Áp lực nào cho lãi suất cuối năm?

7 giờ trướcBài gốc

Lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng trong ngày đầu tháng 8 này đã tăng trở lại lên 5,36%. Ảnh: LÊ VŨ

Những tín hiệu

Sau khi có bước điều chỉnh giảm trong những ngày cuối tháng 7-2025, lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng trong ngày đầu tháng 8 này đã tăng trở lại lên 5,36%. Nếu so với giai đoạn 2-3% trong tháng 6, lãi suất vay mượn giữa các ngân hàng đã tăng khá mạnh và duy trì ở mức cao trong tháng 7 vừa qua, phản ánh thanh khoản của hệ thống đang ngày càng chịu nhiều áp lực hơn.

Sau giai đoạn trầm lắng, một số ngân hàng đã tăng lãi suất tiền gửi trở lại trong tháng 7 vừa qua, trong đó có cả những ngân hàng lớn. Đơn cử như Techcombank tăng 0,1-0,2% lãi suất huy động các kỳ hạn 1-36 tháng; VPBank cũng tăng 0,1% lãi suất kỳ hạn 1-36 tháng; Sacombank tăng mạnh 0,3% với tiền gửi trực tuyến kỳ hạn 1-5 tháng. Các ngân hàng số như VCBNEo hay Cake by VPBank cũng có động thái tăng lãi suất trong thời gian gần đây để thu hút tiền gửi.

Trong bối cảnh tín dụng toàn hệ thống từ đầu năm nay duy trì xu hướng tăng mạnh mẽ, nhu cầu huy động của các ngân hàng cao hơn đã ảnh hưởng đến lãi suất, nhất là khi tăng trưởng tiền gửi vẫn không theo kịp dư nợ tín dụng. Số liệu công bố của Cục Thống kê cho thấy đến ngày 26-6-2025, trong khi tăng trưởng tiền gửi so với đầu năm 2025 đạt 6,11%, tín dụng tăng đến 8,3%, theo đó chênh lệch số tuyệt đối giữa mức tăng tiền gửi và tín dụng lên đến gần 400.000 tỉ đồng.

Tăng trưởng tín dụng có khả năng duy trì ở mức cao là một trong những yếu tố sẽ gây áp lực lên mặt bằng lãi suất huy động trong giai đoạn tới. Giới phân tích dự báo tín dụng toàn hệ thống có thể đạt mức tăng 18-20% trong năm nay, khi mà đến cuối tháng 7 đã đạt 9,8% dù những tháng cuối năm mới là giai đoạn nhu cầu vay vốn tăng mạnh.

Báo cáo tài chính bán niên của nhiều ngân hàng cũng cho thấy mức tăng trưởng tín dụng vượt trội. Cụ thể, VPBank báo cáo dư nợ tín dụng tăng mạnh 18,6% so với đầu năm, đạt 842.000 tỉ đồng; SHB tăng trưởng tín dụng 14,4% trong nửa đầu năm; NamA Bank tăng 14,7%; NCB tăng 22%; MB tăng 12,5%; TPBank tăng 11,7%. Nhóm ngân hàng lớn cũng ghi nhận kết quả vượt trội, như Vietcombank tăng hơn 11%; Techcombank tăng 10,6% và VietinBank tăng 10%.

Đáng lưu ý, theo số liệu cập nhật từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tăng trưởng tín dụng đến cuối tháng 7 đã đạt 9,8% so với cuối năm 2024, tăng 19,75% so với cùng kỳ năm trước - mức tăng cao trong nhiều năm gần đây. Trước tình hình này, nhiều ngân hàng đã phải tích cực phát hành trái phiếu để tăng cường nguồn vốn đầu vào đáp ứng mục tiêu phát triển kinh doanh, tránh gây áp lực quá lớn lên lãi suất huy động.

Theo báo cáo của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) phát hành trong gần bảy tháng qua là hơn 286.900 tỉ đồng, trong đó riêng nhóm ngân hàng chiếm tỷ trọng hơn 75%, tương ứng hơn 215.460 tỉ đồng. Dù vậy, nhóm này cũng dẫn đầu về giá trị mua lại trước hạn. Cụ thể, trong tổng số TPDN được mua lại trước hạn trong bảy tháng qua là 134.210 tỉ đồng, nhóm ngân hàng chiếm gần 61%, tương ứng hơn 81.800 tỉ đồng.

