Theo đó, thẩm quyền thành lập đảng bộ cấp xã mới là Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Tổng số đảng bộ cấp xã thành lập mới là 58 đảng bộ. Đảng ủy cấp xã trực thuộc Tỉnh ủy, là đảng ủy cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng. Tên gọi đảng bộ xã, phường lấy theo tên gọi của đơn vị hành chính mới thành lập theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ban chấp hành, ban thường vụ, bí thư, phó bí thư, ủy ban kiểm tra thực hiện theo Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 14/4/2025 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng do Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ định, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Số lượng ủy viên ban chấp hành đảng bộ từ 27 - 33 đồng chí, trong đó: Đảng bộ hợp nhất, sáp nhập từ 2 xã (phường) hoặc không thuộc diện hợp nhất, sáp nhập, tối đa không quá 27 đồng chí; sáp nhập, hợp nhất từ 3 xã (phường) trở lên, tối đa không quá 33 đồng chí. Ban thường vụ đảng ủy từ 9 - 11 đồng chí.
Định hướng cơ cấu ban chấp hành, ban thường vụ thực hiện theo Kế hoạch số 191-KH/TU, ngày 8/5/2025 của Tỉnh ủy về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng và Kết luận số 359-KL/TU, ngày 8/5/2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.
Đảng ủy có bí thư và 2 phó bí thư đảng ủy (1 phó bí thư thường trực, 1 phó bí thư - chủ tịch UBND). Số lượng ủy viên ủy ban kiểm tra đảng ủy thực hiện theo Quy định số 296- QĐ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng và Hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Trong đó, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra đảng ủy là đồng chí ủy viên ban thường vụ đảng ủy đảm nhiệm; phó chủ nhiệm ủy ban kiểm tra đảng ủy có từ 1-2 đồng chí (trong đó, 1 phó chủ nhiệm là cấp ủy viên).
Về lãnh đạo HĐND, UBND: Chủ tịch HĐND do đồng chí bí thư đảng ủy hoặc phó bí thư thường trực đảng ủy kiêm nhiệm; chủ tịch UBND do đồng chí phó bí thư đảng ủy đảm nhiệm; phó chủ tịch HĐND có một đồng chí chuyên trách; phó chủ tịch UBND có 2 đồng chí (Theo Công văn số 9/CV-BCĐ ngày 30/5/2025 của Ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp của Chính phủ).
Cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc của đảng ủy gồm 3 cơ quan: Văn phòng đảng ủy; cơ quan ủy ban kiểm tra đảng ủy; ban xây dựng Đảng. Số lượng cấp phó các cơ quan thực hiện theo Quy định của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc đảng ủy xã, phường. Đơn vị sự nghiệp của đảng ủy, gồm 9 đơn vị là trung tâm chính trị của các đảng ủy xã, phường.
Việc lập tổ chức cơ sở đảng trực thuộc đảng ủy xã, phường thực hiện theo Kết luận số 139-KL/TW ngày 28/3/2025 về Đề án hệ thống tổ chức đảng ở địa phương (cấp tỉnh và cấp xã), cụ thể là các chi bộ trực thuộc đảng ủy cấp xã hiện nay; đảng bộ (chi bộ) lực lượng vũ trang (công an, quân sự); 2 đảng bộ (chi bộ) cơ quan ở đơn vị hành chính cơ sở thành lập mới (đảng bộ (chi bộ) các cơ quan Đảng cấp xã và đảng bộ (chi bộ) UBND cấp xã); các đảng bộ, chi bộ khác (nếu có: Cơ quan ngành dọc Trung ương; сơ quan, đơn vị thuộc sở, ngành tỉnh đóng trên địa bàn....).
Đảng viên của đảng bộ cấp xã là tổng số đảng viên của các tổ chức đảng trực thuộc sau khi thành lập. Trụ sở làm việc đặt tại xã, phường mới thành lập theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Thời gian đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025, đồng bộ với thời gian đi vào hoạt động của đơn vị hành chính.
TS