Anh - Đức ký hiệp ước bước ngoặt, cam kết hỗ trợ khi một bên bị tấn công

2 giờ trướcBài gốc

Mảnh ghép quan trọng cho bức tranh châu Âu

Không có xe ngựa hộ tống hay quốc yến tại Lâu đài Windsor như trong chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuần trước nhưng khi Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Thủ tướng Anh Keir Starmer ký hiệp ước phòng thủ mang tính bước ngoặt vào 17/7, điều đó đã bổ sung một mảnh ghép quan trọng cho bức tranh châu Âu đang hợp lực trước các mối đe dọa từ bên ngoài.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Thủ tướng Anh Keir Starmer ký hiệp ước phòng thủ. Ảnh: DW

Thỏa thuận Anh - Đức, được gọi là Hiệp ước Kensington, cam kết rằng cả hai nước sẽ “hỗ trợ lẫn nhau, bao gồm bằng biện pháp quân sự, trong trường hợp một bên bị tấn công vũ trang". Cam kết này gợi nhớ đến ngôn ngữ được sử dụng trong thỏa thuận giữa Anh và Pháp, được ký kết sau chuyến thăm của ông Macron, trong đó hai nước đồng ý tăng cường phối hợp về kho vũ khí hạt nhân nhằm đối phó với các mối đe dọa với châu Âu.

Hiệp ước cũng cho thấy rõ hơn cách các lãnh đạo châu Âu đang cùng nhau đối mặt với cục diện địa chính trị đang bị xáo trộn bởi chính sách đối ngoại “Nước Mỹ trước tiên” của Tổng thống Trump và các cuộc tấn công không ngừng của Nga nhằm vào Ukraine.

Ngoài lĩnh vực quốc phòng và an ninh, hiệp ước còn bao gồm các nội dung về năng lượng, hợp tác kinh tế và di cư. Đây là bước tiếp theo của thỏa thuận được ký hồi tháng 10 năm ngoái, trong đó hai nước đã nhất trí tổ chức các cuộc tập trận chung và cùng phát triển các loại vũ khí tiên tiến.

Ông Merz - một lãnh đạo trung hữu lên nắm quyền từ tháng 5 đã nhanh chóng nổi lên như một nhân tố then chốt trong nỗ lực của châu Âu nhằm xây dựng vai trò độc lập hơn trong an ninh khu vực, kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng. Ông Starmer, người đã tiếp đón ông Merz tại số 10 phố Downing, cũng đang tìm cách khẳng định vai trò chủ chốt của Anh trong việc ủng hộ Ukraine.

“Chúng tôi nhận thức rõ quy mô của những thách thức mà châu Âu đang phải đối mặt và chúng tôi quyết tâm đối đầu trực diện với chúng", ông Starmer phát biểu khi đứng cạnh ông Merz tại nhà máy quốc phòng và không gian Airbus ở Hertfordshire, phía Bắc London.

“Chúng ta thực sự đang bước sang một chương mới", ông Merz nói, đồng thời nhấn mạnh rằng hành động của Nga đang “làm rung chuyển cấu trúc an ninh châu Âu" và liên minh xuyên Đại Tây Dương đang trải qua một “cuộc chuyển đổi sâu rộng".

Cả ông Merz và ông Starmer đều không nói nhiều về ông Trump, dù Thủ tướng Đức đã dành lời khen cho Tổng thống Mỹ vì tuyên bố hồi đầu tuần rằng Mỹ sẽ cung cấp vũ khí mới cho Ukraine thông qua NATO.

“Châu Âu và Mỹ hiện đang hành động cùng một hướng,” ông Merz nói.

Bước tiến lớn của Anh và Đức

Theo Viện Kinh tế Thế giới Kiel, Đức không sở hữu vũ khí hạt nhân, nhưng hiện là nhà cung cấp thiết bị quân sự lớn thứ ba cho Ukraine, sau Mỹ và Anh. Dưới thời ông Merz, Đức đã cam kết tăng chi tiêu quốc phòng lên 3,5% GDP vào năm 2029, mức tái vũ trang tham vọng nhất của nước này kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.

