Các chuyên gia cho rằng, đây là bước đi có ý nghĩa trong việc thực hiện mục tiêu sử dụng năng lượng tiết kiệm, giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, chính sách này cũng đang nhận được nhiều luồng ý kiến khác nhau từ người dân và giới chuyên gia.
Áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa nhằm mở lối cho tiêu dùng xanh. Ảnh minh họa: TTXVN
Theo quy định mới, điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế (không thu thuế đối với điều hòa nhiệt độ có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và loại có công suất trên 90.000 BTU), áp dụng từ ngày 1/1/2026.
Việc miễn thuế cho điều hòa công suất phổ thông (từ 24.000 BTU trở xuống) cho thấy chính sách đã tính đến yếu tố công bằng xã hội, không đánh thuế tràn lan lên các sản phẩm phổ biến đang được sử dụng rộng rãi trong các hộ gia đình có thu nhập trung bình. Đồng thời, việc không thu thuế với điều hòa công suất trên 90.000 BTU, vốn chủ yếu phục vụ nhu cầu công nghiệp, văn phòng lớn, cũng là một cách để tránh tác động đến hoạt động sản xuất – kinh doanh quy mô lớn. Theo Bộ Tài chính những năm qua, nhu cầu sử dụng điều hòa tăng cao, nhiều máy điều hòa sử dụng chất làm lạnh gây tác hại với tầng ozon, điện năng tiêu hao gây tác hại đến môi trường.Thủ tướng Chính phủ cũng đã có có quyết định về hạn chế sử dụng các chất ảnh hưởng làm giảm tầng ozon. Trên thế giới, nhiều quốc gia đã thu thuế với mặt hàng điều hòa như Hàn Quốc, Ấn Độ, Na Uy hay các nước châu Âu cũng có nhiều chính sách hạn chế sử dụng điều hòa.
Việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt không chỉ nhằm điều tiết hành vi tiêu dùng mà còn để khuyến khích doanh nghiệp sản xuất các thiết bị tiết kiệm điện, thân thiện với môi trường hơn.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, đây là bước đi đúng trong bối cảnh Việt Nam đang hướng đến nền kinh tế xanh và thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xây dựng cơ chế rõ ràng để đảm bảo công bằng như miễn, giảm thuế cho sản phẩm đạt tiêu chuẩn cao về tiết kiệm năng lượng. Anh Nguyễn Minh Long (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, ngay khi có thông tin về viêc tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với điều hòa đã vội mua ngay 2 chiếc điều hòa có công suất 28.000BTU để lắp cho cửa hàng vì lo ngại giá sẽ bị đẩy lên. Chung quan điểm, chị Nguyễn Trần Việt Hà (Quận 2, TP.HCM) cho rằng chính sách nên có sự phân loại kỹ hơn, nếu sản phẩm tiết kiệm điện, đạt chuẩn môi trường thì không nên đánh thuế cao. Ngược lại, chỉ nên đánh vào các sản phẩm tiêu tốn điện hoặc lạc hậu. Người tiêu dùng cần được khuyến khích dùng hàng tốt, chứ không bị đánh đồng. Do đó, các chuyên gia cho rằng vên cạnh việc đánh thuế, các chuyên gia kinh tế cho rằng, Nhà nước nên triển khai đồng bộ các biện pháp như trợ giá cho thiết bị tiết kiệm điện, hỗ trợ đổi máy cũ lấy máy mới, tăng kiểm tra chất lượng hàng nhập khẩu và phổ biến rộng rãi nhãn năng lượng.
Thùy Dương/Bnews/vnanet.vn