Ảo tưởng 'tổng tài': Giới trẻ sa vào phim, truyện trôi nổi

4 giờ trướcBài gốc

Ðằng sau trend "tổng tài"

Chỉ một cái phẩy tay đã gây “bão” ở quán cà phê, nhân vật đeo kính, mặc vest lịch sự giữa thời tiết Hà Nội nóng bức đã lập tức được cộng đồng mạng phong là “tổng tài”. Đến lúc này, trend “tổng tài” lại lên ngôi.

Nhiều người thích thú vì thấy anh chàng đeo kính phẩy tay ra lệnh đánh người trong quán cà phê giống nhân vật tổng tài bá đạo “xé” phim ảnh, truyện ngôn tình bước ra.

Hình ảnh tổng tài trong phim ngôn tình Trung Quốc trôi nổi trên mạng

Theo TS. Bùi Thiên Thai, “tổng tài” là từ phổ biến ở Trung Quốc, chỉ những người thành đạt như Chủ tịch tập đoàn hay CEO. Bà cho biết, ở Trung Quốc, có dòng văn học tổng tài, dòng video ngắn tổng tài. Chúng sinh nở như nấm sau mưa, kéo được lượng khán giả khổng lồ từ trong và ngoài nước. Ngôn tình tổng tài như thanh nam châm hút khán giả, độc giả, nhất là những người trẻ.

Những câu chuyện ngôn tình như một nữ sinh bị truy sát, giữa lúc nguy nan thì gặp tổng tài bá đạo đẹp trai giải cứu… Một tổng tài dùng thân cứu cô gái bị hạ dược, thiên tình sử bắt đầu… khiến bao nhiêu cô gái nằm mơ tổng tài, bao nam nhân muốn thành tổng tài bá đạo.

Nhà thơ Hồng Thanh Quang nói: “Chúng ta không ngây thơ đổ mọi lỗi cho phim ảnh, game nhưng rõ ràng những hình ảnh tiêu cực trên mạng tác động rất mạnh, đôi khi chúng diễn ra nhiều lần, dưới dạng hài hước lại còn thấm sâu. Trong khi đó, mạng xã hội là môi trường thuận lợi phát tán “virus” a dua, ngay người bị nhiễm virus cũng không lường trước hệ lụy tai hại của nó”.

Nhưng tổng tài bá đạo cứu mỹ nhân cũng chỉ là một nhánh của dòng ngôn tình về đề tài này. Sự khai thác nhanh, mạnh ở một đề tài ăn khách, hậu quả khó lường. Ở Trung Quốc dòng phim tổng tài hay phim ngôn tình cổ đại gần đây đã bị hạn chế, vì tác động tiêu cực tới khán giả.

Trên Douyin (TikTok phiên bản Trung) những phim ngắn có từ khóa “tổng tài” hút cả triệu lượt xem. Ở ta muốn xem phim, đọc truyện ngôn tình tổng tài không khó. Có thể đọc sách điện tử miễn phí để lạc vào giấc mơ về người đàn ông thành đạt, có ngoại hình cuốn hút, tính cách thâm trầm, bá đạo.

Vào YouTube, cũng có thể “cày view” cho phim ngôn tình tổng tài đã có phụ đề hoặc thuyết minh tiếng Việt. Dưới dòng phim có thể có những cảnh báo qua loa, kiểu: đây là phim hư cấu, không nên học theo.

TS. Mai Quyên đang giảng dạy ở ĐH Vân Nam (Trung Quốc) cho biết: “Phim tổng tài bá đạo là loại phim rẻ tiền ở Trung Quốc phát triển mấy năm nay, nhiều kinh hoàng, cả ngàn bộ phim. Người ta có thể quay bằng điện thoại, không cần đến cả đoàn làm phim, nội dung phim nghèo nàn, chẳng hạn”.

Nữ tiến sĩ cũng xác nhận hiện tại dòng phim tổng tài bá đạo đã bị hạn chế ở Trung Quốc, bởi nhiều phim có nội dung phi thực tế, thể hiện sự sùng bái tiền hoặc có những tình tiết phi nhân tính…Những nền tảng chính thức đã hạn chế dòng phim này để khai thác hướng khác, an toàn hơn.

Dù vậy, ngôn tình tổng tài vẫn chiếm giữ lượng khán giả lớn ở Trung Quốc. "Ở Việt Nam, rất nhiều người cũng giết thời gian bằng phim tổng tài bá đạo. Không chỉ người trẻ mà cả người già cũng bị lôi cuốn. Bố mẹ tôi xem phim tổng tài suốt ngày. Tôi vào thang máy ở Việt Nam cũng thấy nhiều bạn trẻ say mê xem, bật loa to ầm ầm”, TS. Mai Quyên nói.

