Áp dụng thuế suất 10% với nước giải khát có đường: Cần đánh giá toàn diện và khoa học

một ngày trướcBài gốc

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ (TTĐB) đặc biệt được xây dựng với mục tiêu bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là trong bối cảnh thừa cân, béo phì đang gia tăng. Nội dung dự thảo đưa ra NGK có đường theo tiêu chuẩn Việt Nam với hàm lượng đường trên 5g/100ml sẽ chịu thuế suất 8% từ năm 2027 và 10% từ năm 2028.

Đảm bảo khách quan và khoa học khi áp thuế nước giải khát có đường. Ảnh: Việt Anh

Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng, chưa đủ cơ sở khoa học, chưa có bằng chứng thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế đáng tin cậy để khẳng định NGK có đường là nguyên nhân chính gây béo phì, tiểu đường; cũng như chưa có cơ sở vững chắc cho thấy việc đánh thuế sẽ kiểm soát hiệu quả tình trạng này.

Các tài liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế tại Quyết định số 2892/QĐ-BYT ngày 22/10/2022 chỉ rõ, thừa cân, béo phì do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm: Chế độ dinh dưỡng không hợp lý, tiêu thụ các thực phẩm giàu năng lượng bao gồm các thực phẩm giàu chất béo, chất đạm, đường, muối và không đủ chất xơ; Thiếu hoạt động thể chất, lười vận động; Các nguyên nhân di truyền, nội tiết. Nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra mối tương quan giữa thừa cân, béo phì với thời gian tĩnh tại, tuổi tác, trình độ học vấn, môi trường sinh sống làm việc, thời gian ngủ…

Thực tế cho thấy có nhiều nguyên nhân dẫn đến thừa cân, béo phì. Trong đó thực phẩm có chứa đường và đồ ngọt nói chung chỉ cung cấp khoảng 3,6% tổng năng lượng đưa vào cơ thể từ thức ăn và đồ uống, nguồn năng lượng chiếm nhiều nhất là ngũ cốc (51,4%), thịt (15,5%), các thực phẩm khác là (22%). Ngoài ra, một số sản phẩm khác cũng có chứa đường ở mức cao như trà sữa, nước mía, chè, bánh kẹo… cũng gây ra tình trạng thừa cân, béo phì.

Theo đại biểu Quốc hội Trần Thị Nhị Hà (đoàn TP Hà Nội), Việt Nam cần có nghiên cứu khoa học để đánh giá việc sử dụng đồ uống có đường. Theo khuyến cáo trong tháp dinh dưỡng của WHO, lượng đường khuyến cáo người trưởng thành dưới 25gram,/ngày; trẻ em từ 3-11 tuổi, lượng đường dung nạp dưới 15gram/ngày.

“Cần đánh giá khoa học loại đường gì dung nạp an toàn vào cơ thể, đảm bảo tốt nhất cho sức khỏe. Với một chai nước tăng lực có 330ml có 64,7gram đường. Nếu chúng ta uống một chai nước tăng lực này, lượng đường gấp đôi lượng đường dung nạp mỗi ngày. Do vậy, cần có bằng chứng khoa học trong việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với NGK có đường” - bà Hà đề nghị đồng thời cho rằng, kết quả nghiên cứu tại một số quốc gia trên thế giới (Philipines, Thái Lan, Phần Lan) cho thấy, tỷ lệ thừa cân, béo phì tăng sau khi đánh thuế TTĐB đối với NGK có đường.

Do vậy, nếu cho rằng việc đánh thuế TTĐB đối với NGK có đường với bệnh thừa cân, béo phì là chưa phù hợp, cần đánh giá theo hướng sử dụng NGK có đường có liên quan đến một số bệnh khác như tim mạch, huyết áp, gan nhiễm mỡ; khi sử dụng nước uống có đường góp phần đánh lừa hệ thống kiểm soát của cơ thể, làm tăng sự thèm ăn đối với người sử dụng NGK có đường.

Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam nêu quan điểm, lý do áp thuế TTĐB đối với NGK có đường vì gây thừa cân, béo phì là “chưa rõ ràng và thuyết phục”. Thuế TTĐB nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng nhưng cũng cần tính toán để DN có điều kiện sản xuất kinh doanh, đóng góp thuế ngân sách nhà nước. Cùng với đó phải nghiên cứu kỹ lưỡng, khoa học về vấn đề NGK có đường gây bệnh thừa cân béo phì.

Nhiều chuyên gia phân tích, việc đánh thuế TTĐB đối với NGK có đường là khó tránh song cần đánh giá khoa học về mối liên hệ giữa tiêu thụ nước giải khát có đường với sức khỏe cộng đồng và kết quả đánh giá nên được công khai để đảm bảo tính minh bạch và tạo sự đồng thuận của xã hội.

H.Hương

Nguồn Đại Đoàn Kết : https://daidoanket.vn/ap-dung-thue-suat-10-voi-nuoc-giai-khat-co-duong-can-danh-gia-toan-dien-va-khoa-hoc-10307809.html