Bác sĩ tư vấn 'đối nhau chan chát', người bệnh mịt mù như chơi xổ số

6 giờ trướcBài gốc

Ma trận tư vấn sức khỏe

"Bệnh tiểu đường ăn trứng thoải mái, bác sĩ tư vấn như vậy”, “bác sĩ lại khuyên bác không nên ăn nhiều trứng”, là chia sẻ của anh Lê Thành Tâm (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) và người bác trong một lần nói về chủ đề bữa ăn cho người bệnh tiểu đường. Hai người đều ngạc nhiên khi cùng bị một bệnh nhưng lại nhận được lời khuyên khác nhau từ bác sĩ.

Đây không phải là câu chuyện hiếm gặp, thực tế nhiều người cũng nhận lời khuyên khác nhau từ những bác sĩ mà họ đến khám. Đặc biệt là khi người bệnh tìm kiếm thông tin trên Internet thường lạc vào “ma trận” tư vấn.

Chị Ngân thường xuyên tìm kiếm các thông tin tư vấn sức khỏe trên mạng. (Ảnh: NVCC)

Đảm nhận chức vụ giám đốc kinh doanh của công ty truyền thông ở Hà Nội, anh Nguyễn Quang Hải (35 tuổi) thường xuyên phải đi gặp gỡ khách hàng, gần như tối nào trong người cũng có hơi men. Anh hay lên mạng tìm đọc các mẹo giải rượu. Chỉ với một cú nhấp chuột tìm kiếm, vài nghìn kết quả về mẹo giải rượu, uống không say… được hiển thị, đa phần các bài viết đều từ trang web bệnh viện tư uy tín, hoặc trung tâm y tế lớn trên cả nước.

Mỗi lần mở bài lên đọc, anh lại thấy thông tin về cách giải rượu khác nhau. Ngạc nhiên hơn, có bài viết khuyên “dùng mật ong pha với sữa nóng uống ngàn chén không say”, lại xuất hiện bài khuyên không nên dùng mật ong kèm sữa sẽ hại dạ dày và dễ tích tụ độc tố.

Tôi như lạc vào ma trận không biết đâu mới là thông tin thật, trong khi các tư vấn này đều trích dẫn từ bác sĩ của bệnh viện, trung tâm y tế đó.

Anh Nguyễn Quang Hải

Có bài viết chỉ cách giải rượu hiệu quả bằng nước chanh tươi, giúp tỉnh táo nhanh hơn và hạn chế được tác dụng phụ như đắng miệng, buồn nôn. Để chắc ăn hơn, anh tìm thêm thông tin tại trang web khác, thì thấy bác sĩ khuyến cáo người say rượu uống nước chanh dễ bị nôn, tổn thương dạ dày do có axit. Từ đó chuyên gia khuyên nên sử dụng đồ uống có đường, muối như nước đường, mật ong, nước canh.

Thậm chí còn xuất hiện hướng dẫn anh nên nhai lá mít non với chút muối để không bị say. Kết quả, dù áp dụng bao nhiêu mẹo bác sĩ mách thì anh vẫn say rượu, có lần gục luôn trên bàn tiệc.

Áp dụng theo các mẹo tư vấn online, chị Lê Thị Ngân (25 tuổi, Ninh Bình) suýt bị sẩy thai. Hồi cuối tháng 10/2024, vợ chồng chị vui mừng đón tin mang thai con đầu lòng sau nửa năm về chung nhà. Lần đầu có con nên chị lên mạng tìm mua sách, đủ các tài liệu về chế độ dinh dưỡng, tập luyện tốt cho mẹ và bé. Bạn bè cũng thường xuyên khuyên nên uống thêm nước dừa để nước ối trong và con sau này đẻ ra cũng trắng trẻo hơn.

Chị tìm kiếm trên các trang web, mạng xã hội về lời khuyên nên dùng nước dừa thời điểm nào tốt cho mẹ và bé. Có bác sĩ khuyên nên uống từ tháng thứ 2 đến tháng thứ 4, thời điểm vàng để làm nước ối trong, con khỏe mạnh, đề kháng tốt hơn, một số lại khuyên uống từ tháng tứ 6 đến tháng thứ 9 của thai kỳ. Mỗi bác sĩ khuyên một kiểu và ai nói chị cũng thấy có lý nên quyết định uống đều đặn hai ngày một quả từ khi mang bầu đến nay.

Tuần trước, chồng đưa chị đi khám ở phòng khám chuyên phụ sản khu vực Thái Hà (Hà Nội). Trái ngược với những kỳ vọng, hào hứng ban đầu, vợ chồng chị tái mặt khi bác sĩ chẩn đoán xuất hiện dấu hiệu sảy thai, nước ối quá nhiều.

“Tôi lo lắng, thắc mắc khi vẫn tuân thủ sinh hoạt, ăn uống, bổ sung vitamin đầy đủ, đặc biệt uống thêm nhiều nước dừa đều đặn để tốt cho con, sao lại xảy ra tình trạng này”, chị Ngân nói. Nghe vậy bác sĩ mới tá hỏa vì thời gian đầu của thai kỳ phụ nữ uống quá nhiều nước dừa là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng dọa sảy.

