phục. Hàng trăm ngôi mộ đã bị vùi lấp sâu trong đất đá, trải dài trên diện rộng, Bộ đội phải dùng phương pháp thủ công vận chuyển từng viên đá, dọn từng cây ngã đổ, sắp xếp lại khu mộ, trả lại nguyên trạng. Hình ảnh đó để lại tình cảm đặc biệt đối với các gia đình có mộ người thân tại nghĩa trang này. Ông Lê Bá Linh, ở phường Hải Vân, thành phố Đà Nẵng nhớ mãi và biết ơn tình cảm của Bộ đội:

"Nhờ anh em bộ đội tới giúp đỡ. Thấy bộ đội mừng quá, không biết làm sao nói không biết làm sao nói cho hết, chỉ biết tạ ơn mấy anh bộ đội”.

Bộ đội giúp dân sơ tán tránh bão, lũ.

Biết bao người con ưu tú của lực lượng vũ trang Quân khu 5 đã anh dũng hy sinh hoặc để lại một phần xương máu của mình trên khắp các chiến trường. 204.567 liệt sĩ, 100.815 thương binh đã ngã xuống và để lại máu xương mình trên từng tấc đất quê hương. Có những người chiến sĩ nằm lại giữa Trường Sơn đại ngàn; có người yên nghỉ nơi đảo xa, nơi đất bạn; có người hóa thân vào lòng đất mẹ làm nên truyền thống vẻ vang của lực lượng vũ trang Quân khu 5 anh hùng. Nhiều cán bộ, chiến sĩ Quân khu 5 đã trở thành các tướng lĩnh, lãnh đạo cấp cao, đảm nhiệm nhiều cương vị quan trọng của Đảng, Nhà nước, Quân đội và các bộ ngành, địa phương.

Với những đóng góp to lớn đó, Lực lượng vũ trang Quân khu 5 vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công hạng Nhất, Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất và đặc biệt hai lần được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng. Toàn Quân khu 5 có 942 tập thể, 474 cá nhân được tuyên dương danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó nhiều đơn vị, địa phương được phong tặng lần 2, lần 3, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Trung tướng Lê Ngọc Hải, Phó Bí thư Đảng ủy, Tư Lệnh Quân khu 5 khẳng định, 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 tiếp nối truyền thống hào hùng, xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”:

“Mỗi cán bộ, chiến sĩ của lực lượng vũ trang Quân khu 5 luôn vững vàng về tư tưởng, không dao động trước mọi khó khăn thử thách, không bị chi phối bởi diễn biến phức tạp của tình hình, thường xuyên nâng cao khả năng tự đề kháng trước các luận điệu sai trái, thù địch, củng cố niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng, con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội của đất nước. Lực lượng vũ trang Quân khu 5 luôn vững niềm tin, chắc tay súng, quyết tâm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa"

80 năm qua, lời thề “Hy sinh vì Tổ quốc” của đội Du Kích Ba Tơ ngày ấy vẫn như ngọn lửa thiêng rực sáng, truyền trao, cháy mãi trong tim bao thế hệ cán bộ và chiến sĩ; như mạch nguồn sức mạnh ý chí, tinh thần, là động lực trên mỗi chặng đường trưởng thành và lớn mạnh của lực lượng vũ trang Quân khu 5 hôm nay. Bề dày truyền thống vẻ vang ấy là điểm tựa hành trang vững chắc để cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu 5 hôm nay viết tiếp những trang sử vàng trong thời kỳ mới, xứng danh “Bộ đội Quân khu 5 - Bộ đội Cụ Hồ”.

Nhóm PV/VOV miền Trung

Nguồn VOV : https://vov.vn/chinh-tri/80-nam-luc-luong-vu-trang-quan-khu-5-tiep-noi-hao-khi-ba-to-post1237614.vov