Apple, Nvidia chịu tác động lớn nếu TSMC tăng giá chip, Samsung và Intel có thể hưởng lợi

4 giờ trướcBài gốc

Theo một số nguồn tin, TSMC (Đài Loan) sẽ tăng giá cho các tiến trình sản xuất chip tiên tiến 2 nanomet, 3 nanomet của mình với mức trung bình từ 5 - 10% từ năm 2026. Một số hãng tin cho biết mức tăng giá của TSMC hàng năm dao động từ 3 - 5% với các tiến trình tiên tiến thông thường và lên đến 10% với các chip phục vụ AI.

TSMC hiện là hãng sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới, bỏ xa Samsung và Intel.

Việc điều chỉnh giá của TSMC phản ánh mức độ phức tạp ngày càng tăng và chi phí liên quan của các công nghệ sản xuất chip tiên tiến, đặc biệt máy quang khắc bằng tia cực tím sâu (EUV).

Mỗi máy EUV (công nghệ bắt buộc cho tiến trình 3 nanomet trở xuống) có giá khoảng 350 triệu USD. Trong khi việc xây một nhà máy sản xuất chip 3 nanomet cần tới 15 - 20 tỉ USD vốn đầu tư.

Ngoài ra, nhân công và vật liệu cũng đắt đỏ hơn, nhất là tại các cơ sở mới ở Mỹ (nơi chi phí sản xuất cao hơn 15 - 30% so với Đài Loan). Tất cả những yếu tố này dẫn đến giá thành mỗi transistor (bóng bán dẫn) đang bắt đầu tăng lên, chấm dứt giai đoạn giá chip giảm theo hàm mũ từng tồn tại trong lịch sử công nghệ bán dẫn.

Apple, Nvidia và AMD sẽ chịu tác động lớn nếu TSMC tăng giá sản xuất chip - Ảnh: Internet

Tác động trực tiếp đến chi phí phần cứng và người tiêu dùng

Việc TSMC tăng giá thành sản xuất chip sẽ tạo ra những tác động lan tỏa trên toàn bộ thị trường công nghệ. Trước hết, giá sản phẩm công nghệ tiêu dùng, đặc biệt là các thiết bị cao cấp, sẽ chịu ảnh hưởng trực tiếp.

Các hãng lớn như Apple, Nvidia và AMD, vốn phụ thuộc nhiều vào TSMC cho các tiến trình chip tiên tiến nhất, sẽ phải chi nhiều hơn để sản xuất chip cho iPhone, MacBook, iPad hay CPU, GPU thế hệ mới. Chẳng hạn, Apple dự kiến sẽ là một trong những khách hàng đầu tiên của TSMC sử dụng chip 2 nanomet, cụ thể là A20 Pro trên dòng iPhone 18 và M6 cho máy Mac thế hệ mới. Khi giá chip tăng, phần chi phí này nhiều khả năng sẽ được chuyển vào giá bán sản phẩm, khiến người tiêu dùng phải trả nhiều hơn nếu muốn sở hữu các thiết bị cao cấp.

Không chỉ Apple, Nvidia và AMD, Qualcomm cũng sẽ chịu ảnh hưởng lớn nếu TSMC tăng giá sản xuất chip. Các chip cao cấp của Qualcomm (được sử dụng trong những smartphone Android hàng đầu) khi chuyển sang tiến trình 3 và 2 nanomet sẽ chịu chi phí sản xuất lớn hơn.

Hậu quả là người dùng có thể sẽ thấy giá các smartphone, máy tính bảng hay laptop cao cấp nhích lên so với trước, tạo ra xu hướng tăng giá trên thị trường công nghệ mà ít ai mong muốn.

Với các hãng cung cấp GPU, CPU cho máy tính và trung tâm dữ liệu, tác động cũng rất rõ ràng nếu TSMC tăng giá sản xuất chip. Nvidia, nhà cung cấp GPU hàng đầu phục vụ cả thị trường game lẫn các trung tâm dữ liệu, đang phải đối mặt với viễn cảnh chi phí sản xuất tăng cao cho các chip AI của mình.

AMD cũng gặp kịch bản tương tự với dòng CPU và GPU chuyên dụng cho máy chủ/trung tâm dữ liệu.

