Arsenal và cuộc cách mạng bóng cố định Ngoại hạng Anh

2 giờ trướcBài gốc

Không phải pressing hay những cú sút xa từ open play, các tình huống bóng chết đang âm thầm định hình Ngoại hạng Anh trong năm mùa gần đây. Từ ném biên mạnh mẽ của Brentford đến các bài dàn xếp phạt góc và đá phạt của Arsenal, Aston Villa hay Tottenham Hotspur, lợi thế chiến thuật đến từ chi tiết đã trở thành điểm phân tách thắng thua.

Ý tưởng từ bóng bầu dục Mỹ và kỷ nguyên chuyên gia bóng chết

Điểm bùng nổ nằm ở sự chuyên môn hóa. Arsenal mời Nicolas Jover năm 2021, Tottenham Hotspur có Gianni Vio năm 2022, còn Brentford đã gặt hái lợi ích từ công việc của Andreas Georgson trong nhiều năm. Giờ đây, gần như mọi câu lạc bộ Ngoại hạng Anh đều có một chuyên gia bóng chết, phản ánh cách thức chuẩn bị ngày càng chi li: không còn chuyện treo bóng vào bốn khu vực quen thuộc hay nhắm đại vào cầu thủ cao nhất, mà là hàng loạt kịch bản được thiết kế đến từng đường chạy.

Arsenal là bậc thầy của các pha bóng cố định tại Ngoại hạng Anh

Cụm di chuyển kiểu Love Train: tuyển Anh đặt nền móng

World Cup 2018 là cột mốc. Tuyển Anh vào bán kết nhờ một kho vũ khí bóng chết được thiết kế tỉ mỉ, ghi tổng cộng mười hai bàn, trong đó bảy mươi lăm phần trăm đến từ các tình huống cố định, vượt qua kỷ lục của tuyển Bồ Đào Nha tại World Cup 1966. Điểm nhấn là cách sắp xếp cụm người kỳ lạ mang tên 'Love Train' – ba đến bốn cầu thủ đứng thẳng hàng theo chiều dọc hoặc ngang, rồi bung ra theo nhiều hướng khi bóng được treo vào, tạo hỗn loạn và phá vỡ bám đuổi cá nhân.

HLV Gareth Southgate tiết lộ nguồn cảm hứng đến từ bóng bầu dục Mỹ, và đội tuyển đã làm việc với các huấn luyện viên của Atlanta Falcons trước giải đấu. Ông nói với Sky Sports tại Super Bowl LIII: “Chúng tôi luôn tìm kiếm các tình huống cố định. Khối lượng chi tiết mà các huấn luyện viên bên đó sử dụng thật kinh ngạc.” Cụm ngang từng mở đường cho Harry Kane ghi bàn vào lưới Tunisia, còn cụm dọc giúp Harry Maguire đánh đầu vào lưới Thụy Điển.

'Love train' - Hàng xe lửa theo chiều ngang của tuyển Anh tại World Cup 2018

Tuyển Anh bố trí người theo hàng dọc để ghi bàn trước Thụy Điển

Arsenal và nghệ thuật mở khoảng trống cho Gabriel

Arsenal là bậc thầy bóng chết của Ngoại hạng Anh trong thời gian dài gần đây. Từ đầu mùa 2023 đến nay, họ tạo ra số bàn thắng kỳ vọng từ bóng chết nhiều nhất và đã ghi hai mươi bốn bàn từ các quả phạt góc. Mối liên hệ xuyên thể thao cũng hiện hữu: Mikel Arteta thường xuyên nhắn tin trao đổi chiến thuật với HLV trưởng LA Rams Sean McVay, khi cả Arsenal và LA Rams đều thuộc sở hữu của Stan Kroenke.

Một bài dàn xếp mang chữ ký Jover-Arteta: bảy cầu thủ đứng tụ ở cột xa, bỏ trống hai cột gần. Khi bóng được rót vào, toàn bộ khối người này đồng loạt lao về cột gần, kéo giãn và làm rối loạn phòng ngự, để Gabriel Magalhaes thoát kèm và đánh đầu trong tư thế trống trải. William Saliba và Leandro Trossard thường đảm nhiệm che chắn, tạo nhiễu để giải phóng Gabriel. HLV Marco Silva từng nói sau trận gặp Fulham: “Gabriel bật rất cao, không thể ngăn cản. Bất cứ pha chạm bóng nào của cậu ấy ở cột xa đều cực khó kiểm soát.”

Arsenal cố gắng tạo khoảng trống cho Gabriel ở các pha phạt góc

Các cầu thủ Arsenal đứng ở cột xa rồi đồng loạt di chuyển đến cột gần khi bóng được rót vào vòng cấm

Aston Villa và kỹ thuật chạy cản trong vòng cấm

Ở tứ kết UEFA Conference League năm 2024, HLV Paulo Fonseca của Lille phàn nàn về bàn thua trước Aston Villa: “Bàn đầu tiên là lỗi. Đó là các pha cản người, che chắn, những lỗi rõ ràng.” Tình huống xuất phát từ việc Morgan Rogers dùng lực đẩy một cầu thủ Lille ở cột xa, mở khoảng để Ollie Watkins băng vào đánh đầu. Đây là hình mẫu chạy cản kiểu bóng bầu dục Mỹ: hợp lệ nếu đủ tinh tế và không giữ động tác quá lâu.

Kỹ thuật này còn xuất hiện ở đá phạt trực tiếp: đầu mùa, Eberechi Eze sút tung lưới Chelsea nhưng bàn thắng bị tước vì Marc Guehi chen vào hàng rào và đẩy Moises Caicedo để tạo khe hở. Tại MLS, Rwan Cruz thậm chí húc cả hàng rào của Portland Timbers như một chiếc máy dọn tuyết, mở lối cho đồng đội dứt điểm.

Watkins ghi bàn trước Lille

Dùng tay để thoát kèm: bài học của Mikel Merino

Một số cầu thủ học trực tiếp kỹ thuật từ bóng bầu dục Mỹ. Mikel Merino từng làm việc cùng Cam Jordan của New Orleans Saints để học cách dùng tay thoát khỏi đeo bám. Anh áp dụng động tác chặt tay – chém xuống để gạt cú nắm áo – trước khi ghi bàn vào lưới Chelsea, và có lúc xoay người kiểu chạy lùi của Saquon Barkley để vượt qua Reece James. Ở trận thắng Brighton tại Cúp Liên đoàn, Merino dùng pha dừng đột ngột để bỏ lại người theo kèm và băng vào khu vực sáu mét.

Merino có những kỹ thuật thoát kèm khỏi đối thủ

Tác động lên cuộc đua Ngoại hạng Anh

Giống bóng bầu dục Mỹ, bóng đá là môn thể thao sao chép cao. Các chiến thuật hiệu quả lan truyền nhanh chóng. Những đội đầu tư bài bản vào bóng chết như Arsenal, Aston Villa hay Brentford đang thu lợi thấy rõ, trong khi những đội chậm thích nghi dễ bị bỏ lại. Mikel Merino nói: “Về mặt tư duy, bóng đá có thể học rất nhiều từ bóng bầu dục Mỹ. Từng pha bóng là một cơ hội.” Kho ý tưởng của bóng bầu dục Mỹ gồm hàng trăm khái niệm và hàng nghìn bài dàn xếp – và các chuyên gia bóng chết của bóng đá vẫn đang khai thác không ngừng.

CTVX

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/arsenal-va-cuoc-cach-mang-bong-co-dinh-ngoai-hang-anh-402471.html