Nga đã đề nghị cung cấp máy bay ném bom hạng nặng cho Ấn Độ, trong đó bao gồm cả máy bay ném bom tiên tiến Tu-160M “Thiên nga trắng”. Nhà báo quốc phòng Sandeep Unnithan của Ấn Độ cho biết, một đề xuất tương tự đã được đưa ra gần hai thập kỷ trước, khi đó phía Nga đề xuất cung cấp máy bay ném bom Tu-22M3 cho Ấn Độ. Tuy nhiên, thỏa thuận đó đã thất bại do chi phí quá cao. Ảnh: Bulgarian Military.
Sau gần 2 thập kỷ Nga tiếp tục đem đến cho Ấn Độ một đề nghị khác, lần này là Tu-160M, phiên bản nâng cấp và hiện đại hóa của máy bay ném bom chiến lược Tu-160. Bản nâng cấp có khả năng tốt hơn đáng kể so với phiên bản tiền nhiệm, mang lại những tác động không nhỏ đến vị thế quân sự và địa chính trị của Ấn Độ. Ảnh: Defence News India.
Tu-160M là một trong những máy bay ném bom hạng nặng có khả năng nhất hiện nay, là vũ khí có thể thay đổi cơ bản cán cân quyền lực ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Ảnh: Wikipedia.
Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất của Tu-160M là việc trang bị động cơ phản lực mới có tên gọi NK-32-02, cho phép máy bay đạt tốc độ tối đa lên tới 2.220 km/h. Tu-160M có thể hoạt động liên tục trong phạm vi 12.000 km mà không cần tiếp nhiên liệu. Ảnh: Wikipedia.
Đối với một quốc gia như Ấn Độ, nơi đang tìm cách thể hiện sức mạnh trên khắp khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương rộng lớn, Tu-160M được xem là một tài sản vô giá. Hệ thống tên lửa hạt nhân của máy bay sẽ củng cố bộ ba hạt nhân hiện có của Ấn Độ. Ảnh: The National Interest.
Điều này sẽ tăng cường đáng kể khả năng răn đe của Ấn Độ, đặc biệt là trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với hai nước láng giềng là Trung Quốc và Pakistan. Hơn nữa, Tu-160M sẽ mang lại cho Không quân Ấn Độ khả năng tấn công tầm xa, cho phép nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng, tài sản quân sự và các địa điểm chiến lược khác của đối phương.
Tuy nhiên, việc mua Tu-160M gặp không ít thách thức. Về mặt hậu cần, Không quân Ấn Độ sẽ cần đầu tư mạnh vào việc nâng cấp cơ sở hạ tầng để chứa các máy bay ném bom lớn, đòi hỏi phải có căn cứ không quân chuyên dụng và cơ sở bảo dưỡng. Cần đảm bảo các phi công và nhân viên mặt đất, được đào tạo chuyên sâu để vận hành và bảo trì một nền tảng tinh vi như vậy.
Ngoài ra, chi phí cho mỗi chiếc Tu-160M ước tính có giá khoảng 163 triệu đô la chưa tính chi phí bảo dưỡng, đào tạo phi hành đoàn và chi phí tiêu thụ nhiên liệu. Điều này sẽ đặt ra câu hỏi về việc liệu việc mua lại một nền tảng tiên tiến như vậy có phù hợp với các ưu tiên ngân sách quốc phòng của Ấn Độ hay không.
Trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Economic Times, Tổng tư lệnh Không quân Ấn Độ, Vivek Ram Chaudhari đã nhận xét, “Việc mua máy bay ném bom tầm xa là điều cần phải được đánh giá cẩn thận. Mặc dù Tu-160M cung cấp những khả năng đáng kể, nhưng nó sẽ khiến toàn bộ học thuyết hoạt động hiện tại của chúng tôi phải thay đổi, bao gồm cả cơ sở hạ tầng và mô hình đào tạo mới”.
Hơn nữa, những cân nhắc về địa chính trị của Ấn Độ sẽ đóng vai trò quan trọng trong bất kỳ quyết định nào liên quan đến Tu-160M. Tầm quan trọng chiến lược của việc duy trì khả năng răn đe đáng tin cậy đối với cả Trung Quốc và Pakistan không thể được cường điệu hóa.
Việc bổ sung một phi đội máy bay ném bom hạng nặng đòi hỏi Ấn Độ phải thay đổi cách tổ chức của lực lượng. Hơn nữa, Ấn Độ sẽ cần xác định xem Tu-160M có phù hợp với tầm nhìn chiến lược rộng hơn của mình hay không, đặc biệt là khi chức năng chính của máy bay này không phù hợp với trọng tâm hiện tại của quốc gia này.
Triển vọng mua Tu-160M cũng đặt ra câu hỏi về cuộc chạy đua vũ trang trong khu vực. Việc Ấn Độ mua máy bay ném bom tiên tiến chắc chắn sẽ gây ra phản ứng từ Trung Quốc và Pakistan, cả hai đều đang đầu tư mạnh vào việc xây dựng năng lực tên lửa và không quân.
Việc Ấn Độ có thể mua Tu-160M đặt ra một loạt các cơ hội và thách thức phức tạp. Ấn Độ sẽ cần cân nhắc nhiều yếu tố khác nhau bao gồm chi phí, cơ sở hạ tầng, đào tạo và tác động địa chính trị trước khi đưa ra bất kỳ quyết định cuối cùng nào.
Lê Quang (Theo Bulgarian Military)