Áp phí visa lao động 100.000 USD, chính quyền Trump có giúp người dân Mỹ kiếm được việc?

3 giờ trướcBài gốc

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump từng khẳng định rằng mức phí 100.000 USD hàng năm đối với mỗi nhân sự nước ngoài theo diện visa lao động H-1B sẽ khuyến khích doanh nghiệp ưu tiên tuyển dụng người Mỹ thay vì đưa người nước ngoài vào. Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế lo ngại, tác động của chính sách này sẽ còn phức tạp hơn dự báo. Bởi lẽ, dù có thể giúp gia tăng tuyển dụng trong một số ngành nghề, nhưng đồng thời lại kìm hãm tăng trưởng kinh tế dài hạn và tác động tiêu cực đến thị trường lao động nói chung.

“Hãy hình dung một kịch bản trong đó nhu cầu đối với người lao động Mỹ sẽ tăng mạnh. Đã có bằng chứng cho thấy trong những công việc mà lao động H-1B đảm nhiệm, hiện vẫn có lao động Mỹ đang tìm việc”, ông Kirk Doran, Phó giáo sư kinh tế tại Đại học Notre Dame nhận định về chính sách visa mới.

Trong ngắn hạn, một số nhân sự trong ngành công nghệ có thể được hưởng lợi khi doanh nghiệp hạn chế tuyển lao động nước ngoài vì chi phí cao. Bà Jennifer Hunt, chuyên gia kinh tế lao động tại Đại học Rutgers nói với CBS News: “Người hưởng lợi lớn nhất sẽ là các lập trình viên máy tính sinh ra tại Mỹ”.

Tuy vậy, bức tranh tổng thể lại phức tạp hơn rất nhiều. Có nghiên cứu chỉ ra rằng tuyển dụng lao động nhập cư thường mang lại lợi ích cho doanh nghiệp nhờ nguồn nhân lực có trình độ và kỹ năng không dễ tìm thấy ở Mỹ. Cụ thể, một nghiên cứu năm 2024 của Viện Kinh tế Lao động IZA cho thấy lao động H-1B có thể giúp doanh nghiệp gia tăng tuyển dụng, doanh thu và khả năng tồn tại, đồng thời cũng không tìm thấy bằng chứng rằng việc thuê lao động nước ngoài là để thay thế cho lao động Mỹ.

Nghiên cứu do nhóm chuyên gia của IZA, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ chi nhánh Richmond, Đại học Delaware, Đại học Michigan và Queens College (CUNY) thực hiện còn lưu ý thêm rằng mỗi lao động H-1B được tuyển sẽ giúp tạo thêm nhiều việc làm khác. “Những doanh nghiệp có doanh thu cao, năng suất cao sẽ mở rộng và thậm chí còn chiêu mộ thêm lao động bản địa có bằng đại học”, báo cáo viết rõ.

Để nhận visa H-1B, ứng viên cần có ít nhất bằng cử nhân và được một công ty Mỹ mời làm việc. Visa có thời hạn 3 năm và có thể gia hạn thêm 3 năm. Mỗi năm, Quốc hội Mỹ giới hạn số lượng ở mức 85.000 suất. Hiện có khoảng 700.000 lao động đang làm việc tại Mỹ theo diện này, trích dẫn ước tính của Capital Economics.

Giáo sư Michael Clemens của Đại học George Mason nhấn mạnh rằng lao động H-1B với kỹ năng chuyên biệt có thể giúp doanh nghiệp tăng doanh thu và lợi nhuận, từ đó tạo thêm việc làm trong các mảng như bán hàng, marketing - những vị trí thường do lao động Mỹ đảm nhiệm. Ông lo ngại rằng chính sách mới có thể phản tác dụng: “Nó sẽ bóp nghẹt cơ hội việc làm của chính những người mà chính sách này muốn bảo vệ”.

Tuy nhiên, Nhà Trắng lại bác bỏ quan điểm rằng tuyển lao động nước ngoài đang mang lại lợi ích cho Mỹ.

“Ông Trump đã nhiều lần chứng minh được rằng các chuyên gia sai lầm. Không một nghiên cứu kinh tế nào có thể thay đổi thực tế rằng nhiều người Mỹ đã phải chịu thiệt vì sự lạm dụng chương trình H-1B. Tổng thống Trump cam kết đặt người lao động Mỹ lên hàng đầu, và hành động này chính là để ngăn chặn các công ty lợi dụng hệ thống để hạ thấp tiền lương của người Mỹ”, bà Taylor Rogers, phát ngôn viên Nhà Trắng trả lời CBS MoneyWatch.

Trong một tuyên bố tuần trước, ông Trump nhấn mạnh visa H-1B đang khiến doanh nghiệp thay thế thay vì bổ sung lao động Mỹ bằng lao động nước ngoài có mức lương thấp hơn, qua đó làm giảm cơ hội việc làm và kìm hãm tăng trưởng lương.

Trên thực tế, có một số phân tích ủng hộ quan điểm nêu trên. Báo cáo tháng 8 từ Viện nghiên cứu Heritage Foundation cho thấy lao động H-1B có thu nhập thấp hơn đáng kể so với đồng nghiệp người Mỹ. “Không ít doanh nghiệp sử dụng chương trình H-1B không phải để thu hút nhân tài hàng đầu toàn cầu, mà để lấp chỗ trống bằng mức lương dưới trung vị - điều này đặt ra câu hỏi về việc chương trình có thực sự đúng mục tiêu đề ra hay không”, báo cáo nêu bật.

Chính quyền Trump cũng đang xem xét cải cách chương trình, hướng tới thu hút lao động nước ngoài có trình độ cao và thu nhập tốt hơn. Đề xuất mới muốn thay thế hệ thống bốc thăm bằng một cơ chế ưu tiên những ứng viên có kỹ năng nâng cao và được đề xuất mức lương cao.

Heritage cũng chỉ ra hạn chế của chương trình khi buộc người lao động gắn với một công ty, khiến họ không thể tự do chuyển việc. Điều này khiến người lao động theo diện visa H-1B trở nên hấp dẫn hơn trong mắt doanh nghiệp so với người lao động Mỹ, bởi người bản địa có thể dễ dàng nghỉ việc hoặc đòi hỏi mức lương thưởng cao hơn.

“Điều này tạo ra một sân chơi không công bằng. Lao động Mỹ - dù có kỹ năng tương đương hoặc cao hơn - có thể bị bỏ qua chỉ vì họ không dễ kiểm soát như lao động H-1B”, ông Alexander Frei, tác giả báo cáo, bình luận. “Kết quả là các doanh nghiệp có xu hướng chọn lao động theo visa, làm suy yếu sức mặc cả và tốc độ tăng lương của người lao động Mỹ”.

Ngoài ra, chương trình H-1B còn bị chỉ trích vì chủ yếu mang lại lợi ích cho các tập đoàn đa quốc gia lớn, vốn có thể nộp hàng nghìn đơn và tuyển chọn những ứng viên trúng visa.

Mỹ Hân

Nguồn Thương Gia : https://thuonggiaonline.vn/ap-phi-visa-lao-dong-100000-usd-chinh-quyen-trump-co-giup-nguoi-dan-my-kiem-duoc-viec-post563423.html