Apple và canh bạc AI: Năm 2025 lỡ nhịp và sứ mệnh sống còn với Siri trong năm tới

2 giờ trướcBài gốc

Apple, gã khổng lồ vốn nổi tiếng với sự hoàn hảo, đã có một năm khá lặng lẽ trên mặt trận AI, nhường lại ánh hào quang cho các đối thủ. Tuy nhiên, giới quan sát và các nhà đầu tư đều hiểu rằng sự im lặng này chỉ là bước đệm cho một đợt phản công mang tính quyết định vào năm sau, xoay quanh sự tái sinh của trợ lý ảo Siri.

Kỳ vọng vào sự lột xác của Siri

Một trong những sự kiện ra mắt lớn nhất trong lịch sử Apple được dự báo sẽ diễn ra vào năm tới, và điều thú vị là nó hoàn toàn không liên quan đến phần cứng. "Táo khuyết" đã đưa ra lời hứa với các nhà đầu tư về việc trình làng thế hệ tiếp theo của Siri, trợ lý giọng nói sử dụng trí tuệ nhân tạo tiên tiến.

Có rất nhiều kỳ vọng đang đặt lên vai của một "Siri cá nhân hóa hơn", đặc biệt trong bối cảnh Apple đã vắng mặt khá lâu trong cuộc đua AI vốn được OpenAI kích hoạt từ cuối năm 2022 với ChatGPT. Thông thường, Apple hiếm khi công bố lộ trình sản phẩm của mình cho công chúng, nhưng với Siri, họ đã phải tạo ra một ngoại lệ. Kế hoạch ban đầu là trình làng phiên bản nâng cấp của Siri - một trợ lý giọng nói AI được tích hợp trên các thiết bị của Apple vào năm 2025, nhưng vào tháng 3 vừa qua, công ty đã buộc phải trì hoãn bản nâng cấp sang "năm tới", bất chấp việc đã chạy quảng cáo cho tính năng này trước đó.

CEO Apple Tim Cook - Ảnh: Getty

Sự trì hoãn này diễn ra trong bối cảnh người tiêu dùng đang ngày càng quen thuộc với việc trò chuyện tự nhiên cùng các chatbot như ChatGPT của OpenAI, Claude của Anthropic hay Gemini của Google. Áp lực buộc Apple phải bắt kịp là vô cùng lớn. CEO Tim Cook đã trấn an các nhà đầu tư vào tháng 10 rằng Apple đang đạt được những tiến bộ tốt với Siri. Theo nhà phân tích Gene Munster và đối tác quản lý lâu năm của Apple tại Deepwater Asset Managemen, điều này đã nâng tiêu chuẩn kỳ vọng lên một mức rất cao.

Thông điệp ngầm mà Apple dường như muốn gửi gắm là: hãy kiên nhẫn với AI trong năm nay, vì cú bứt phá thực sự sẽ đến vào năm sau. Dù cổ phiếu Apple đã tăng khoảng 12% từ đầu năm 2025, chủ yếu nhờ thành công của iPhone 17 ra mắt hồi tháng 9, mức tăng này vẫn khá khiêm tốn nếu đặt cạnh đà tăng hơn 60% của Google - doanh nghiệp đang hưởng lợi trực tiếp từ làn sóng AI nhờ các mô hình ngôn ngữ lớn và hệ sinh thái chip Tensor do chính họ phát triển.

Bức tranh tương phản tại Thung lũng Silicon

Trong suốt năm 2025, AI hiện diện ở khắp mọi nơi tại Thung lũng Silicon, ngoại trừ trụ sở Apple. OpenAI đã phát hành Sora 2, ứng dụng tạo video từng thống trị bảng xếp hạng App Store. Anthropic liên tục tung ra các mô hình Claude mới, Amazon cải tổ Alexa, và Microsoft ra mắt tác tử AI (AI agents) có khả năng làm việc tự chủ hàng giờ liền. Thậm chí Meta, dù đối mặt với nhiều thay đổi chiến lược, cũng đã rục rịch chuẩn bị cho mô hình AI mới có tên mã Avocado.

Đáng chú ý nhất, Nvidia đã soán ngôi Apple để trở thành công ty công nghệ giá trị nhất thế giới đầu năm nay, nhờ cơn khát chip xử lý đồ họa (GPU) không đáy của thị trường. Hãng chip này thậm chí đã bắt đầu giao hàng hệ thống máy tính AI Grace Blackwell NVL72, kết hợp 72 GPU AI riêng biệt với mức giá ước tính lên tới 3 triệu USD.

Apple hiện chưa có một đợt ra mắt AI lớn nào kể từ khi công bố Apple Intelligence vào năm 2024. Bộ phần mềm này, bao gồm trình tạo ảnh, viết lại văn bản và tóm tắt thông báo, đã nhận được phản hồi trái chiều. Mặc dù tính năng lọc thông báo và chỉnh sửa ảnh được khen ngợi, nhưng các sự cố như việc AI viết lại sai nội dung thông báo tin tức đã buộc Apple phải tạm tắt tính năng này trước khi kích hoạt lại.

Tại Hội nghị Nhà phát triển Toàn cầu (WWDC) tháng 6 vừa qua, AI hầu như chỉ được nhắc đến một cách mờ nhạt. Apple có đề cập đến chip mới với hiệu suất AI tốt hơn và một số tính năng học máy như dịch trực tiếp trên AirPods, nhưng tuyệt nhiên không có thông báo nào mang tầm vóc của các chatbot hay sản phẩm AI tạo sinh mà các đối thủ đã tung ra.

