Sáng 14/6, với đa số phiếu tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật ThuếQswee tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).
Theo Luật này, đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt bao gồm: thuốc lá; rượu; bia; xe có gắn động cơ dưới 24 chỗ (bao gồm: xe ô tô chở người; xe chở người bốn bánh có gắn động cơ; xe ô tô pick-up chở người; xe ô tô pick-up chở hàng cabin kép; xe ô tô tải VAN có từ hai hàng ghế trở lên, có thiết kế vách ngăn cố định giữa khoang chở người và khoang chở hàng); xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi lanh trên 125 cm3; máy bay, trực thăng, tàu lượn và du thuyền; xăng các loại; điều hòa nhiệt độ công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU trừ loại theo thiết kế của nhà sản xuất chỉ để lắp trên phương tiện vận tải bao gồm ô tô, toa xe lửa, máy bay, trực thăng, tàu, thuyền… và một số loại hàng hóa khác.
Các đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi)
Đồng thời, Luật cũng bổ sung nước giải khát có đường theo tiêu chuẩn Việt Nam vào đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo đó, các loại đồ uống hương liệu, nước tăng lực, nước thể thao, nước giải khát chứa cà phê, trà, thảo mộc, nước trái cây và các loại đồ uống từ ngũ cốc, với hàm lượng đường trên 5g/100ml sẽ phải chịu thuế suất 8% từ năm 2027 và 10% từ năm 2028. Quy định này được đưa ra nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng, giảm thiểu tình trạng thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm liên quan đến việc tiêu thụ đường.
Trước khi Luật được thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo giải trình cho biết Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến đại biểu và thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo để quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế.
Đối với phạm vi sản phẩm nước giải khát có đường thuộc diện chịu thuế và bổ sung đối tượng chịu thuế, theo quy định của dự thảo Luật, nước giải khát có đường thuộc diện chịu thuế là các sản phẩm trong phạm vi khái niệm về nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml, không bao gồm các đồ uống như sữa và sản phẩm từ sữa; thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng; nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai; nước rau, quả nguyên chất và nectar (mật) rau, quả và sản phẩm từ cacao.
Theo đó, các sản phẩm như nước trái cây tự nhiên, nước dừa, sản phẩm từ sữa, thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng,… không thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc bổ sung các sản phẩm có đường khác cũng như các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ khác vào diện chịu thuế như đề nghị của một số đại biểu Quốc hội còn nhiều quan điểm khác nhau. Một số sản phẩm cũng đã được cơ quan soạn thảo đặt ra trong quá trình xây dựng Đề án Luật.
Tuy nhiên, cho đến nay chưa có đủ đánh giá tác động để làm căn cứ và thể hiện rõ tính ưu việt, khả thi, phù hợp của việc áp thuế đối với các hàng hóa, dịch vụ này trong bối cảnh hiện nay. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết các nội dung này sẽ tiếp tục được nghiên cứu, đánh giá thận trọng, cân nhắc đến mục tiêu phục hồi sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và sẽ báo cáo Quốc hội vào thời điểm phù hợp. Do đó, đề nghị Quốc hội cho phép giữ như dự thảo Luật.
Về việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với ý kiến đại biểu cho rằng về lâu dài, cần nghiên cứu phương án sửa đổi một cách đồng bộ cả thuế tiêu thụ đặc biệt lẫn thuế bảo vệ môi trường để có thể đánh thuế đối với mặt hàng này một cách hợp lý, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Tuy nhiên, trong bối cảnh cần triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện hiệu quả cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26, cùng với quy định thu thuế bảo vệ môi trường, việc thu thuế thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng trong giai đoạn hiện nay vẫn là cần thiết.
Ngoài các nội dung này, tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo để bổ sung máy bay, trực thăng, tàu lượn sử dụng cho mục đích cứu thương, cứu hộ, cứu nạn, sản xuất nông nghiệp thuộc diện không chịu thuế.
Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) quy định người nộp thuế sản xuất hàng hóa thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt gặp khó khăn do thiên tai, tai nạn bất ngờ được giảm thuế. Mức giảm thuế được xác định trên cơ sở tổn thất thực tế do thiên tai, tai nạn bất ngờ gây ra nhưng không quá 30% số thuế phải nộp của năm xảy ra thiệt hại và không vượt quá giá trị tài sản bị thiệt hại sau khi được bồi thường (nếu có).
Hoàng Yến