'Ai sẽ tư vấn để thủy điện xả lũ khi trời quang mây tạnh'?

4 giờ trướcBài gốc

GS-TS Nguyễn Quốc Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam, chia sẻ điều này bên lề Diễn đàn "Chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong vận hành, bảo đảm an toàn đập, hồ chứa nước" vừa diễn ra.

Mới đây, thủy điện Sông Ba Hạ xả lũ kỉ lục chưa từng có

Trước đó, chiều ngày 19-11 vừa qua, nhà máy thủy Sông Ba Hạ (Đắk Lắk) đã nâng mức xả nước về hạ du lên đến 15.490 m3/giây. Đây là mức xả nước cao nhất từ khi nhà máy thủy điện này đi vào hoạt động từ năm 2009.

Trước thông tin xả lũ trên, dư luận đã xuất hiện nhiều ý kiến cho rằng việc xả lũ như vậy là kỷ lục chưa từng có ở Việt Nam, ảnh hưởng tới ngập lụt trên diện rộng ở hạ du, tại sao thủy điện không xả lũ sớm hơn mà cứ đợi khi mưa lớn xảy ra mới tiến hành xả lũ…?

Liên quan tới vấn đề này, GS-TS Nguyễn Quốc Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam, nêu quan điểm nguyên nhân lớn nhất là do mưa lũ cực đoan, số liệu thống kê mấy chục năm xảy ra 1 lần. "Mưa lũ xảy ra cường độ lớn, thời gian dài ngày. Khi đó hồ chứa, vùng trũng đã đầy nước, rừng không hấp thụ kịp nên tạo ra đỉnh lũ, rồi lũ kép" - ông phân tích.

Trong khi đó, cách tiếp cận từ trước đến nay khi xây dựng mô hình vận hành cho các hồ chứa lớn là dùng mô hình lũ đơn, thay vì lũ kép.

Về câu hỏi xả lũ có phải lỗi ở các hồ thủy điện? GS-TS Nguyễn Quốc Dũng cho rằng hiện nay quy trình vận hành xả lũ ở các hồ thủy điện là ai cũng đúng.

Ông chia sẻ: Chủ đập thủy điện đảm bảo xả lũ đúng quy trình, cơ quan chức năng ở địa phương ra lệnh đúng quy trình. Song chúng ta cũng cần biết rằng quy trình là do con người xây dựng, hiện không ai tư vấn cho chủ tịch tỉnh rằng phải xả lũ cho hồ thủy điện.

Theo chuyên gia, dù trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đã đưa ra cảnh báo mưa lớn nhưng khi trời đang quang, đang tạnh, ai chịu trách nhiệm để nói thủy điện xả lũ sớm. Rõ ràng, chúng ta không có bộ phận tư vấn, không có chuyên gia thủy văn, thủy lực đúng nghĩa để tư vấn và chịu trách nhiệm bởi quyết định trên.

Theo ông, thủy điện liên quan tới hiệu quả kinh tế, an ninh năng lượng, nếu nói xả lũ nhưng vài hôm nữa nếu không mưa, dẫn tới nghịch cảnh là không có nước để phát điện. Thực tế, câu chuyện này đã từng xảy ra.

Theo đó, GS-TS Nguyễn Quốc Dũng kiến nghị như ở Nhật Bản, Trung Quốc là có cơ quan thủy văn chịu trách nhiệm, túc trực mùa lũ, nếu không có có thuê dịch vụ tư nhân để dự báo xả lũ sớm cho các hồ thủy điện.

Cùng với đó, ông đề xuất nghiên cứu cơ chế "thuê dung tích phòng lũ" cho các hồ. Khi dự báo cần dung tích đón lũ lớn hơn khả năng hiện có, Nhà nước có thể yêu cầu hồ xả trước để tạo dung tích an toàn.

Nếu sau đó, lũ không lớn như dự báo, Quỹ Phòng chống thiên tai sẽ bù chi phí cho chủ hồ mất sản lượng điện.

Lê Thúy

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/ai-se-tu-van-de-thuy-dien-xa-lu-khi-troi-quang-may-tanh-196251122085304088.htm