Không quân Ấn Độ (IAF) đã quyết định không mua phiên bản Il-76MD-90A theo đề xuất của Nga nhằm thay thế phi đội máy bay Il-76 cũ, dự kiến sẽ phải ngừng hoạt động vào năm 2035.
"Phiên bản nâng cấp của Il-76 bị từ chối vì vẫn còn nhiều lo ngại về mức độ sẵn sàng hoạt động của nó, không đáp ứng ngưỡng 75% yêu cầu đối với đội bay vận tải", tờ IDRW trích dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Ấn Độ cho biết.
Do vậy bất chấp lời đề nghị của Nga về máy bay Il-76MD-90A, Ấn Độ hiện đang cân nhắc các lựa chọn thay thế, bao gồm cả Airbus A400M Atlas hay C-17A để đáp ứng nhu cầu về máy bay vận tải hạng trung và cấp chiến lược.
Không quân Ấn Độ hiện đang có trong biên chế 17 chiếc Il-76MD được mua từ thời Liên Xô vào đầu những năm 1980, nghĩa là hiện tại các máy bay đã trải qua 4 thập kỷ khai thác.
"Có khả năng mang tới 48 tấn hàng hóa trên quãng đường tối đa 4.000 km, những máy bay vận tải hạng nặng 4 động cơ này là phương tiện không thể thiếu trong nhiều nhiệm vụ".
"Il-76 đảm nhiệm nhiều chức năng, từ cơ động quân đội đến cứu trợ thiên tai đến đưa vũ khí hạng nặng như pháo binh và xe tăng đến các căn cứ trên vùng cao nguyên Ladakh", trang IDRW cho biết.
Nhưng sau hơn 40 năm phục vụ, phi đội Il-76 đang gặp khó khăn về bảo trì do thiếu phụ tùng thay thế, trầm trọng hơn là các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga đã khiến tỷ lệ sẵn sàng hoạt động giảm xuống chỉ còn 40 - 50%.
"Trước tình hình trên, đối tác quốc phòng lâu năm của Ấn Độ là Nga đang tích cực quảng bá phiên bản nâng cấp Il-76MD-90A như một sự thay thế hợp lý cho đội bay Il-76 cũ kỹ", trang IDRW nói thêm.
Phiên bản Il-76MD-90A ra mắt năm 2012, được trang bị động cơ PS-90A-76 mạnh mẽ (mỗi động cơ cung cấp lực đẩy 14,5 tấn), buồng lái kính với hệ thống điện tử hàng không kỹ thuật số, cho phép mang tải trọng lớn hơn một chút, lên tới 52 tấn.
Theo trang IDRW, Moskva đã đề nghị New Delhi mua 12 - 16 máy bay với giá 3 - 4 tỷ USD, kèm theo khả năng chuyển giao công nghệ cho Tập đoàn HAL để lắp ráp tại chỗ "tương tự mô hình hợp tác với tiêm kích Su-30MKI".
"Tuy nhiên các nguồn tin từ Không quân Ấn Độ bày tỏ sự hoài nghi về độ tin cậy của máy bay vận tải Il-76MD-90A nâng cấp", ấn phẩm IDRW nói thêm.
Mặc dù việc sản xuất Il-76 đã được nối lại, nhưng máy bay bị cho là có tỷ lệ sẵn sàng hoạt động thấp, con số cụ thể luôn dưới 65% do tình trạng tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng và các vấn đề liên quan tới bảo dưỡng động cơ.
Một cuộc điều tra của Nga năm 2023 cho thấy chỉ có 30 trong số 60 chiếc Il-76MD-90A sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ ngay lập tức, "đây là một dấu hiệu cảnh báo đối với Không quân Ấn Độ, vốn yêu cầu mức độ sẵn sàng lên đến 75%".
Một phát ngôn viên của IAF giải thích rằng mặc dù đã trải qua quá trình nâng cấp nhưng Il-76MD-90A vẫn chưa khắc phục được những vấn đề còn tồn tại như trên các phiên bản đời cũ.
Hơn nữa các lệnh trừng phạt đối với Nga đã làm gián đoạn nguồn cung cấp phụ tùng thay thế, và ngay cả việc máy bay mới ra khỏi dây chuyền sản xuất cũng không thể đảm bảo hoạt động liên tục - điều cần thiết cho việc triển khai nhanh chóng.
Hiện tại, xương sống đội bay vận tải của Không quân Ấn Độ gồm Boeing C-17 Globemaster III (tải trọng 77 tấn), C-130J Super Hercules (tải trọng 20 tấn) và Airbus C-295MW (tải trọng 9 tấn, lắp ráp trong nước), đây đều là máy bay do phương Tây chế tạo.
"IAF đang nghiêng về các nền tảng phương Tây, do khả năng hỗ trợ vòng đời vượt trội và khả năng tương thích với các đồng minh thuộc nhóm Bộ tứ - Quad (bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Australia)", tờ IDRW kết luận.
Với thực tế trên, Không quân Ấn Độ cho thấy rõ họ đang nghiêng về các nền tảng vận tải cơ phương Tây khi vượt trội cả về tải trọng cũng như mức độ tin cậy hay sẵn sàng hoạt động.
Việt Dũng
Theo IDRW