Bão số 3 (Wipha) gây ngập lụt nhiều khu vực ở Bắc Trung Bộ, khiến người dân thường xuyên phải tiếp xúc với nước bẩn, ẩm thấp kéo dài. Đây là điều kiện lý tưởng cho các bệnh da liễu phát sinh, trong đó có những bệnh nếu không xử lý đúng cách có thể dẫn đến biến chứng nặng.
Theo ThS.BSCKII Nguyễn Tiến Thành, Thành viên Hội Da liễu Việt Nam, không chỉ gây ngứa hay nổi mẩn thông thường, các bệnh da liễu sau bão lũ có thể tiến triển thành nhiễm trùng, thậm chí nhiễm trùng huyết nếu người dân chủ quan hoặc tự ý dùng thuốc sai cách.
Bác sĩ Thành cảnh báo một số bệnh lý da liễu thường gặp sau bão lũ mà người dân cần lưu tâm: viêm da tiếp xúc, nấm, bội nhiễm da từ những vết trầy xước nhỏ, côn trùng đốt.
Viêm da tiếp xúc
Ngâm mình lâu trong nước ngập khiến lớp bảo vệ da bị suy yếu. Các chất kích ứng, dị ứng dễ dàng xâm nhập, gây nên tình trạng viêm da tiếp xúc.
Theo bác sĩ Thành, bệnh thường biểu hiện bằng ban đỏ, mụn nước, cảm giác bỏng rát, ngứa và đau nhức tại vùng da tiếp xúc. Người bệnh nên tránh xa yếu tố gây kích ứng, giữ khô da và có thể dùng kem chứa corticoid nhẹ hoặc thuốc kháng histamine đường uống để giảm viêm.
Nấm
Nấm da là bệnh phổ biến sau bão, đặc biệt ở vùng bàn chân, bẹn, nách, lưng - nơi ẩm ướt hoặc mặc quần áo chưa khô.
Điểm sai lầm phổ biến là nhiều người tự ý bôi thuốc corticoid khiến tổn thương nấm bị che lấp tạm thời nhưng sau đó lan nhanh, sâu và khó điều trị hơn.
Triệu chứng thường gặp của nấm da gồm da đỏ, ngứa, bong vảy, nổi mụn nước nhỏ. Bác sĩ khuyến cáo người dân nên dùng thuốc kháng nấm dạng bôi, tránh dùng phối hợp thuốc khi chưa có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
Bội nhiễm da từ những vết trầy xước nhỏ
Trong quá trình dọn dẹp sau bão, người dân dễ bị chấn thương da nhỏ do va đập, trượt ngã. Khi tiếp xúc với nước bẩn, vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm, nổi bật là viêm mô tế bào, hoại tử, hoặc nặng hơn là nhiễm trùng huyết.
Để hạn chế biến chứng, bác sĩ Thành lưu ý, cần rửa vết thương bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý, bôi mỡ kháng sinh như mupirocin, theo dõi sát dấu hiệu nhiễm trùng như sưng tấy, sốt, đau lan rộng…
Côn trùng đốt
Môi trường sau bão là điều kiện thuận lợi để muỗi, kiến, bọ chét, rệp… sinh sôi. Các vết đốt không chỉ gây ngứa mà còn tiềm ẩn nguy cơ dị ứng hoặc nhiễm trùng.
Người dân cần rửa sạch vết đốt, hạn chế gãi, có thể bôi thuốc chứa corticoid và uống kháng histamine để giảm ngứa. Nếu có biểu hiện sưng đau lan rộng, mưng mủ hoặc nổi hạch, nên đến cơ sở y tế để kiểm tra.
Một số bệnh lý da liễu thường gặp sau bão lũ (Ảnh: Bác sĩ cung cấp).
Giải pháp phòng các bệnh da liễu sau mưa lũ
Bác sĩ Thành khuyến cáo, giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống sau bão là yếu tố then chốt để phòng ngừa bệnh ngoài da.
“Da của chúng ta như một tấm áo giáp. Sau bão, môi trường ô nhiễm, độ ẩm cao, nước sinh hoạt thiếu sạch... đều là tác nhân khiến ‘áo giáp’ đó bị phá vỡ”, bác sĩ Thành nói.
Cũng theo bác sĩ, sau khi tiếp xúc với nước ngập, người dân nên nhanh chóng tắm rửa bằng nước sạch, lau khô toàn thân, đặc biệt là các vùng kẽ. Đừng để quần áo, giày dép ẩm tiếp xúc lâu với da vì đó là điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển.
Ngoài ra, tuyệt đối không tự ý bôi thuốc corticoid mạnh khi chưa rõ bệnh, vì thuốc này có thể khiến tổn thương lan rộng, che giấu triệu chứng thật, làm khó điều trị hơn.
Không phải tất cả các tổn thương da đều có thể tự xử lý tại nhà. Theo bác sĩ Thành, nếu ngứa không dứt sau 3-5 ngày, vết thương sưng, đỏ, có mủ, chảy dịch, có mùi hôi hay kèm theo sốt, mệt mỏi, người dân nên đi khám ngay. Đây có thể là dấu hiệu của viêm mô tế bào, hoại tử hoặc nhiễm trùng toàn thân.
“Tôi từng gặp những bệnh nhân chủ quan với một nốt ngứa nhỏ, bôi thuốc không đúng cách, vài ngày sau phải nhập viện vì nhiễm trùng lan nhanh. Trong điều kiện môi trường sau bão, sự chủ quan là rất nguy hiểm”, bác sĩ Thành nhấn mạnh.
Nguyễn Liên