Anh sẽ công nhận Nhà nước Palestine vào tháng 9 với một điều kiện

18 giờ trướcBài gốc

Người dân Palestine nhận thức ăn cứu trợ tại thành phố Gaza. Ảnh: THX/TTXVN

Theo tờ New York Times, Thủ tướng Keir Starmer ngày 29/7 tuyên bố chính phủ của ông sẽ công nhận Nhà nước Palestine nếu Israel không đồng ý ngừng bắn với Hamas, trong bối cảnh một cuộc khủng hoảng nhân đạo "không thể chấp nhận được" ở Gaza.

Ông Starmer nói: “Mục tiêu của chúng tôi vẫn là một Israel an toàn và vững chắc cùng với một Nhà nước Palestine vững mạnh và có chủ quyền. Vì vậy, hôm nay, như một phần của tiến trình hướng tới hòa bình này, tôi xin xác nhận rằng Anh sẽ công nhận Nhà nước Palestine tại Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) vào tháng 9, trừ khi chính phủ Israel thực hiện các bước đi thực chất để chấm dứt tình hình tồi tệ ở Gaza, đồng ý ngừng bắn và cam kết một nền hòa bình bền vững lâu dài, khôi phục triển vọng về giải pháp hai nhà nước”.

Gaza quá đau thương buộc London thay đổi lập trường

Tuyên bố của ông Starmer, được đưa ra sau cuộc họp khẩn cấp của nội các Anh, là một sự thay đổi lập trường đột ngột, nếu không muốn nói là hoàn toàn bất ngờ, của ông, phản ánh áp lực chính trị dữ dội mà chính phủ đương nhiệm phải đối mặt khi công chúng và các nhà lập pháp Công đảng bàng hoàng trước hình ảnh trẻ em chết đói ở Gaza.

Ông Starmer coi việc công nhận Palestine là một phần trong nỗ lực chung của châu Âu nhằm chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần hai năm giữa Israel và Hamas. Ông tái khẳng định rằng Hamas phải thả các con tin còn lại, ký lệnh ngừng bắn và chấp nhận rằng họ sẽ không có vai trò gì trong việc quản lý Gaza.

Nhưng động thái của Thủ tướng Starmer nhắm thẳng vào Israel, và nó cho thấy rõ sự thay đổi nhanh chóng trong quan điểm về cuộc chiến giữa các nước phương Tây. Anh đã hành động sau Pháp, quốc gia đã tuyên bố vào tuần trước rằng họ sẽ công nhận một nhà nước Palestine tại Đại hội đồng Liên hợp quốc vào tháng 9.

"Tình hình không thể chấp nhận được", ông Starmer phát biểu ngày 29/7. "Tôi đặc biệt lo ngại rằng ý tưởng về một giải pháp hai nhà nước đang dần phai nhạt và ngày càng xa vời hơn so với nhiều năm qua”.

Ngoài lệnh ngừng bắn, ông Starmer cho biết chính phủ Israel phải đồng ý không sáp nhập Bờ Tây bị chiếm đóng và cam kết thực hiện một tiến trình hòa bình dẫn đến việc thành lập một nhà nước Palestine bên cạnh Israel.

Trẻ em bị suy dinh dưỡng tại Dải Gaza. Ảnh: THX/TTXVN

Đây là những yêu cầu mà Israel rất khó có thể chấp nhận dưới thời chính phủ cánh hữu của Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Gần đây, ông Netanyahu đã nói rằng một nhà nước Palestine có thể là "bệ phóng để hủy diệt Israel".

Hôm 29/7, nhà lãnh đạo Israel đã lên án tuyên bố của Anh trong một bài đăng trên mạng xã hội. Động thái của ông Starmer là phần thưởng cho "chủ nghĩa khủng bố tàn bạo của Hamas và trừng phạt các nạn nhân của nó", ông Netanyahu chỉ trích, đồng thời nói thêm: "Một nhà nước thánh chiến trên biên giới Israel HÔM NAY sẽ đe dọa nước Anh NGÀY MAI. Việc xoa dịu những kẻ khủng bố thánh chiến luôn thất bại. Nó cũng sẽ khiến các bạn thất bại."

Áp lực quanh quyết định của ông Starmer

Quyết định của Anh sẽ làm nghiêm trọng thêm sự cô lập ngoại giao của quốc tế với Israel sau khi nước này từ bỏ thỏa thuận ngừng bắn với Hamas vào tháng 3 và tiếp tục tấn công quân sự vào Gaza. Quyết định này cũng mang ý nghĩa biểu tượng đáng kể, xét đến vị thế ngoại giao của Anh, mối quan hệ chặt chẽ với Mỹ và lịch sử lâu dài của nước này ở Trung Đông.

Chính phủ Anh đã đóng vai trò trung tâm trong việc thành lập nhà nước Israel bằng tuyên bố vào năm 1917 rằng họ ủng hộ việc thành lập một "quê hương quốc gia cho người Do Thái" tại vùng đất khi đó là Palestine.