Khi chi phí sản xuất chip tăng, giá thành phần cứng của các thiết bị công nghệ, từ smartphone, laptop, cho tới máy chủ, sẽ tăng lên. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn tác động trực tiếp đến chiến lược định giá và lợi nhuận của các hãng công nghệ lớn, khiến họ phải cân nhắc giữa việc giữ giá bán hoặc giảm biên lợi nhuận, đa dạng hóa nguồn cung nhằm giảm phụ thuộc vào một nhà sản xuất duy nhất và hạn chế rủi ro tăng giá đột ngột trong tương lai.

Ảnh hưởng lan tỏa đến trung tâm dữ liệu AI

Các hãng vận hành trung tâm dữ liệu và cơ sở điện toán hiệu năng cao (HPC) là nhóm khách hàng chịu tác động mạnh nếu TSMC tăng giá sản xuất chip, đặc biệt là các chip dùng cho AI. Đây là hạ tầng cực kỳ quan trọng phục vụ cho việc xử lý dữ liệu khổng lồ, huấn luyện mô hình AI và thực hiện các tác vụ tính toán khoa học, kỹ thuật hoặc thương mại phức tạp mà máy tính cá nhân hay máy chủ thông thường không thể đáp ứng.

Các gã khổng lồ công nghệ như Microsoft, Google, Meta Platforms, Amazon đang đầu tư hàng trăm tỉ USD để xây dựng và mở rộng các trung tâm dữ liệu AI. Theo tạp chí Wired, tổng chi tiêu vốn của các công ty này cho năm 2025 dự kiến khoảng 370 tỉ USD chỉ riêng cho hạ tầng dữ liệu. Con số khổng lồ này chủ yếu được chi cho:

Mua card GPU cao cấp như Nvidia A100, GB200 thuộc dòng Blackwell).

Mua CPU mạnh từ Intel và AMD phục vụ cho máy chủ.

Chi phí xây dựng và vận hành trung tâm dữ liệu, gồm rack (tủ chứa máy chủ), hệ thống làm mát, điện năng, kết nối mạng tốc độ cao và các giải pháp lưu trữ dữ liệu.

Trong ngắn hạn, nếu giá chip từ TSMC tăng, chi phí phần cứng cho các trung tâm dữ liệu cũng tăng theo. Ví dụ, nếu GPU Nvidia thế hệ mới tăng giá, các nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây như Microsoft Azure, Google Cloud, Amazon Web Services sẽ phải cân nhắc tăng giá cho thuê hoặc chấp nhận biên lợi nhuận giảm.

Theo tạp chí Wired, một phần đáng kể nguồn vốn AI đang chảy vào Nvidia, thường bán ra GPU mới mỗi hai năm một lần. Khi chi phí mỗi GPU tăng, dự án AI có thể phải cắt giảm quy mô hoặc hoãn bớt để cân đối ngân sách. Điều này nghĩa là giá sản xuất chip tăng không chỉ ảnh hưởng đến chi phí phần cứng mà cả tốc độ triển khai các dự án AI và khả năng cung cấp dịch vụ cho khách hàng cuối.

Trong dài hạn, việc tăng giá sản xuất chip cũng có thể làm chậm quá trình mở rộng các trung tâm dữ liệu AI. Các công ty đã tính toán lợi nhuận dựa trên giả định rằng giá chip tương đối ổn định. Khi giá tăng bất ngờ, họ có thể buộc phải kéo dài thời gian nâng cấp phần cứng, hoãn dự án hoặc tìm cách tối ưu hóa ngân sách.

Một hệ quả quan trọng khác là xu hướng “tự chủ phần cứng” được đẩy mạnh. Gần đây, chính phủ Trung Quốc đã khuyến khích sử dụng chip AI nội địa để giảm sự phụ thuộc vào chip ngoại, vốn ngày càng đắt đỏ và khó tiếp cận. Trung Quốc đã đầu tư hàng chục tỉ USD thông qua quỹ quốc gia và các chương trình hỗ trợ vào ngành bán dẫn, trong đó SMIC (đối thủ của TSMC) là một trong những công ty được hưởng lợi. SMIC hiện là hãng sản xuất chip theo hợp đồng số 1 Trung Quốc.

Tác động tới ngành xe điện

Ngành xe điện cũng không nằm ngoài xu hướng nếu giá sản xuất chip tăng. Ô tô điện hiện đại ngày càng dựa nhiều vào chip mạnh để vận hành các hệ thống quan trọng, từ hệ thống lái bán tự động và tự lái, đến quản lý pin, kiểm soát động cơ, kết nối internet và các tính năng giải trí thông minh. Mỗi chiếc xe điện giờ đây có thể chứa hàng chục đến hàng trăm chip khác nhau và nhiều chip trong số này được sản xuất trên các tiến trình tiên tiến của TSMC.

