AI – chất xúc tác then chốt của nền kinh tế Việt Nam

một ngày trướcBài gốc

Đây là nhận định của các chuyên gia, nhà quản lý tại lễ công bố Báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025”, do Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và với Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO) triển khai, ngày 12/6.

Quang cảnh lễ công bố Báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam 2025”.

Chủ động nắm bắt cơ hội từ AI

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang là động lực chuyển đổi sâu rộng toàn cầu và được xếp hạng ưu tiên số một trong chương trình chuyển đổi số của Chính phủ và DN hàng đầu thế giới. Dự kiến đến năm 2030, AI sẽ tạo ra giá trị tương đương 5 nghìn tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu.

Trước cơ hội lịch sử này, Đảng, Nhà nước Việt Nam đã có nhiều chủ trương, quyết sách quan trọng, như Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia, Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân của Bộ Chính trị, Nghị quyết 193 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số Quốc gia…

Những văn bản này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc thúc đẩy chuyển đổi số, đồng thời là kim chỉ nam cho các hoạt động nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Giám đốc NIC Vũ Quốc Huy cho biết, Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển đổi đặc biệt quan trọng trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4 diễn ra mạnh mẽ với những đột phá mới về những công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo, bán dẫn, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo và dữ liệu lớn đang định hình lại chuỗi giá trị toàn cầu và làm thay đổi cấu trúc các nền kinh tế.

“Việt Nam quyết tâm không chỉ tham gia, mà còn phải thiết lập một vị thế vững chắc trong lĩnh vực then chốt này, thông qua việc chủ động thúc đẩy hợp tác sâu rộng với các quốc gia, nền kinh tế và các tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới” – ông Vũ Quốc Huy nhấn mạnh.

Theo Giám đốc NIC Vũ Quốc Huy, qua báo cáo “Nền kinh tế AI Việt Nam” do NIC phối hợp với JICA và BCG triển khai nghiên cứu đã cung cấp một bức tranh toàn cảnh về nền kinh tế AI tại Việt Nam, cung cấp một số kinh nghiệm, bài học quốc tế để phát triển AI và phân tích cơ hội trong những ngành kinh tế trọng điểm, đề xuất các trụ cột phát triển cho nền kinh tế AI.

Theo báo cáo, dự báo AI sẽ trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững tại Việt Nam với quy mô nền kinh tế AI dự kiến đạt 120-130 tỷ USD vào năm 2040. Sự tăng trưởng này sẽ đến từ hai nguồn chính là tăng trưởng doanh thu tiêu dùng (45-55 tỷ USD) và tăng trưởng lợi nhuận nhờ nâng cao năng suất (60-75 tỷ USD).

Những con số này một mặt thể hiện tiềm năng to lớn của AI đối với sự phát triển kinh tế, mặt khác chỉ ra những cơ hội to lớn cho các DN và nhà hoạch định chính sách. Do đó, đây chính là thời điểm quan trọng để Việt Nam tận dụng tối đa tiềm năng của AI và khẳng định vị thế của mình trên bản đồ kinh tế số toàn cầu.

Cũng theo báo cáo, Việt Nam đứng thứ 2 trong số các quốc gia dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về số lượng startup và vốn đầu tư tập trung vào AI (năm 2024). Một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển của AI tại Việt Nam là lực lượng lao động công nghệ thông tin và công nghệ số ngày càng đông đảo. Hiện nay, cả nước có hơn 150 trường đại học cung cấp các khóa học liên quan đến công nghệ thông tin và hơn 60.000 sinh viên tốt nghiệp hàng năm. Các cơ sở giáo dục như Đại học Bách khoa Hà Nội (HUST) đã tiên phong triển khai các chương trình cử nhân và thạc sĩ về AI để đáp ứng nhu cầu của ngành.

Khách mời tham quan triển lãm thành tựu AI trong khuôn khổ buổi lễ.

