Ba trụ cột phát triển đô thị xanh

5 giờ trướcBài gốc

Hướng đi tất yếu

Ngày 7/11, Báo Nông nghiệp và Môi trường phối hợp Cục Môi trường và Cục Biến đổi khí hậu tổ chức Diễn đàn “Năng lượng xanh - Thành phố sạch”.

Việc phát triển năng lượng xanh đang trở thành chiến lược then chốt để xây dựng các đô thị sạch, thông minh và bền vững. Ảnh: Tùng Đinh

Tại đây, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh: Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và suy giảm tài nguyên, lựa chọn phát triển xanh, chuyển dịch năng lượng sạch là xu thế tất yếu và là trách nhiệm chung của các quốc gia.

Việt Nam đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách lớn như: Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu hướng tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, cùng các Kế hoạch hành động quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính. Đây là những nền tảng vững chắc để thúc đẩy nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế carbon thấp, hướng tới mục tiêu “Việt Nam xanh, sạch, đáng sống”.

Thứ trưởng Lê Công Thành nhấn mạnh, phát triển năng lượng xanh không chỉ góp phần giảm phát thải, bảo đảm an ninh năng lượng, mà còn mở ra hướng đi bền vững cho các đô thị lớn như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hải Phòng trong quá trình xây dựng “thành phố sạch”,

Ông Trương Mạnh Tuấn, Phó trưởng Phòng Quản lý chất lượng môi trường, Cục Môi trường, cho biết, nguyên nhân chính gây ô nhiễm môi trường không khí chủ yếu từ các hoạt động giao thông, xây dựng, công nghiệp, đốt mở cũng như hoạt động dân sinh và do khí hậu thời tiết.

Để giảm thiểu ô nhiễm không khí, Việt Nam đã áp dụng quy chuẩn khí thải cho xe hai bánh và ô tô. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh thực hiện từ 2027 với xe mô tô, xe gắn máy; các tỉnh khác từ 2028. Ô tô sản xuất các năm 2017 - 2021 áp dụng mức 3 của chuẩn khí thải (gồm 5 mức tương đương tiêu chuẩn châu Âu, mức 5 là cao nhất) từ năm 2026, nâng mức 4 tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh từ 2027. Xe sản xuất từ năm 2022 trở lại đây áp dụng mức 4 từ 2026, mức 5 từ năm 2032, riêng Hà Nội, TP. Hồ chí Minh áp dụng mức 5 từ năm 2028. Từ năm 2029, tất cả ô tô hai đô thị lớn phải đạt mức 2 trở lên.

Ông Tuấn nhấn mạnh, để thực thi lộ trình này hiệu quả, cần định hướng rõ cho người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Đồng thời thúc đẩy chuyển đổi sang phương tiện cá nhân và công cộng sử dụng điện, năng lượng sạch.

Đưa ra giải pháp thúc đẩy đô thị xanh, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược và Bồi dưỡng cán bộ xây dựng (Bộ Xây dựng) Lê Văn Đạt cho rằng, cần dựa trên ba trụ cột: chuyển đổi năng lượng và phương tiện, di chuyển bền vững, ứng dụng công nghệ và quy hoạch thông minh.

Các giải pháp cụ thể bao gồm: ưu đãi thuế cho xe điện, xe đạp công cộng; làn đường ưu tiên và xe buýt cỡ nhỏ; giảm hoặc miễn phí vé cho học sinh, sinh viên, công nhân. Triển khai vé thông minh liên thông; đầu tư bãi đỗ xe cao tầng, bản đồ số và ứng dụng thông tin hành trình thời gian thực, hình thành thói quen giao thông xanh.

Quản lý chất lượng không khí, hướng tới đô thị trung hòa carbon 2050

Hà Nội đang phải đối mặt với thách môi trường nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu và ô nhiễm do đô thị hóa nhanh. Tuy nhiên, đây là cơ hội để Thủ đô chuyển đổi xanh, hướng tới trung hòa carbon vào 2050.

Theo bà Lê Thanh Thủy, Phó Trưởng phòng Quản lý Môi trường, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, thành phố đang triển khai đồng bộ các chính sách khuyến khích người dân sử dụng phương tiện xanh, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe điện. Hà Nội dự kiến áp dụng ưu đãi đầu tư cho hạ tầng xanh, huy động nguồn lực tài chính từ ngân sách và xã hội hóa; hỗ trợ người dân mua xe điện với giá ưu đãi.

Tại Kế hoạch quản lý chất lượng không khí (Quyết định 1142/QĐ-UBND), Hà Nội đặt ra 4 nhóm, 14 nhiệm vụ trọng tâm; trong đó tích hợp mục tiêu giảm phát thải vào quy hoạch đô thị, giao thông và công nghiệp. Thành phố đầu tư hệ thống quan trắc không khí tự động, công khai chỉ số AQI theo thời gian thực để người dân chủ động ứng phó.

Ngoài ra, Hà Nội đang thúc đẩy phương tiện xanh, hỗ trợ sản xuất xe điện và ưu đãi hạ tầng xanh; tích hợp giảm phát thải vào quy hoạch đô thị và công nghiệp. Triển khai quan trắc không khí tự động, chuyển rác thành năng lượng sạch, lắp điện mặt trời và khuyến khích doanh nghiệp tiết kiệm năng lượng, giảm CO₂.

Đồng thời, thí điểm vùng phát thải thấp tại vành đai 1, hướng tới trung hòa carbon năm 2050, kết hợp hoàn thiện chính sách, mở rộng năng lượng tái tạo và truyền thông “Hà Nội - Thành phố xanh, sống bền vững”.

Từ góc độ ngành năng lượng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực Trần Hoài Trang cho biết, Việt Nam hướng tới phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 theo Nghị quyết 81/2023/QH15 về quy hoạch tổng thể quốc gia.

Theo Quy hoạch điện VIII, đến năm 2030, năng lượng tái tạo (không gồm thủy điện) sẽ chiếm 28 - 36% tổng sản lượng điện, tăng lên 74 - 75% vào năm 2050; giúp giảm phát thải khí nhà kính còn khoảng 27 triệu tấn. Việt Nam cũng hướng tới phát triển lưới điện thông minh, điện gió, điện mặt trời, sinh khối, điện từ rác, hydrogen và amoniac xanh.

Bộ Công Thương đang xây dựng dự thảo Nghị quyết về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến 2030, tầm nhìn 2045; nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong triển khai dự án năng lượng. Khi được thông qua, văn bản này sẽ là "hành lang pháp lý quan trọng thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển xanh và phát thải thấp của Việt Nam".

Ông Nguyễn Hùng Dũng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Dầu khí Việt Nam khẳng định, chuyển dịch năng lượng là yêu cầu cấp bách, không chỉ vì môi trường mà còn là động lực nâng cao năng lực cạnh tranh và chất lượng sống đô thị. Hiện, ngành dầu khí đang tái cấu trúc, đầu tư vào khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), khí tự nhiên nén (CNG); nhiên liệu sinh học, hydro xanh và công nghệ thu hồi carbon (CCUS).

Thời gian tới, ông Nguyễn Hùng Dũng đề xuất hình thành chuỗi cung ứng nhiên liệu sạch cho đô thị theo mô hình hợp tác công - tư (PPP); đẩy mạnh hợp tác quốc tế và truyền thông xã hội để lan tỏa tinh thần tiêu dùng năng lượng xanh trong cộng đồng.

Hạnh Nhung

Nguồn Đại Biểu Nhân Dân : https://daibieunhandan.vn/ba-tru-cot-phat-trien-do-thi-xanh-10394918.html