Áp lực cuối năm?

Trong khi đó, chiều ngày 31-7-2025, NHNN đã phát đi thông báo điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng. Việc bổ sung hạn mức này là sự chủ động của NHNN mà các tổ chức tín dụng không cần phải đề nghị. Như vậy, để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm nay, chính sách tiền tệ có lẽ đang tăng cường độ nới lỏng.

Không chỉ thế, chính sách tài khóa cũng có thể sẽ mở rộng nhanh hơn nữa. Với mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng GDP cao hơn nữa, hoạt động đầu tư công vẫn duy trì vai trò chất xúc tác quan trọng. Giới phân tích cho rằng tốc độ giải ngân các dự án cơ sở hạ tầng trong nửa cuối năm sẽ gia tăng so với nửa đầu năm 2025, nhất là khi hoạt động sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính đã hoàn thành và đi vào ổn định.

Theo đó, quy mô giải ngân đầu tư công dự kiến đạt khoảng 800.000 tỉ đồng trong năm nay, tăng 21% so với năm 2024, đồng thời hoàn thành 87% kế hoạch. Điều này cũng đồng nghĩa với cung tiền phải tăng nhanh hơn, trực tiếp gây áp lực lên lạm phát và kế tiếp có thể là lãi suất. Dù lạm phát thời gian qua vẫn trong tầm kiểm soát, nhưng với chính sách tài khóa lẫn tiền tệ đều tăng cường độ nới lỏng, sự đánh đổi có thể là lạm phát.

Với những người gửi tiền, khi lạm phát cao hơn, cộng thêm các kênh đầu tư như chứng khoán và bất động sản đang tăng mạnh mẽ trở lại, kênh tiền gửi ngân hàng đòi hỏi phải có một mức lãi suất cao hơn để đảm bảo sự cạnh tranh và thu hút. Đó là chưa nói đến các tài sản khác như vàng hay ngoại tệ cũng đã có những bước nhảy vọt từ đầu năm đến nay.

Đơn cử như ở tỷ giá đô la Mỹ/tiền đồng. Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump lần đầu công bố áp thuế đối ứng lên hàng loạt quốc gia từ đầu tháng 4-2025, tỷ giá đã chịu áp lực không nhỏ trong suốt thời gian qua. Dù mới đây thông tin cho thấy mức thuế đối ứng mà Mỹ áp lên hàng hóa Việt Nam là 20%, giảm mạnh so với mức công bố ban đầu, nhưng đây vẫn là mức cao và vẫn có thể ảnh hưởng lên hoạt động thương mại và đầu tư giai đoạn tới.

Trong bối cảnh tỷ giá đô la Mỹ/tiền đồng vẫn duy trì xu hướng đi lên, nhất là khi đô la Mỹ tăng trở lại trên thị trường quốc tế, với chỉ số USD Index đã tăng 2% chỉ trong một tháng qua, việc kiểm soát tỷ giá cũng đang gặp nhiều thách thức hơn. Để giữ vững được tỷ giá, lãi suất tiền gửi bằng tiền đồng phải đảm bảo mức hấp dẫn hơn để thu hút người nắm giữ tiền đồng, do đó tỷ giá cũng sẽ là một trong những yếu tố gây áp lực lên lãi suất tiền gửi trong giai đoạn tới.

Trong một diễn biến khác, đầu tuần này, ngày 4-8-2025, NHNN đã tổ chức Hội nghị Triển khai các giải pháp ổn định lãi suất tiền gửi, giảm lãi suất cho vay. Theo cơ quan này, lãi suất tiền gửi bình quân phát sinh mới ở mức 4,18%/năm, cơ bản ổn định so với năm 2024. Lãi suất cho vay bình quân giảm còn 6,53%/năm, tức giảm 0,4 điểm phần trăm so với cuối năm 2024.

NHNN đã yêu cầu các tổ chức tín dụng thực hiện đúng chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và NHNN ổn định mặt bằng lãi suất tiền gửi; tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường chuyển đổi số, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng, thúc đẩy phát triển kinh tế.

Triệu Minh

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/ap-luc-nao-cho-lai-suat-cuoi-nam/