Hai quan chức cấp cao của Anh nói với tờ New York Times rằng ông Starmer vẫn còn lưỡng lự về việc công nhận một nhà nước Palestine vào lúc này, bởi vì ông coi đó là một động thái "mang tính hình thức" sẽ không thay đổi được tình hình thực tế và trên thực tế, có thể làm phức tạp thêm nỗ lực đàm phán ngừng bắn giữa Israel và Hamas. Các quan chức này đã phát biểu với điều kiện giấu tên.

Ông Starmer vẫn còn lưỡng lự về việc công nhận một nhà nước Palestine - hai quan chức cấp cao giấu tên của Anh tiết lộ - bởi vì ông coi đó là một động thái "mang tính hình thức", sẽ không thay đổi tình hình thực tế và trên thực tế, có thể làm phức tạp thêm nỗ lực đàm phán lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas.

Nhưng một loạt cảnh báo về nạn đói gia tăng ở Gaza, sau khi Israel hạn chế cung cấp lương thực, đã thay đổi tính toán của ông. Hơn 250 nhà lập pháp, bao gồm nhiều người từ Công đảng, đã ký một bức thư gửi ông Starmer và Ngoại trưởng David Lammy, kêu gọi Anh công nhận một nhà nước Palestine tại hội nghị của LHQ trong tuần này – một hội nghị tập trung vào giải pháp hai nhà nước.

Hành động của ông Starmer được đưa ra sau nhiều giờ họp với Tổng thống Trump hôm 28/7 tại khu nghỉ dưỡng chơi golf của ông Trump ở Scotland. Thủ tướng Anh đã chia sẻ chi tiết về sáng kiến hòa bình châu Âu với Tổng thống Mỹ. Mặc dù không rõ liệu ông có nói với ông Trump về kế hoạch công nhận Palestine của Anh hay không, nhưng dường như ông đã cho phép nhà lãnh đạo Anh tự do thực hiện động thái này.

"Tôi sẽ không đưa ra lập trường nào cả; tôi không ngại ông ấy đưa ra lập trường", ông Trump nói. "Tôi đang tìm cách giúp người dân có lương thực ngay lúc này. Đó là lập trường số 1, bởi vì có rất nhiều người đang chết đói."

Những người chỉ trích động thái của Anh cho rằng không nên sử dụng quy chế nhà nước Palestine như một con bài mặc cả. Những người khác cho rằng động thái này sẽ không giúp ích gì nhiều trong việc xoa dịu cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza và sẽ tước đi lợi thế mà Anh có thể sử dụng với chính phủ Israel ở giai đoạn sau của cuộc khủng hoảng.

"Tôi hiểu động lực này, nhưng tôi không thấy lợi ích gì", Aaron David Miller, cựu nhà đàm phán hòa bình và là thành viên cấp cao tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế, một tổ chức nghiên cứu ở Washington, nhận xét.

Lịch sử và thời khắc quyết định: Anh thay đổi vai trò ở Trung Đông?

Phát biểu tại hội nghị LHQ ngày 29/7, Ngoại trưởng Anh Lammy đã nhắc lại vai trò của London trong việc thành lập Israel, đồng thời lưu ý rằng Tuyên bố Balfour, tuyên bố do chính phủ ban hành năm 1917, đã cam kết rằng "sẽ không có bất kỳ hành động nào gây phương hại đến các quyền dân sự và tôn giáo" của người dân Palestine.

"Điều này đã không được duy trì", ông nói, "và đó là một sự bất công lịch sử vẫn đang tiếp diễn."

Ông Lammy lưu ý rằng Anh đã đình chỉ một số hoạt động bán vũ khí cho Israel và áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với hai bộ trưởng cứng rắn nhất của ông Netanyahu.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng áp lực buộc ông Starmer phải hành động nhiều hơn đã trở nên không thể cưỡng lại. Một số bộ trưởng trong nội các của ông Starmer đã thúc giục ông công nhận một nhà nước Palestine, lập luận rằng chính phủ cần phải chứng minh rằng họ sẽ không khoanh tay đứng nhìn trước một thảm kịch đang diễn ra.

Trong những ngày gần đây, Anh đã thả hàng viện trợ bằng máy bay xuống Gaza và sơ tán trẻ em bị thương đến các bệnh viện Anh. Việc khởi động lại đường ống viện trợ của LHQ cũng đang rất cấp bách.

"Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với tất cả các đối tác quốc tế để chấm dứt đau khổ, đưa hàng cứu trợ tràn vào Gaza và mang lại một tương lai ổn định hơn cho Trung Đông", ông Starmer phát biểu.

Đối với Thủ tướng Anh, một cựu luật sư nhân quyền, những cảnh tượng đau thương ở Gaza đã báo hiệu "đây là thời điểm phải hành động".

"Giờ đây, tại Gaza, do sự thất bại thảm hại của hoạt động viện trợ, chúng ta chứng kiến những đứa trẻ đói khát, những đứa trẻ quá yếu không đứng nổi - những hình ảnh sẽ ám ảnh chúng ta suốt cuộc đời", ông Starmer xúc động nói với các phóng viên.

Thu Hằng/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/anh-se-cong-nhan-nha-nuoc-palestine-vao-thang-9-voi-mot-dieu-kien-20250730075842124.htm