Tác động tiêu cực từ kho giải trí trôi nổi

Kho giải trí trên mạng vô tận, “vàng thau lẫn lộn”, từ TikTok, Facebook tới YouTube… Những đứa trẻ ở Việt Nam cũng làm quen và nghiện giải trí trên mạng. Trẻ con giải trí trên mạng không có sự kiểm soát của người lớn, mối nguy hại ai cũng thấy. Đó là một trong những nguyên nhân gián tiếp khiến bạo lực học đường gia tăng. Ngay cả người lớn khi giải trí trên mạng cũng bị cuốn vào những “món ăn” không lành mạnh.

Hiện nay, đọc sách miễn phí và thu phí trên mạng nở rộ. Đáng nói, những sách này không qua kiểm duyệt. Dòng ngôn tình Trung Quốc từ ngôn tình tổng tài tới ngôn tình cổ đại rất ăn khách.

Khi phim An Ninh như mộng được phát trên YouTube nhiều người đã tìm sách điện tử để đọc, đó là cuốn Khôn Ninh của tác giả Thời Kính. Khôn Ninh thuộc dòng truyện cổ đại đan xen giữa tình yêu và thù hận, giữa quyền lực và khát vọng tự do, tình tiết lôi cuốn song vẫn chứa độc, khi nhân vật nam chính lạnh lùng giết cả thân tộc.

Ứng xử lệch chuẩn, đi ngược thuần phong mỹ tục, đi ngược nhân tính trong truyện, phim trôi nổi trên mạng tràn lan, tác động mạnh tới người tiếp nhận. Ngay cả MV ca nhạc cũng “chứa độc”. MV mới toanh của nhóm Ngũ hổ tướng gồm Ưng Hoàng Phúc, Khánh Phương, Lâm Chấn Huy, Dương Ngọc Thái và Lưu Hưng mang tên Anh em trước sau như một, có vẻ như cổ xúy cho tình anh em của giới giang hồ, khi MV ngập cảnh đấm đá, tiệc tùng, khói thuốc… Đáng nói, MV không cảnh báo giới hạn độ tuổi.

Quanh ồn ào bạo lực từ trường học tới quán cà phê, nhà phê bình văn học Ngô Thảo nhìn nhận: “Bạo lực học đường, bạo lực công cộng, bạo lực trẻ em, ảnh hưởng từ mạng rất nhiều. Đôi khi chúng ta không quan tâm, không chú ý nên bỏ qua mối nguy hại từ kho phim ảnh, giải trí trên mạng. Nhà trường không dạy bạo lực nhưng mạng lại dạy. Những hành vi ứng xử lệch chuẩn trên mạng cứ thế đi vào đời sống”.

Nhà phê bình cho rằng, nhân vật ăn mặc lịch sự, phất tay chỉ đạo dùng bạo lực trong quán cà phê có lẽ thường xuyên “cày” phim tổng tài nên bị ám. Người bắt chước hình tượng tổng tài trong phim ảnh có thể còn có mục đích mưu cầu nổi tiếng. Rõ ràng kẻ đóng vai tổng tài bá đạo và quán cà phê nơi xảy ra vụ bạo lực đã cùng nổi tiếng.

Trước đây, những địa điểm bước ra từ phim ảnh dễ thành điểm “check-in” sống ảo của giới trẻ, như cây cô đơn ở Huế trong phim Mắt biếc hay bãi Xép (Phú Yên cũ) gắn với phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh. Những địa điểm được nhân vật nổi tiếng ghé qua cũng thành nơi sống ảo, như quán bún chả từng được cựu Tổng thống Mỹ Obama ghé thăm hay quán trà đá ở Hà Nội nơi Sơn Tùng M-TP ghé chân chụp ảnh…

Nhưng địa điểm xảy ra vụ tấn công nhân viên quán cà phê bỗng nhiên nổi tiếng, hút khách, lại là một điều hiếm thấy. Không ít người chạnh buồn về lối sống thiên về bề nổi, thiếu chiều sâu hôm nay của một bộ phận, nhất là giới trẻ. Cái hay, cái dở, cái vui, cái buồn, đều được đám đông hào hứng đón nhận, biến thành thứ để khoe khoang và cười cợt trên mạng xã hội.

Chẳng mấy chốc quán cà phê đã được cư dân mạng đặt cho cái tên mới - Cà phê tổng tài. Trên mạng xã hội tung nhiều clip ghi lại cảnh khán giả đua nhau ngồi ghế tổng tài, phất tay hô: Thôi, thôi. Không chỉ có khách nam, cả khách nữ cũng muốn nhập vai tổng tài. Sự a dua phần nào cho thấy một khía cạnh đáng báo động về căn bệnh sống ảo đang bào mòn tâm hồn của những người trẻ.

Lại nhớ vụ ẩu đả xảy ra hồi tháng 3 trong một quán cà phê ở TPHCM, một người đàn ông ăn mặc giống hệt “Vua cà phê” Trung Nguyên đánh nhau với một người khác. Clip phát tán trên mạng xã hội thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng. Sức hút của tổng tài từ phim ảnh đến đời thực đều mạnh như nhau.

Đào Nguyên

Nguồn Tiền Phong : https://tienphong.vn/ao-tuong-tong-tai-gioi-tre-sa-vao-phim-truyen-troi-noi-post1780687.tpo