Ba chuyển dịch toàn cầu và cơ hội bứt phá của Việt Nam trong kỷ nguyên mới

2 giờ trướcBài gốc

Bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam. (Ảnh: Sỹ Điều)

Ba chuyển dịch định hình tương lai

Bà Pauline Tamesis, Điều phối viên thường trú LHQ tại Việt Nam, đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam khi nâng tầm Diễn đàn trở thành không gian quy tụ tri thức và đổi mới sáng tạo của khu vực. Chủ đề “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” phản ánh đúng những thách thức và cơ hội đang định hình tương lai toàn cầu.

Theo đại diện LHQ, có ba chuyển dịch lớn đang tác động trực tiếp đến tiến trình chuyển đổi của các quốc gia.

Thứ nhất, hành động khí hậu đang thay đổi mạnh mẽ nhờ sự phát triển của các hệ thống dữ liệu tiên tiến. Trí tuệ nhân tạo (AI) và mô hình dự báo giúp thế giới ứng phó hiệu quả hơn với thiên tai, cả ở mức độ khoa học lẫn chính sách. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng với Việt Nam – quốc gia thường xuyên chịu tác động của biến đổi khí hậu. “Nếu dự báo tốt hơn, chúng ta có thể giảm thiểu tổn thất, bảo vệ cuộc sống và sinh kế”, bà nhấn mạnh.

Thứ hai, chuyển dịch trong quá trình chuyển đổi số. Công nghệ chỉ bền vững khi đi đôi với sử dụng năng lượng hiệu quả, phát triển năng lượng tái tạo và hạ tầng số xanh. Các trung tâm dữ liệu và hệ thống AI hiện có thể tiêu thụ điện năng tương đương 100.000 hộ gia đình, và tới năm 2030, mức tiêu thụ toàn cầu có thể tương đương cả một quốc gia phát triển như Nhật Bản. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về quy hoạch, kiểm soát năng lượng và phát triển công nghệ xanh.

Thứ ba, sự gắn kết tất yếu giữa chuyển đổi xanh và chuyển đổi số. “Hai tiến trình này không thể tách rời. Chúng phải diễn ra đồng thời và được thúc đẩy bằng các chính sách mang tính hệ thống”, bà Pauline Tamesis nói.

Tầm nhìn phát triển mới của Việt Nam

Bình luận về mô hình tăng trưởng mới của Việt Nam trong bối cảnh già hóa dân số, biến đổi khí hậu và bùng nổ công nghệ, đại diện LHQ cho rằng Việt Nam đang thể hiện tầm nhìn mạnh mẽ với mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045.

Theo bà, điều quan trọng nhất trong mô hình tăng trưởng tương lai là “đầu tư vào con người”. Đây cũng là điểm trùng hợp giữa tầm nhìn Việt Nam và triết lý phát triển của LHQ. Đầu tư cho giáo dục, y tế, hệ thống an sinh xã hội và kỹ năng số sẽ quyết định khả năng Việt Nam bắt nhịp các xu thế mới.

Bà Tamesis đồng thời nhấn mạnh vai trò của đầu tư hạ tầng – từ năng lượng tái tạo đến hạ tầng số và hệ thống dữ liệu quốc gia. LHQ đang phối hợp với Chính phủ Việt Nam thực hiện mô hình kinh tế vĩ mô nhằm đánh giá tác động của các khoản đầu tư này. Kết quả cho thấy các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, hiệu quả năng lượng, chuyển đổi số và dịch vụ xã hội không chỉ thúc đẩy tăng trưởng dài hạn mà còn không gây áp lực nợ công. Đây là “con đường khả thi” để Việt Nam vừa duy trì tốc độ tăng trưởng, vừa hiện thực hóa cam kết trung hòa carbon.

Một điểm đáng chú ý được bà Tamesis chia sẻ là kỳ vọng rất lớn của Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres trong chuyến thăm Việt Nam hồi tháng 10. Ông nhấn mạnh: “LHQ cần trở thành phòng thí nghiệm cho chuyển đổi xanh và số tại một quốc gia thu nhập trung bình như Việt Nam". Điều này cho thấy vị thế ngày càng quan trọng của Việt Nam trong tiến trình thực hiện mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu, đồng thời mở ra cơ hội để Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm với khu vực và thế giới.

Văn hóa là trụ cột của phát triển bền vững

Ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam. (Ảnh: Sỹ Điều)

Ở góc nhìn khác, ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam, cho rằng chủ đề năm nay của Diễn đàn Kinh tế mùa Thu là “lựa chọn hoàn hảo” khi kết hợp chuyển đổi số và chuyển đổi xanh trong một chiến lược phát triển thống nhất.

Theo ông, Việt Nam đã nhận thức rõ vai trò của công nghệ, AI và đổi mới sáng tạo trong mục tiêu tăng trưởng hai chữ số và đạt thu nhập cao. Đồng thời, phát triển bền vững phải dựa trên nền tảng môi trường, xã hội và văn hóa – điều mà UNESCO luôn nhấn mạnh.

Ông Baker cho rằng văn hóa, di sản và sáng tạo không chỉ là giá trị tinh thần mà còn là động lực kinh tế mạnh mẽ. UNESCO và Việt Nam đều xem văn hóa là “trụ cột thứ tư” của phát triển bền vững bên cạnh kinh tế, xã hội và môi trường.

Trả lời câu hỏi về cách Việt Nam vừa có thể phát triển đô thị thông minh vừa bảo tồn giá trị truyền thống, ông Baker cho biết Việt Nam đã có nhiều mô hình tiêu biểu. Hà Nội là Thành phố Sáng tạo của UNESCO về thiết kế, còn TP. Hồ Chí Minh vừa được ghi danh là Thành phố Sáng tạo về điện ảnh. Những thành phố này đã lồng ghép sáng tạo văn hóa vào chiến lược phát triển kinh tế đô thị, tạo cơ hội cho thanh niên và cộng đồng tham gia vào chuỗi giá trị mới.

UNESCO cũng phối hợp với các địa phương vùng sâu, vùng xa để hỗ trợ giáo dục, trao quyền cho phụ nữ và thanh niên dân tộc thiểu số, giúp họ không bị bỏ lại trong tiến trình chuyển đổi số – xanh.

Xuân Sơn

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/ba-chuyen-dich-toan-cau-va-co-hoi-but-pha-cua-viet-nam-trong-ky-nguyen-moi-335832.html