Việc giá chip tăng đồng nghĩa giá xe điện sẽ tăng theo. Chi phí linh kiện điện tử trong mỗi xe có thể tăng từ vài chục đến vài trăm USD, tùy vào loại chip và số lượng chip sử dụng. Các hãng ô tô điện sẽ phải cân nhắc một trong hai hướng giải quyết là tăng giá bán xe để bù đắp chi phí; hoặc chấp nhận biên lợi nhuận giảm nhằm giữ giá bán ổn định.

Trong dài hạn, chi phí chip đắt đỏ sẽ đang thúc đẩy các hãng ô tô điện tìm các nguồn cung dự phòng từ những nhà sản xuất khác như Samsung hoặc Intel. Điều này không chỉ giúp giảm rủi ro về giá cả, mà còn tăng khả năng kiểm soát chất lượng, tiến độ sản xuất chip cho các hệ thống tự lái và AI trên xe điện.

Elon Musk cho biết Tesla ký thỏa thuận mua chip thế hệ mới từ Samsung trị giá 16,5 tỉ USD - Ảnh: Internet

Hồi tháng 7, Giám đốc điều hành Elon Musk thông báo Tesla đã ký hợp đồng trị giá 16,5 tỉ USD với Samsung để sản xuất chip AI thế hệ mới (AI6) cho hệ thống lái tự động của mình. Hợp đồng này cho thấy Tesla đang đa dạng hóa nguồn cung chip cao cấp, chuyển một phần đơn hàng từ TSMC sang Samsung.

Theo Elon Musk, nhà máy chip mới của Samsung tại bang Texas (Mỹ) sẽ đảm nhận sản xuất chip AI6 cho Tesla, giúp công ty đẩy nhanh kế hoạch triển khai robotaxi và các tính năng tự lái nâng cao. Đây là minh chứng rõ ràng rằng các hãng ô tô điện hiện nay sẵn sàng đầu tư vào các nguồn cung thay thế nhằm giảm rủi ro phụ thuộc vào một nhà sản xuất duy nhất.

Nhìn chung, ngành xe điện đang đứng trước giai đoạn điều chỉnh chiến lược chuỗi cung ứng, buộc các hãng phải cân nhắc giữa chi phí linh kiện, giá bán sản phẩm và việc đảm bảo nguồn chip cho các công nghệ trọng yếu của xe trong tương lai.

Samsung và Intel có thể hưởng lợi

Sau tin đồn TSMC tăng giá sản xuất chip, các hãng công nghệ lớn có thể tích cực tìm kiếm các giải pháp dự phòng để giảm rủi ro về chuỗi cung ứng, với hai đối tác tiềm năng là Samsung và Intel.

Samsung hiện là đối thủ lớn nhất của TSMC trong mảng sản xuất chip tiên tiến. Khi phần lớn đơn đặt hàng đang tập trung vào TSMC, Apple, Nvidia hay Tesla buộc phải cân nhắc đa dạng hóa nguồn cung để tránh rủi ro. Tập đoàn điện tử lớn nhất Hàn Quốc được kỳ vọng sẽ nhận thêm nhiều hợp đồng mới.

Trên thực tế, Samsung đã ký hợp đồng trị giá 16,5 tỉ USD với Tesla để sản xuất chip AI FSD cho xe tự lái và đang trong quá trình thảo luận để cung cấp chip nhớ băng thông cao thế hệ mới (HBM4) cho Nvidia.

Ngoài ra, Samsung đã đầu tư mạnh mẽ vào nhà máy tại bang Texas, nơi dự kiến sẽ sản xuất chip 2 nanomet trong vài năm tới, nhằm củng cố vị thế trong mảng chip cao cấp.

Điều đáng mừng là Samsung được hỗ trợ từ chính phủ Hàn Quốc trong việc sản xuất chip cao cấp.

Năm 2024, Hàn Quốc công bố gói hỗ trợ ngành bán dẫn trị giá khoảng 26.000 tỉ won (19 tỉ USD) để kích thích đầu tư sản xuất chip, nghiên cứu và phát triển, hỗ trợ hạ tầng và doanh nghiệp nhỏ trong chuỗi bán dẫn.

Năm 2025, chính phủ Hàn Quốc mở rộng gói hỗ trợ lên khoảng 33.000 tỉ won (23 tỉ USD) với các khoản vay ưu đãi, trợ cấp và hạ tầng giúp các công ty như Samsung phát triển các nhà máy chip cao cấp.