Để chuẩn bị cho trận chiến sắp tới, Apple đã thực hiện một cuộc cải tổ nhân sự cấp cao hiếm thấy vào cuối năm. Đầu tháng 12, công ty thông báo John Giannandrea, người đứng đầu chiến lược AI và học máy, sẽ nghỉ hưu vào năm 2026. Trách nhiệm của ông được chia sẻ cho giám đốc vận hành Sabih Khan, phó chủ tịch cấp cao phụ trách dịch vụ Eddy Cue. Amar Subramanya, cựu lãnh đạo từ Google và Microsoft, đã gia nhập Apple với tư cách là tân phó chủ tịch mảng AI. Sự thay đổi này được giới quan sát đánh giá là nỗ lực của Apple nhằm làm mới bộ máy sau những chỉ trích về việc tụt hậu so với các đối thủ.

Rõ ràng, Apple đang chơi một cuộc chơi khác biệt so với các đối thủ vốn tập trung vào hạ tầng AI. Trong khi Google, Microsoft, Meta và Amazon cam kết chi tổng cộng 380 tỉ USD cho chi phí vốn trong năm nay - phần lớn cho các trung tâm dữ liệu dựa trên Nvidia - thì Apple chỉ chi 12,71 tỉ USD, tăng 35% so với năm trước nhưng vẫn thấp hơn mức chi tiêu của chính họ vào năm 2018. Thay vì dùng chip Nvidia, Apple sử dụng chip tự thiết kế cho các máy chủ AI của mình để đảm bảo quyền riêng tư.

Mối đe dọa từ phần cứng thế hệ mới và bài toán tích hợp

Một câu hỏi then chốt đặt ra cho Apple là liệu họ có tìm kiếm đối tác để vận hành Siri mới hay không. Hiện tại, khi gặp các câu hỏi phức tạp, Siri thường đề xuất ChatGPT trả lời. Các giám đốc của Apple từng để ngỏ khả năng tích hợp các mô hình nền tảng khác như Gemini của Google.

Tuy nhiên, việc thâu tóm các phòng thí nghiệm AI hàng đầu như OpenAI hay Anthropic gần như là bất khả thi, ngay cả với dòng tiền khổng lồ của Apple. Định giá của OpenAI đã chạm mốc 500 tỉ USD trong đợt bán cổ phiếu tháng 10, và Anthropic được định giá 350 tỉ USD vào tháng 11. Để so sánh, thương vụ thâu tóm lớn nhất lịch sử Apple chỉ là việc mua lại Beats Electronics với giá 3 tỉ USD vào năm 2014. Sự thiếu hụt trong chi tiêu đầu tư đã khiến một số nhà đầu tư lo ngại, gia tăng áp lực buộc bản nâng cấp Siri phải thành công rực rỡ.

Apple từng tuyên bố sẽ ra mắt Siri phiên bản mới tích hợp AI trong năm 2025, nhưng mốc thời gian này đã được điều chỉnh sang năm sau, khi cuộc đua AI trên toàn ngành đang được dẫn dắt bởi những bước tiến nhanh chóng từ OpenAI, Google, Microsoft, Amazon và Meta - Ảnh: Getty

Bên cạnh áp lực phần mềm, mối đe dọa lớn nhất đối với đế chế phần cứng của Apple có thể đến từ chính đối tác AI hiện tại của họ. Đầu năm nay, OpenAI đã mua lại startup thiết bị AI của Jony Ive - cựu phù thủy thiết kế của Apple với giá 6,4 tỉ USD. Jony Ive, người đứng sau thành công của iPhone và iPad, hiện đang giúp OpenAI xây dựng các thiết bị tiêu dùng thế hệ mới.

CEO OpenAI Sam Altman tuyên bố vào tháng 11 rằng họ đã hoàn thành các nguyên mẫu thiết bị đầu tiên, hướng tới một trải nghiệm người dùng "tĩnh tại" hơn so với điện thoại thông minh. Altman cũng thẳng thắn nhận định đối thủ thực sự của OpenAI là Apple chứ không phải Google, bởi điện thoại thông minh không phải là thiết bị lý tưởng cho các người bạn đồng hành AI.

Mặc dù doanh số iPhone 17 vẫn rất khả quan và Apple dự kiến tăng trưởng doanh thu 10% trong quý nghỉ lễ, nhưng các lãnh đạo công ty không thể chủ quan. Phó chủ tịch cấp cao của Apple Eddy Cue từng thừa nhận trước tòa án vào tháng 5 rằng công nghệ AI đang phát triển nhanh đến mức người dùng có thể không còn cần đến iPhone trong một thập kỷ tới.

Những thiết bị mới như kính Ray-Ban Meta hay mặt dây chuyền AI của Limitless đang mở ra các hình thức tương tác hoàn toàn khác so với điện thoại thông minh. Dù vậy, Apple vẫn chưa bị dồn vào thế chân tường. Theo Jony Ive, phải mất khoảng hai năm nữa các thiết bị AI của OpenAI mới có thể đến tay người dùng.

Tuy nhiên, như chuyên gia Gene Munster cảnh báo, Apple thực chất có nhiều thời gian hơn mọi người nghĩ để xoay chuyển tình thế - nhưng điều kiện tiên quyết là Siri thế hệ mới phải thực sự xuất sắc ngay khi ra mắt. Nếu không, quả “táo khuyết” có nguy cơ đánh mất lợi thế dẫn đầu vào tay những đối thủ đang tăng tốc mạnh mẽ trong kỷ nguyên AI.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/apple-va-canh-bac-ai-nam-2025-lo-nhip-va-su-menh-song-con-voi-siri-trong-nam-toi-242554.html