Ấn Độ bất ngờ hứng 'đạn lạc' từ đòn trừng phạt kinh tế của Mỹ nhằm vào Nga?

2 giờ trướcBài gốc

Đối mặt với thời hạn do chính mình đặt ra, nay đã được rút ngắn từ 50 ngày xuống còn 12 ngày, ông Trump buộc phải công bố các biện pháp mới nhằm ép Tổng thống Nga phải cân nhắc một lệnh ngừng bắn trước ngày 8/8.

Với sự ủng hộ mạnh mẽ từ lưỡng đảng cho các biện pháp trừng phạt cứng rắn, ông Trump đã đe dọa sẽ áp thuế 100% đối với bất kỳ quốc gia nào tiếp tục nhập khẩu dầu Nga - một động thái có thể khiến những đối tác thương mại lớn như Ấn Độ rơi vào thế khó.

Ông Modi (trái) và ông Trump (phải). Ảnh: The Telegraph

Theo ông Timothy Ash, một nhà nghiên cứu tại Chatham House, hành động này có thể gây ra tác động nghiêm trọng: “Xuất khẩu của Nga sẽ bị kìm hãm đến mức nhỏ giọt, ngân sách quốc gia gần như tê liệt. Chúng ta sẽ chứng kiến làn sóng rút tiền ồ ạt khỏi các ngân hàng và đồng rúp sẽ bị đặt dưới áp lực khốc liệt”.

Tuy nhiên, chuyên gia này cũng cho rằng, dù được kỳ vọng sẽ là đòn giáng mạnh vào ngành dầu mỏ Nga, chính sách thuế quan mới của ông Trump cũng có nguy cơ gây hỗn loạn trên thị trường toàn cầu, đẩy giá dầu lên cao và làm chao đảo nền kinh tế thế giới.

Ban đầu, lời đe dọa áp thuế 100% đối với các quốc gia mua dầu Nga được nhiều nhà đầu tư xem là tuyên bố khoa trương quen thuộc từ một Tổng thống Mỹ nổi tiếng là khó đoán. Nhưng trong những ngày gần đây, Tổng thống Trump đã bắt đầu phác thảo một gói trừng phạt mang tính khả thi hơn, dù quy mô có khiêm tốn, nhắm vào các quốc gia có quan hệ thương mại của Nga.

Ấn Độ “lãnh đủ”

Dù vậy, lập trường của ông Trump vẫn mang tính chọn lọc rõ rệt. Ông né tránh chỉ trích Trung Quốc khách hàng năng lượng lớn nhất của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, đối tác mua dầu lớn thứ ba của Nga. Thay vào đó, ông tập trung mũi nhọn vào Ấn Độ, nước nhập khẩu dầu Nga lớn thứ hai thế giới.

Tuần trước, ông Trump đã tăng thuế lên 25% đối với hàng hóa từ Ấn Độ, cao hơn so với mức áp dụng cho các quốc gia châu Á khác.

“Họ đang tiếp nhiên liệu cho cỗ máy chiến tranh và nếu họ làm vậy thì tôi không thể hài lòng”, ông Trump tuyên bố với CNBC hôm 5/8, đồng thời cam kết sẽ công bố mức thuế mới trong vòng 24 giờ sau đó.

Đến ngày 6/8, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký ban hành sắc lệnh áp thuế bổ sung 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ, nâng tổng mức thuế đối với quốc gia Nam Á này lên tới 50%. Biện pháp này sẽ chính thức có hiệu lực vào ngày 27/8, tức 21 ngày sau thời điểm ban hành. Động thái trên được xem là một đòn trừng phạt trực tiếp nhằm vào New Delhi, sau khi Ấn Độ tiếp tục nhập khẩu dầu thô từ Nga, bất chấp cảnh báo nhiều lần từ phía Washington.

Ảnh hưởng của Ấn Độ đối với dòng tiền của Nga là không thể xem nhẹ. Trước cuộc xung đột Ukraine năm 2022, dầu Nga chỉ chiếm 0,2% tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ. Nhưng hiện tại, con số đó đã tăng vọt lên 45%, tương đương khoảng hai triệu thùng mỗi ngày, mang lại cho Nga doanh thu khoảng 41 tỷ bảng Anh trong năm ngoái, theo số liệu của tổ chức Sáng kiến Nghiên cứu Thương mại Toàn cầu tại Delhi.

Mặc dù Trung Quốc hiện là quốc gia nhập khẩu nhiều dầu Nga hơn, chiếm khoảng 47% so với 37% của Ấn Độ nhưng ông Trump tỏ ra dè dặt trước việc gây căng thẳng với Bắc Kinh. Động thái được xem là một nước cờ thông minh trong bối cảnh quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh mới chỉ vừa hạ nhiệt sau cuộc chiến thương mại kéo dài và ông Trump đang kỳ vọng tổ chức một hội nghị thượng đỉnh thành công với Chủ tịch Tập Cận Bình trước khi kết thúc năm nay.

Trái ngược với sự mềm mỏng dành cho Bắc Kinh, việc Tổng thống Trump tỏ ra cứng rắn bất thường với New Delhi làm dấy lên suy đoán rằng đằng sau chính sách thuế quan nhắm vào Ấn Độ có thể tồn tại một sự đổi hướng trong chính sách ngoại giao của Mỹ.