Anh và Đức đều đã có những bước tiến trong những năm gần đây nhằm siết chặt hợp tác an ninh với Pháp, ông Mark Leonard, Giám đốc Hội đồng Đối ngoại châu Âu cho hay nhưng quan hệ Anh- Đức có phần phát triển chậm hơn.

“Việc ký hiệp ước lần này thực sự là một bước tiến lớn", ông Mark Leonard nhận định.

Bà Georgina Wright, học giả cao cấp tại Quỹ Marshall Đức ở Paris cho rằng hiệp ước là một “thắng lợi dễ dàng” đối với hai nước bởi trước đó, Anh và Đức chưa có khuôn khổ thể chế chính thức nào cho hợp tác quốc phòng. Dù mang nhiều tính biểu tượng nhưng bà cho rằng hiệp ước sẽ khó có tầm quan trọng đối với Đức như mối quan hệ quốc phòng và an ninh với Pháp.

“Đây là cách để lấp đầy một khoảng trống rõ ràng", bà Wright nói.

Dù vậy, ông Merz tỏ ra khá thích thú khi hiệp ước được ký tại Bảo tàng Victoria và Albert ở Kensington. Ông nói, bảo tàng được chọn vì mang tên Nữ hoàng Victoria và người chồng gốc Đức của bà, Hoàng thân Albert - hai người nổi tiếng với cuộc hôn nhân lâu dài và hạnh phúc. Ông cho rằng đó là một điềm lành cho hiệp ước.

Các quan chức Đức thậm chí còn gọi văn kiện này là “hợp đồng hữu nghị” nhằm siết chặt quan hệ giữa hai quốc gia trong bối cảnh lo ngại an ninh gia tăng, đồng thời thu hẹp khoảng cách sau khi Anh rời khỏi Liên minh châu Âu.

Trong bối cảnh kinh tế Anh và Đức đang trì trệ, hiệp ước hữu nghị bao gồm các bước tăng cường quan hệ thương mại, từ hợp tác nghiên cứu khoa học đến việc cải thiện kết nối đường sắt. Hiệp ước cũng đề cập đến một số nội dung liên quan đến di cư.

Các điều khoản này bao gồm hợp tác mới trong việc chống buôn người và những nỗ lực cụ thể hơn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Anh và Đức qua lại lẫn nhau. Chẳng hạn, những người Anh thường xuyên đi lại sẽ có thể làm thủ tục nhanh hơn tại các sân bay Đức.

Ông Starmer gửi lời cảm ơn tới ông Merz vì đã thay đổi luật của Đức, cho phép cơ quan chức năng tịch thu các thuyền nhỏ được cất giữ trong nước này.

“Đó là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy chúng ta đang hành động quyết liệt”, Thủ tướng Anh nói, đồng thời nhấn mạnh rằng điều này tiếp nối thỏa thuận mà ông vừa ký với Pháp nhằm ngăn chặn hoạt động vượt biên trái phép qua eo biển Manche.

Vì lý do nghi thức ngoại giao, chuyến thăm của ông Merz diễn ra giản dị và mang tính công vụ hơn so với chuyến thăm của ông Macron. Tuy nhiên, việc thiếu vắng những nghi thức hoàng gia dành cho ông Merz không phản ánh mức độ quan trọng của mối quan hệ giữa ông và ông Starmer.

Cả hai đều là các nhà lãnh đạo theo đường lối trung dung, đang nỗ lực điều hành trong các hệ thống chính trị phân cực. Họ cũng đều là những gương mặt mới trên chính trường, đồng nghĩa với khả năng hợp tác lâu dài trong những năm tới. Ông Starmer vừa đánh dấu tròn một năm giữ chức Thủ tướng tại số 10 phố Downing, trong khi trái lại, ông Macron đang bước vào giai đoạn cuối nhiệm kỳ với cuộc bầu cử tại Pháp dự kiến diễn ra vào năm 2027.

Kiều Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo: New York Times

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/anh-duc-ky-hiep-uoc-buoc-ngoat-cam-ket-ho-tro-khi-mot-ben-bi-tan-cong-post1215598.vov