Thời gian qua, Công an TP HCM đã thực hiện kế hoạch đấu tranh với tội phạm trộm cắp và tiêu thụ chó, mèo trên địa bàn thành phố. Chỉ trong thời gian ngắn, lực lượng công an đã liên tiếp phát hiện và bắt giữ nhiều người trộm chó cũng như các chủ lò tiêu thụ chó, mèo do người khác trộm được.
Ngày 24-10, Công an TP HCM đã bắt giữ Nguyễn Sinh Cơ (SN 1995) khi người này đang bán 4 con chó 51 kg vừa trộm được cho bà Phạm Thị Liên (SN 1967). Kiểm tra lò chó do bà Liên điều hành, công an phát hiện thêm 14 con chó khác trọng lượng 164 kg. Trong vụ này, Công an TP HCM đã bắt giữ Cơ, bà Liên cùng 2 nhân viên của bà Liên trực tiếp mua chó.
Công an TP HCM bắt giữ 4 người trộm cắp, tiêu thụ chó
Cũng trên địa bàn phường Trung Mỹ Tây (TP HCM), ngày 4-10, Công an TP HCM bắt giữ bà chủ lò chó Trần Thị Vân (SN 1984) cùng 2 thanh niên trộm chó là Trần Minh Trung (SN 2000) và Nguyễn Thành Vinh (SN 2002).
Bà Vân đã có hành vi mua 4 con chó đã chết của Trung và Vinh trộm được. Ngoài ra, Công an TP HCM còn phát hiện tại cơ sở của bà Vân còn có 6 con chó khác mua của những người không xác định lai lịch.
Trước đó, rạng sáng 15-10, Công an TP HCM cũng bắt quả tang ông N.V.T. (SN 1974, ngụ phường An Hội Tây, TP HCM) và 14 đối tượng khác đang có hành vi mua bán mèo trộm được. Công an thu giữ 21 con mèo và củng cố hồ sơ xử lý nghiêm.
Chủ lò chó cùng hai người trộm chó bị bắt
Những vụ việc này chứng minh sự quyết tâm của Công an TP HCM trong việc đấu tranh với tội phạm trộm và tiêu thụ chó, mèo.
Theo pháp luật Việt Nam hiện hành, hành vi mua bán và tiêu thụ thịt chó không bị xem là vi phạm pháp luật nếu đáp ứng các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm và không liên quan đến hành vi trộm cắp.
Tang vật là những bộ kích điện
Về trách nhiệm hình sự: Hành vi trộm cắp chó có thể bị xử lý hình sự về tội "Trộm cắp tài sản", tùy thuộc vào giá trị của con vật hoặc các tình tiết khác. Nếu chưa đủ mức để truy cứu trách nhiệm hình sự, người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính.
Đối với người tiêu thụ, tức chủ lò mổ, nếu biết rõ chó bị trộm nhưng vẫn mua bán thì có thể bị khởi tố về tội "Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có".
Vấn đề mua bán và tiêu thụ thịt chó thì hiện nay pháp luật Việt Nam chưa có quy định cấm hoàn toàn việc buôn bán và ăn thịt chó. Do đó, người kinh doanh thịt chó hợp pháp và người mua thịt chó về ăn không vi phạm pháp luật.
Đối với người bán thịt chó: Chỉ vi phạm pháp luật nếu có hành vi tiêu thụ tài sản (chó) có được từ hành vi phạm tội của người khác hoặc vi phạm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm.
Nói tóm lại, người bán thịt chó hợp pháp và người mua thịt chó về ăn không vi phạm pháp luật. Chỉ những hành vi liên quan đến trộm cắp, tiêu thụ tài sản bất hợp pháp hoặc vi phạm các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm mới bị xử lý. Như vậy, biết chó trộm được vẫn mua, vẫn bán và tiêu thụ sẽ bị xử lý hình sự.
Trách nhiệm của địa phương
Hiện nay, tình trạng trộm chó, mèo để bán làm thức ăn gây bức xúc trong dư luận. Nhiều vụ trộm chó, mèo công khai khiến gia chủ bất lực; một số vụ "cẩu tặc" bị đánh gây ảnh hưởng tình hình an ninh trật tự.
Thiết nghĩ, chính quyền địa phương cần nâng cao công tác tuyên truyền đến người dân, đặc biệt là những chủ lò mổ chó, mèo; bán chó, mèo ở các chợ hoặc khu vực có nhiều người tiêu thụ thịt chó, thịt mèo.
Xa hơn, hiện nay chó, mèo không được nuôi công nghiệp hợp pháp, một số không được kiểm dịch dẫn đến tình trạng lây lan bệnh tật từ vật cho người. Do vậy, cũng cần nghiên cứu có quy định rõ ràng hơn về vấn đề giết mổ chó, mèo.
Luật sư Lê Nguyễn Quỳnh Thi (Đoàn Luật sư TP HCM)