Các nhà phân tích cho rằng, dù bề ngoài, ông Trump vẫn duy trì mối quan hệ cá nhân khá thân thiện với Thủ tướng Narendra Modi; song quan hệ Mỹ - Ấn lại đang dần nguội lạnh trong những tháng gần đây. Các cuộc đàm phán thương mại giữa hai bên rơi vào bế tắc kéo dài, khiến Nhà Trắng mất dần kiên nhẫn.

Tháng 6/2025, Tổng thống Mỹ đã mời Tướng Asim Munir, Tổng tham mưu trưởng quân đội Pakistan, đến dự bữa trưa tại Nhà Trắng, công khai cam kết cải thiện quan hệ với kình địch lớn nhất của Ấn Độ và công bố kế hoạch hỗ trợ Islamabad khai thác các mỏ dầu mới.

Sự chuyển biến đột ngột trong lập trường của ông Trump về việc trừng phạt các hoạt động nhập khẩu dầu Nga của Ấn Độ càng gây ra nhiều hoài nghi trong giới quan sát, bởi trước đó ông chủ Nhà Trắng tỏ ra không mấy mặn mà với việc duy trì, chưa nói đến mở rộng các lệnh trừng phạt đối với Moscow.

Các nhà phê bình cho rằng, kể từ khi quay lại Nhà Trắng, ông Trump đã buông lỏng đáng kể việc thực thi các biện pháp trừng phạt hiện hành. Nhiều quan chức châu Âu phàn nàn rằng chính quyền Trump không chỉ trì hoãn việc bổ nhiệm người đứng đầu mới cho Văn phòng Điều phối Trừng phạt thuộc Bộ Ngoại giao, mà còn miễn cưỡng hợp tác với Liên minh châu Âu trong việc thực thi các cơ chế trừng phạt đang có hiệu lực.

Ông Trump có đạt được mục tiêu?

Một số nhà phân tích tin rằng Tổng thống Donald Trump đã thực sự thay đổi lập trường trong cách tiếp cận cuộc xung đột Nga-Ukraine, sau khi đi đến kết luận rằng chỉ có áp lực thực sự mới có thể kéo Điện Kremlin trở lại bàn đàm phán.

“Ông Trump có vẻ đã nhận ra rằng các tuyên bố suông không thể giải quyết cuộc chiến hiện nay giữa Nga và Ukraine”, ông Charles Kupchan, thành viên cấp cao tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại nhận định.

Tuy nhiên, giới quan sát vẫn hoài nghi về hiệu quả của chiến lược hiện tại, đặc biệt khi chiến lược này dường như tập trung quá mức vào một mục tiêu duy nhất là Ấn Độ. Cho đến nay, Thủ tướng Modi đến nay vẫn giữ im lặng trước khả năng giảm phụ thuộc vào dầu Nga. Sự cứng rắn này khiến nhiều người lo ngại rằng chiến lược gây sức ép của ông Trump sẽ khó đạt được kết quả như kỳ vọng.

Về phần mình, Tổng thống Mỹ khẳng định rằng thuế quan thứ cấp, nếu đủ cứng rắn, có thể làm sụt giảm đáng kể doanh thu dầu mỏ của Nga, buộc người đồng cấp Nga Putin phải cân nhắc lại toàn bộ chiến lược quân sự.

“Nếu giá năng lượng giảm đủ, Nga có thể thiếu nguồn lực để tiếp tục chiến sự. Nếu giá dầu giảm thêm 10 USD mỗi thùng, Nga sẽ không còn lựa chọn nào khác nào ngoài việc ngừng bắn, bởi nền kinh tế Nga đang rơi tự do”, ông Trump nói.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng thuế quan và các biện pháp trừng phạt đơn phương, nhất là nếu chỉ áp dụng với một quốc gia như Ấn Độ, sẽ khó có thể tạo ra tác động chiến lược đủ lớn.

“Gia tăng áp lực kinh tế là điều cần thiết, nhưng đó chỉ là một mắt xích trong chuỗi chính sách toàn diện hơn. Điều quan trọng hơn là hỗ trợ quân sự cho Ukraine, giúp nước này phát triển năng lực công nghiệp-quân sự tự chủ”, ông Kupchan nhấn mạnh.

Theo chuyên gia này, chừng nào Kiev chưa có khả năng tự vệ vững chắc thì dù nền kinh tế Nga có bị siết chặt đến đâu, nỗ lực ép Moscow xuống thang vẫn sẽ chỉ là ảo tưởng.

“Chúng ta không thể bóp nghẹt hoàn toàn nền kinh tế Nga. Cuối cùng, điều quyết định là năng lực phòng thủ của Ukraine, chứ không phải chỉ những đòn trừng phạt trên giấy”, ông Kupchan kết luận.

Diệp Thảo/VOV.VN Theo The Telegraph, RT

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/an-do-bat-ngo-hung-dan-lac-tu-don-trung-phat-kinh-te-cua-my-nham-vao-nga-post1220875.vov