Xin hỏi bác sĩ, tình trạng dị ứng đạm sữa bò có ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ về sau không? Hoàng Linh Hương (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội)
Đáp: Dị ứng đạm sữa bò ở trẻ em là tình trạng khá phổ biến tại Việt Nam. Đây là phản ứng bất thường của hệ miễn dịch đối với các protein có trong sữa bò, chủ yếu là casein và whey (váng sữa).
Khi tiếp xúc với những protein này, hệ miễn dịch nhầm lẫn chúng là tác nhân gây hại, từ đó kích hoạt phản ứng dị ứng. Tình trạng này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ do làm hạn chế nguồn dinh dưỡng thiết yếu, dẫn đến nguy cơ thiếu hụt vitamin và khoáng chất.
Bên cạnh đó, dị ứng đạm sữa bò còn gây khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày và làm giảm chất lượng cuộc sống của cả trẻ và gia đình, đặc biệt trong việc lựa chọn thực phẩm phù hợp.
Triệu chứng dị ứng đạm sữa bò rất đa dạng, có thể xuất hiện ở nhiều cơ quan khác nhau và thay đổi tùy theo cơ địa từng trẻ. Trên da, trẻ có thể bị nổi mề đay, phát ban, chàm hoặc ngứa ngáy. Hệ hô hấp có thể xuất hiện tình trạng nghẹt mũi, hắt hơi, thở khò khè hoặc khó thở. Ngoài ra, trẻ cũng có thể cáu gắt, quấy khóc, bỏ bú, chậm tăng cân, ảnh hưởng đến toàn trạng sức khỏe. Đặc biệt, phụ huynh cần hết sức lưu ý đến phản ứng nặng nhất là sốc phản vệ - một tình trạng dị ứng nghiêm trọng có thể gây suy hô hấp, tụt huyết áp và đe dọa tính mạng nếu không được xử trí kịp thời. Khi trẻ có dấu hiệu như khó thở, phù mặt, tím tái, lơ mơ hoặc mất ý thức sau khi tiếp xúc với sữa bò, cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất.
Để phòng ngừa, nếu trẻ được chẩn đoán dị ứng đạm sữa bò, ba mẹ cần tuyệt đối tránh cho trẻ dùng các sản phẩm có chứa protein sữa bò cũng như sữa từ các loài động vật có vú khác như dê, cừu... do nguy cơ phản ứng chéo. Trong giai đoạn sơ sinh và còn bú mẹ, việc nuôi con bằng sữa mẹ là lựa chọn tối ưu. Khi trẻ lớn hơn, có thể sử dụng các loại sữa công thức đặc biệt như sữa thủy phân hoàn toàn, sữa công thức từ axit amin hoặc sữa đậu nành - tùy theo mức độ dị ứng và khả năng dung nạp của trẻ.
Tin vui là phần lớn trẻ sẽ hết dị ứng theo thời gian. Khoảng 50% trẻ có thể dung nạp lại sữa bò khi được 1 tuổi, 75% khỏi khi lên 3 tuổi và khoảng 90% sẽ hết dị ứng trước 6 tuổi. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp kéo dài đến tuổi trưởng thành. Vì vậy, việc theo dõi định kỳ với bác sĩ chuyên khoa là rất cần thiết để đánh giá khả năng dung nạp sữa ở từng giai đoạn phát triển, đồng thời có hướng tư vấn dinh dưỡng phù hợp cho trẻ.
TS.BS Nguyễn Phúc Tân,
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
TS.BS Nguyễn Phúc Tân,