Tuy nhiên, Samsung cũng gặp một số thách thức. Các tiến trình 4 nanomet và 3nm trước đây từng gặp vấn đề về nhiệt độ và hiệu năng khi hợp tác với Qualcomm, khiến Samsung chưa giành được các hợp đồng sản xuất chip lớn với Nvidia, Apple.

Intel khẳng định rằng 18A là công nghệ sản xuất chip tiên tiến nhất từng được phát triển và triển khai tại Mỹ - Ảnh: Internet

Bên cạnh Samsung, Intel có thể nhận được sự quan tâm từ các hãng công nghệ lớn nhờ chiến lược mở rộng dịch vụ sản xuất chip cho bên thứ ba. Theo Reuters, Nvidia và Broadcom đã gửi đơn thử nghiệm sản xuất với tiến trình 18A, được xem là công nghệ tương đương 2 nanomet của Intel. Trong khi AMD từng đánh giá xem 18A có đáp ứng yêu cầu về hiệu năng và tiết kiệm năng lượng hay không.

Tại sự kiện giới thiệu sản phẩm mới hôm 9.10, các lãnh đạo Intel nhiều lần khẳng định rằng 18A là công nghệ sản xuất chip tiên tiến nhất từng được phát triển và triển khai tại Mỹ. Tinh thần “Sản xuất tại Mỹ” này phù hợp với chính sách của chính quyền Trump, vốn thúc đẩy việc củng cố năng lực sản xuất nội địa và giảm phụ thuộc vào các nhà máy ở châu Á.

Cần lưu ý, chính phủ Mỹ hiện nắm giữ 10% cổ phần trong Intel. Intel được xem là một mảnh ghép then chốt trong nỗ lực hồi sinh sản xuất chip trong nước, vấn đề ưu tiên của chính phủ Mỹ.

Intel cho biết các nhà máy trang bị công nghệ 18A có thể tự sinh lời bằng cách sản xuất chip cho nhu cầu nội bộ của hãng. Song trong giai đoạn tiếp theo, với công nghệ mới 14A, Intel sẽ cần khách hàng bên ngoài và số lượng đơn hàng lớn để đạt hiệu quả kinh tế.

Theo Kevin O’Buckley - lãnh đạo mảng sản xuất chip theo hợp đồng của Intel, việc đưa chip 18A ra thị trường trong các sản phẩm có hiệu năng vượt trội sẽ là bước đầu tiên để khôi phục uy tín cho hãng.

“Bạn có thể không tin Intel cho đến khi chúng tôi làm được điều đó. Chúng tôi hiểu rằng còn một chặng đường dài để giành lại lòng tin của khách hàng”, Kevin O’Buckley nói.

Giữa tháng 9, Nvidia cho biết sẽ đầu tư 5 tỉ USD vào Intel, thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ với hãng sản xuất chip Mỹ đang gặp khó khăn.

Theo thỏa thuận này, Intel đang lên kế hoạch thiết kế các CPU dành cho trung tâm dữ liệu tùy chỉnh mà Nvidia sẽ đóng gói cùng các GPU của mình. Một công nghệ độc quyền của Nvidia sẽ cho phép chip Intel và Nvidia giao tiếp với nhau ở tốc độ cao hơn trước.

Liên kết tốc độ cao là điểm khác biệt quan trọng trên thị trường AI vì nhiều chip phải được kết nối với nhau để hoạt động như một khối thống nhất, xử lý lượng dữ liệu khổng lồ.

Hiện tại, các máy chủ AI bán chạy nhất của Nvidia với những liên kết tốc độ cao này chỉ khả dụng khi dùng chip nội bộ. Song thỏa thuận này sẽ mang đến cho Intel cơ hội kiếm tiền từ mỗi máy chủ AI của Nvidia.

Việc kết hợp chip Nvidia - Intel có thể tạo ra thách thức cạnh tranh lớn với AMD (vốn đang phát triển máy chủ AI của riêng mình) và Broadcom (đang sở hữu công nghệ kết nối chip-to-chip và hỗ trợ Google phát triển chip AI).

Về thị trường tiêu dùng, Nvidia sẽ cung cấp cho Intel một chip đồ họa tùy chỉnh mà Intel có thể đóng gói với CPU PC của mình với cùng tốc độ kết nối, có khả năng mang lại lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ như AMD.

Kiến trúc điện toán x86 của Intel đã mất thị phần trong cả trung tâm dữ liệu và PC vì chip sử dụng công nghệ Arm. Tuy nhiên, Intel vẫn chiếm thị phần lớn.