Tập trung ba trụ cột phát triển kinh tế AI

Trưởng đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam Kubo Yoshitomo đánh giá cao sự chủ động và quyết tâm của Việt Nam trong việc phát triển hệ sinh thái AI, đồng thời khẳng định JICA cam kết hỗ trợ dài hạn thông qua chia sẻ kinh nghiệm quốc tế và hợp tác triển khai thực tế.

Trên cơ sở đánh giá tiềm năng, lợi thế nền kinh tế AI của Việt Nam, báo cáo chỉ ra rằng, để đạt được những thành công trong tương lai, Việt Nam cần củng cố các động lực tăng trưởng trọng yếu và các yếu tố hỗ trợ. Theo đó, Việt Nam cần tập trung vào 3 trụ cột phát triển tổng thể sẽ trực tiếp thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế AI. Thứ nhất là mở rộng ứng dụng AI ở cả khu vực công và tư. Đây là chìa khóa để thúc đẩy nền kinh tế AI tăng trưởng theo cấp số nhân và các lĩnh vực có tác động lớn cần được ưu tiên bao gồm dịch vụ Chính phủ, quản lý môi trường và thiên tai, chăm sóc sức khỏe, dịch vụ tài chính và giao thông vận tải,

Thứ hai là hỗ trợ hệ sinh thái AI đang phát triển để mở rộng quy mô và khả năng cạnh tranh. Điều này bao gồm các chương trình tăng tốc khởi nghiệp AI bền vững, cung cấp dịch vụ cố vấn kinh doanh và kỹ thuật, cơ hội đầu tư và hợp tác, giúp các DN mới tham gia thị trường trong nước phát triển và triển khai các giải pháp AI hiệu quả hơn. Cuối cùng là xây dựng nguồn nhân lực chuyên sâu, cụ thể là phát triển chương trình đào tạo AI đạt chuẩn quốc tế cho các bậc cử nhân, thạc sĩ và tiến sĩ đồng thời triển khai các chương trình đào tạo nhân tài AI quy mô lớn với chất lượng hàng đầu (như chương trình GCI của Nhật Bản).

Ngoài ba trụ cột chính, báo cáo cũng chỉ ra ba trụ cột hỗ trợ quan trọng để củng cố nền tảng của nền kinh tế AI Việt Nam, đó là việc nâng cao kiến thức và nhận thức về AI, cải thiện cơ sở hạ tầng dữ liệu và điện toán chất lượng cao và xây dựng chính sách rõ ràng và thích ứng.

Nêu các lĩnh vực được xem là tiềm năng nhất cho Việt Nam trong ngắn và trung hạn, Giám đốc Công nghệ Viettel AI Nguyễn Hoàng Hưng cho rằng, có 3 lĩnh vực tiềm năng để ứng dụng AI, bao gồm hành chính công, giáo dục và y tế. Nếu AI được đầu tư phát triển trong 3 lĩnh vực này sẽ tạo ra sự đột phá trong phát triển DN, nguồn nhân lực và chăm sóc sức khỏe người dân.

Còn theo Giám đốc điều hành kiêm Đối tác, Trưởng bộ phận khu vực công và hàng công nghiệp Việt Nam (Tập đoàn Tư vấn Boston Consulting) Arnaud Ginolin chỉ ra, Việt Nam đang ở thời điểm chuyển mình mạnh mẽ nhờ AI. AI sẽ là chất xúc tác cho làn sóng phát triển công nghiệp tiếp theo, sẵn sàng tái định hình các DN, nền kinh tế và xã hội. Trên mọi lĩnh vực, AI đang mở ra những cơ hội chưa từng có về đổi mới sáng tạo, hiệu quả và lợi thế cạnh tranh. “Tuy nhiên, chuyển đổi thực sự đòi hỏi nhiều hơn việc chỉ ứng dụng công nghệ, mà cần một tầm nhìn thống nhất. Trong đó, chính phủ xây dựng khuôn khổ, DN thúc đẩy triển khai ứng dụng AI và người dân đóng nhận sự phát triển tiến bộ nhờ AI” – ông Arnaud Ginolin khuyến nghị.

Phương Nga

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/ai-chat-xuc-tac-then-chot-cua-nen-kinh-te-viet-nam.732850.html