Apple tiếp tục mở rộng sản xuất tại Ấn Độ và khám phá các thị trường mới như Việt Nam
Theo dữ liệu hải quan công bố hôm 20/5, xuất khẩu điện thoại thông minh từ Trung Quốc sang Mỹ trong tháng 4 đã giảm mạnh 72%, đạt giá trị chỉ dưới 700 triệu USD, đánh dấu mức thấp nhất kể từ năm 2011.
Mức giảm này vượt xa mức sụt giảm chung 21% của tổng kim ngạch xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ, cho thấy tác động sâu sắc của chiến dịch áp thuế quan từ chính quyền Tổng thống Trump. Điều này đang gây gián đoạn nghiêm trọng cho chuỗi cung ứng công nghệ và khiến dòng chảy các sản phẩm điện tử chuyển hướng sang các thị trường khác.
TÁC ĐỘNG CỦA CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI
Theo hãng tin Bloomberg, các nhà đầu tư lo ngại rằng một cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu có thể làm suy giảm nghiêm trọng thương mại song phương Mỹ-Trung, vốn đạt 690 tỷ USD trong năm 2024. Tình trạng này không chỉ đe dọa các ngành công nghiệp mà còn làm tăng giá thành sản phẩm cho người tiêu dùng.
Căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn ở mức cao, đặc biệt sau khi Bắc Kinh mới đây cáo buộc chính quyền Trump làm suy yếu các cuộc đàm phán thương mại gần đây tại Geneva bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với chip trí tuệ nhân tạo của Huawei Technologies.
Dữ liệu cho thấy, trong năm qua, ba mặt hàng xuất khẩu lớn nhất từ Trung Quốc sang Mỹ bao gồm điện thoại thông minh, máy tính xách tay và pin lithium-ion. Trong khi đó, Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc chủ yếu các mặt hàng như khí dầu mỏ hóa lỏng, dầu thô, đậu nành, tua-bin khí và máy móc sản xuất chất bán dẫn.
Trong bối cảnh thuế quan Mỹ gia tăng, Apple đã đẩy nhanh quá trình chuyển dịch sản xuất sang Ấn Độ, quốc gia hiện là cơ sở sản xuất iPhone lớn nhất của hãng bên ngoài Trung Quốc. Theo Tổng cục Hải quan Trung Quốc, giá trị xuất khẩu linh kiện điện thoại sang Ấn Độ đã tăng gấp khoảng bốn lần trong năm qua. Động thái này phản ánh nỗ lực của Apple nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc trong bối cảnh rủi ro địa chính trị và thương mại ngày càng gia tăng.
Tuy nhiên, động thái chuyển hướng sản xuất của Apple đã vấp phải chỉ trích từ Tổng thống Trump, người gần đây kêu gọi Apple đưa việc sản xuất iPhone về Mỹ. Dù vậy, việc sản xuất iPhone tại Mỹ dường như là không khả thi trong ngắn hạn, do thiếu cơ sở hạ tầng và lực lượng lao động phù hợp so với các trung tâm sản xuất như Trung Quốc và Ấn Độ.
TƯƠNG LAI BẤT ĐỊNH CỦA CHUỖI CUNG ỨNG TOÀN CẦU
Mặc dù Apple vẫn là một trong những thương hiệu điện thoại thông minh hàng đầu tại Trung Quốc, doanh số của hãng tại thị trường này đang đối mặt với nhiều thách thức.
Theo báo cáo từ các công ty nghiên cứu thị trường như IDC, doanh số iPhone tại Trung Quốc trong năm 2024 đã giảm nhẹ so với năm trước, chủ yếu do sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các thương hiệu nội địa như Huawei, Xiaomi và Oppo.
Xuất khẩu smartphone của Trung Quốc sang Hoa Kỳ giảm xuống mức thấp nhất trong 14 năm. Giá trị xất khẩu tháng 4/2025 chỉ đạt 688,5 triệu USD, đánh dấu lô hàng xuất khẩu hàng tháng thấp nhất kể từ tháng 6/2011. Nguồn: Bloomberg tổng hợp
Các thương hiệu này không chỉ cung cấp các sản phẩm có giá cạnh tranh mà còn tích hợp công nghệ tiên tiến, đặc biệt là trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và kết nối 5G, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng Trung Quốc.
Cụ thể, trong quý cuối cùng của năm 2024, Apple chiếm khoảng 15% thị phần điện thoại thông minh tại Trung Quốc, giảm từ mức 17% trong năm 2023, theo dữ liệu từ Counterpoint Research.
Sự sụt giảm này phần nào phản ánh tác động của các hạn chế thương mại và sự gia tăng của tinh thần dân tộc trong người tiêu dùng Trung Quốc, khi họ ưu tiên các sản phẩm nội địa. Ngoài ra, các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Huawei, đặc biệt liên quan đến chip AI, đã thúc đẩy Huawei đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển, giúp hãng này giành lại một phần thị phần từ Apple.
Sự sụt giảm mạnh trong xuất khẩu iPhone từ Trung Quốc sang Mỹ là minh chứng rõ ràng cho những biến động trong chuỗi cung ứng toàn cầu do các chính sách thuế quan và căng thẳng địa chính trị. Trong khi Apple tiếp tục mở rộng sản xuất tại Ấn Độ và khám phá các thị trường mới như Việt Nam, các thách thức liên quan đến chi phí, cơ sở hạ tầng và nguồn lao động vẫn là rào cản lớn.
Trong bối cảnh này, các nhà phân tích nhận định rằng Apple cần cân nhắc chiến lược dài hạn để cân bằng giữa việc duy trì thị phần tại Trung Quốc, đáp ứng nhu cầu tại Mỹ và tối ưu hóa chi phí sản xuất. Nếu chiến tranh thương mại tiếp tục leo thang, các công ty công nghệ toàn cầu, bao gồm Apple, có thể phải đối mặt với những thay đổi sâu rộng hơn trong cách tổ chức chuỗi cung ứng và tiếp cận thị trường.
Thanh Minh