Hai công ty không tiết lộ các điều khoản tài chính của hợp tác kỹ thuật, nhưng cho biết họ sẽ sản xuất nhiều thế hệ sản phẩm trong tương lai. Các quan chức Nvidia và Intel mô tả sự hợp tác này là một thỏa thuận thương mại, theo đó họ sẽ cung cấp chip cho nhau để tạo ra sản phẩm và không có yếu tố cấp phép nào trong hợp đồng.

Thỏa thuận giữa Intel và Nvidia tiềm ẩn rủi ro với TSMC - vốn đang sản xuất chip AI theo hợp đồng cho Nvidia. Đây là mảng kinh doanh mà Nvidia, công ty giá trị nhất thế giới, một ngày nào đó có thể mở rộng sang Intel.

Vào tháng 8, SoftBank Group (gã khổng lồ công nghệ Nhật Bản đang tìm cách mở rộng hiện diện tại Mỹ) đã công bố khoản đầu tư 2 tỉ USD vào Intel. Các nguồn tin cho biết Intel cũng liên hệ với những công ty khác về khả năng đầu tư và hợp tác, gồm cả Apple.

Nhìn chung, Intel vẫn còn một chặng đường dài để trở thành lựa chọn thay thế đáng tin cậy cho TSMC. Nhiều hãng đang thử nghiệm công nghệ mới của Intel, chưa có quyết định đặt hàng lớn.

Khả năng Apple và Nvidia chuyển hẳn sang Intel trong ngắn hạn là rất thấp, vì TSMC vẫn dẫn đầu về công nghệ, năng suất và ổn định trong sản xuất. Tuy nhiên, các hãng công nghệ lớn có thể cân nhắc hợp tác với Intel để đa dạng hóa nguồn cung, nâng cao khả năng đàm phán với TSMC và chuẩn bị sẵn sàng trước cú sốc giá chip hay gián đoạn chuỗi cung ứng tương lai.

Hai đột phá kỹ thuật lớn của công nghệ 18A

Công nghệ 18A gồm hai bước đột phá lớn mà Intel cho rằng là bước ngoặt cho toàn ngành.

Điều thứ nhất liên quan đến bóng bán dẫn, công tắc siêu nhỏ điều khiển hoạt động của chip. Các chip hiện đại chứa hàng chục tỉ transistor trong một không gian cực nhỏ. Để chip hoạt động hiệu quả và tiết kiệm năng lượng, khả năng bật/tắt chính xác của transistor là yếu tố quyết định.

Intel cho biết dòng chip 18A sẽ là sản phẩm đầu tiên sử dụng công nghệ gate-all-around, giúp kiểm soát dòng điện tinh vi hơn. Kỹ thuật này cho phép tăng mật độ transistor, xử lý dữ liệu nhiều hơn, nhưng vẫn tiêu thụ ít điện năng hơn.

Đột phá lớn thứ hai liên quan đến cách cấp nguồn cho chip. Trong suốt hơn 60 năm lịch sử ngành bán dẫn, các dây dẫn mang điện và truyền dữ liệu thường được bố trí ở mặt trên của chip. Tuy nhiên khi mật độ transistor tăng, các đường điện và dữ liệu trở nên quá chật chội, dẫn tới nhiễu điện và giảm hiệu năng.

Với 18A, Intel áp dụng thiết kế backside power (nguồn điện mặt sau), tức là dữ liệu vẫn được truyền ở mặt trên, còn điện năng được dẫn từ mặt dưới. Cách bố trí này giải phóng không gian, giảm nhiễu và tăng hiệu suất tổng thể, cho phép chứa thêm nhiều transistor mà vẫn duy trì tiết kiệm điện năng.

Trong quá khứ, Intel từng tiên phong trong những thay đổi căn bản như vậy, buộc cả ngành phải chạy theo. Giờ đây, công ty có trụ sở tại thành phố Santa Clara (bang California, Mỹ) cần những phát minh mới này tạo ra tác động tương tự.

Tuy nhiên thách thức lớn hơn có lẽ chỉ mới bắt đầu. Để các nhà máy sản xuất chip của mình đạt hiệu quả kinh tế, Intel phải biến những đột phá đó thành hàng trăm triệu chip đắt tiền không thể thiếu với ngành công nghiệp máy tính.

Sơn Vân

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/apple-nvidia-chiu-tac-dong-lon-neu-tsmc-tang-gia-chip-samsung-va-intel-co-the-huong-loi-240913.html