ASEAN - 'bệ phóng' để Việt Nam vươn ra các sân chơi kinh tế lớn hơn

10 giờ trướcBài gốc

ASEAN là một trong những trụ cột quan trọng trong chiến lược hội nhập kinh tế của Việt Nam. Ảnh minh họa. (Nguồn: VGP)

Bên cạnh tiến trình tham gia ASEAN, quan hệ hợp tác kinh tế giữa Việt Nam với các đối tác không ngừng mở rộng, tạo cơ sở để Việt Nam hội nhập cả về kinh tế và chính trị ở các cấp độ khác từ đa phương, khu vực đến song phương cùng dấu ấn là việc tham gia các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới với tiêu chuẩn cao nhất.

Đánh giá về thành tựu sau 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN, lãnh đạo Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, kể từ khi chính thức gia nhập ASEAN năm 1995, Việt Nam đã có những bước tiến mạnh mẽ trong tiến trình hội nhập kinh tế khu vực.

Trong hành trình đó, Bộ Công Thương giữ vai trò nòng cốt và xuyên suốt, là cơ quan chủ trì tham mưu chính sách, đàm phán, ký kết và thực thi các cam kết trong khuôn khổ Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) và các Hiệp định thương mại tự do giữa ASEAN với các đối tác.

Để thực hiện các mục tiêu của Cộng đồng AEC, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan đàm phán và thực thi nhiều hiệp định, văn kiện của trụ cột kinh tế ASEAN; trong đó, cốt lõi nhất là Chương trình thuế quan ưu đãi có hiệu lực chung (CEPT) thực hiện Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA) và sau đó là Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA) vào năm 2010.

Có thể nói, trong các FTA mà ta đã tham gia, AFTA là một trong những khuôn khổ mà Việt Nam có mức độ cắt giảm thuế nhập khẩu cao nhất. So với thời điểm chính thức gia nhập ASEAN, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và khu vực ASEAN đã tăng hơn 25 lần từ 3,26 tỷ USD năm 1995 lên gần 84 tỷ USD trong năm 2024, trong đó kim ngạch xuất khẩu là 37 tỷ USD và kim ngạch nhập khẩu là gần 47 tỷ USD.

Cơ cấu xuất khẩu của Việt Nam sang ASEAN có chuyển biến theo chiều hướng tích cực, nâng cấp cả về chất lượng và giá trị gia tăng. Từ những mặt hàng nông sản sơ chế và nguyên nhiên liệu như gạo, cà phê, cao su, dầu thô có hàm lượng chế tác thấp, Việt Nam đã xuất khẩu nhiều mặt hàng tiêu dùng, hàng công nghiệp như linh kiện máy tính, dệt may, nông sản chế biến, mỹ phẩm với giá trị cao và ổn định.

Tiếp sau lĩnh vực thương mại hàng hóa, ASEAN chú trọng đến các lĩnh vực khác như thương mại dịch vụ, đầu tư, sở hữu trí tuệ và gần đây là kinh tế số để lần lượt đàm phán, xây dựng nên các thỏa thuận, qua đó, thúc đẩy hợp tác và cam kết nội khối của ASEAN trong các lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng có vai trò chủ trì khi Việt Nam tham gia đàm phán các FTA giữa ASEAN và các đối tác như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Australia-New Zealand và gần đây là Hiệp định RCEP.

Việc ký kết Hiệp định RCEP, vốn được đánh giá là hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới về quy mô trong năm Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN 2020, là minh chứng cho vai trò chủ động của Bộ Công Thương trong thúc đẩy liên kết khu vực sâu rộng hơn.

Theo lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên, Bộ Công Thương đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan trong thực thi các điều ước quốc tế trong khuôn khổ ASEAN, qua đó thúc đẩy cải cách các quy định pháp luật trong nước, đặc biệt trong các lĩnh vực quản lý thương mại, hải quan, quy tắc xuất xứ, và tiêu chuẩn kỹ thuật.

Một số sáng kiến mang tính đột phá nhằm đơn giản hóa thủ tục thương mại, tăng cường minh bạch và thuận lợi hóa thương mại nội khối có thể kể đến là việc triển khai Cơ chế Một cửa ASEAN (ASW), thực hiện Chương trình Tự chứng nhận toàn ASEAN (AWSC) với các nhà xuất khẩu được phê duyệt...

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, trong việc tận dụng các ưu đãi thuế quan và tiếp cận thị trường ASEAN.

Ngoài ra, Bộ cũng thúc đẩy hợp tác khu vực về công nghiệp, thương mại điện tử, logistics, đổi mới sáng tạo, góp phần định vị Việt Nam trong các chuỗi giá trị khu vực.

Lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đa biên cho hay: "Từ góc độ của Bộ Công Thương, ASEAN là một trong những trụ cột quan trọng trong chiến lược hội nhập kinh tế của Việt Nam.

ASEAN không chỉ là thị trường gần gũi, dễ tiếp cận, mà còn là 'bệ phóng' để Việt Nam từng bước vươn ra các sân chơi kinh tế lớn hơn.

Việc tham gia sâu rộng của Việt Nam vào AEC đã góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh của ngành hàng xuất khẩu, cũng như đẩy nhanh tiến trình cải cách trong nước".

(theo TTXVN)

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/asean-be-phong-de-viet-nam-vuon-ra-cac-san-choi-kinh-te-lon-hon-322626.html