Thủ tướng Nhật Sanae Takaichi và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã không gặp nhau bên lề Hội nghị Thượng đỉnh G20 ở Nam Phi cuối tuần qua, trong bối cảnh hai nước vẫn bất đồng về phát ngôn của bà Takaichi liên quan vấn đề Đài Loan (Trung Quốc).
Chia sẻ với báo giới sau hội nghị G20, bà Takaichi cho biết bà không thu xếp cuộc gặp với ông Lý, tờ Kyodo News đưa tin.
“Từ khi tôi nhậm chức, mong muốn của Nhật về xây dựng quan hệ cùng có lợi, mang tính xây dựng và ổn định với Trung Quốc không thay đổi” - bà Takaichi nói.
Thủ tướng Nhật Sanae Takaichi trả lời báo chí sau khi tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại Johannesburg (Nam Phi) ngày 23-11. Ảnh: Kyodo News
“Nhật luôn sẵn sàng đối thoại ở nhiều cấp độ. Giữa Nhật và Trung còn nhiều quan ngại và tồn tại; chính vì vậy hai bên cần nỗ lực thu hẹp khác biệt, tăng hiểu biết và hợp tác hơn nữa. Tất nhiên, điều quan trọng là Tokyo phải nêu rõ những điều cần nói với Bắc Kinh” - vị nữ thủ tướng nhấn mạnh.
Trung Quốc chưa lên tiếng về thông tin trên.
Trước đó, ngày 22-11, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị nói rằng phát ngôn của bà Takaichi về vấn đề Đài Loan gây sốc và vượt qua lằn ranh đỏ, hãng thông tấn Tân Hoa Xã đưa tin.
"Thật sốc khi các lãnh đạo đương nhiệm của Nhật lại công khai gửi tín hiệu sai lệch về nỗ lực can thiệp quân sự vào vấn đề Đài Loan, nói những điều họ không nên nói, và vượt qua lằn ranh đỏ không nên vượt qua" - ông Vương tuyên bố.
Ông Vương tuyên bố cứng rắn rằng “không có chỗ cho thỏa hiệp hay nhượng bộ đối với những vấn đề hệ trọng liên quan chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ”, nhấn mạnh rằng Trung Quốc phải đáp trả một cách kiên quyết.
Căng thẳng giữa Tokyo và Bắc Kinh leo thang sau khi Thủ tướng Takaichi hôm 7-11 nói rằng một cuộc tấn công của Trung Quốc vào Đài Loan có thể được xem là “tình huống đe dọa sự tồn tại”, và điều này có thể khiến Tokyo phải đáp trả bằng biện pháp quân sự.
Hai bên sau đó đã triệu tập đại sứ của nhau để thể hiện sự phản đối.
Bắc Kinh cũng nhiều lần kêu gọi bà Takaichi rút lại phát ngôn này, song phía Nhật bác bỏ yêu cầu, khẳng định lập trường của nữ thủ tướng phù hợp với quan điểm lâu nay của chính quyền Tokyo.
Theo Kyodo News, các đời thủ tướng Nhật trước từng bày tỏ lo ngại về vấn đề Đài Loan, nhưng chưa ai công khai nói rõ Tokyo sẽ phản ứng thế nào.
DƯƠNG KHANG