“Căng thẳng hơn, cả chồng và bác sĩ đều bức xúc khi tôi nói nghe theo lời khuyên của một bác sĩ tư vấn online trên TikTok. Bác sĩ còn xin tôi thông tin của vị bác sĩ online kia để liên hệ đối chất khi tư vấn sai kiến thức y tế, suýt ảnh hưởng đến tính mạng thai phụ”, chị kể và cho biết, sau hôm đó không dám nghe theo lời tư vấn các bác sĩ trên mạng, chăm chỉ đi khám thai định kỳ để đảm bảo an toàn.

Công nghệ thông tin phát triển, việc phổ cập kiến thức y tế trên các nền tảng số ngày càng rộng rãi. (Ảnh minh họa)

Bà Nguyễn Thị Hoa (67 tuổi ở Kim Sơn, Ninh Bình) từng suýt bỏ mạng khi tin vào lời bác sĩ tư vấn online. Hồi đầu năm 2024, bà được chẩn đoán mắc ung thư vú giai đoạn 1, bác sĩ yêu cầu nhập viện để phẫu thuật cắt bỏ khối u, ngăn không cho khối u phát triển hơn. Sau khi hỏi ý kiến chồng và con cái, bà thay đổi ý định nhập viện mà chọn ở nhà điều trị bằng thuốc lá.

Bà chăm chỉ lên mạng tìm các bài tập dưỡng sinh kết hợp với uống nước lá cây theo các bác sĩ tư vấn trên mạng. Bà cũng không tiếc tiền mua loại lá và nấm, có đợt thanh toán gần chục triệu cho vài cân.

Uống được 2 tháng, các triệu chứng đau ngực không thuyên giảm, bà lại tìm xem các bài thuốc chữa u vú trên mạng và chuyển qua uống bột khương hoàng - nghệ vàng. Bà cũng cầu kỳ tự đi tìm mua nghệ, về phơi, nghiền bột rồi nhào viên để uống đều đặn hằng ngày. Cuối cùng tháng 12/2024, lên Hà Nội khám trở lại, bà ngã ngửa khi bác sĩ kết luận giai đoạn ung thư chuyển nặng hơn.

Các bác sĩ phân tích những loại thuốc đông y bà uống chỉ tác dụng bổ trợ sức khỏe, tăng đề kháng cho quá trình điều trị bằng thuốc tây y và y học hiện đại. Những loại thuốc đông y đó hoàn toàn không tác dụng trong điều trị ung thư vú như mách bảo, hoặc một số “bác sĩ online” tư vấn.

Tin theo ‘bác sĩ online’, người bệnh gặp nguy

Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm - thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), việc cùng loại bệnh có thể nhiều ý kiến tư vấn khác nhau từ các chuyên gia, bởi mỗi chuyên gia một quan điểm khác nhau trong chăm sóc sức khỏe người bệnh. Tuy đưa ra cách chăm sóc, điều trị khác nhau, song mục đích cuối cùng của bác sĩ vẫn là điều trị cho người bệnh theo chuẩn y khoa.

Không thể phủ nhận vai trò của công nghệ thông tin trong việc phổ cập kiến thức y tế, truyền thông y tế đến người dân nhưng đi đôi với đó là nhiều người mạo danh bác sĩ để tư vấn câu view, quảng cáo bán hàng, thông tin vàng thau lẫn lộn. Do đó người dân khi sử dụng các trang mạng xã hội hiện nay phải biết chọn lọc thông tin, hơn hết là đến bệnh viện gặp bác sĩ.

Điểm chung của các “bác sĩ online” là thường cập nhật đan xen video hướng dẫn người dân nhận biết những biểu hiện, triệu chứng hay khuyến cáo phòng bệnh và các nội dung quảng cáo, bán hàng. Với thủ đoạn này, người xem sẽ lầm tưởng rằng đây là lời tư vấn của các bác sĩ bệnh viện lớn, uy tín nên nghe và làm theo.

Screen Shot 2025-03-05 at 3.32.26 PM.png

Khi có triệu chứng bất thường về sức khỏe, mỗi người cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn. Không có loại thuốc, đơn thuốc nào có thể phù hợp với tất cả bệnh nhân, bất kỳ thể trạng nào.

Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng

Bác sĩ Nguyễn Huy Hoàng, Trung tâm oxy cao áp Việt - Nga (Bộ Quốc phòng) cho rằng, việc tư vấn sức khỏe online là xu hướng tất yếu. Tuy nhiên để hoạt động hình thức này hiệu quả cần phải có quy định rõ ràng, chặt chẽ. Tùy từng bệnh lý, bác sĩ đưa ra tư vấn tạm thời hoặc khuyến cáo người dân nên đến cơ sở y tế để thực hiện thêm các xét nghiệm.

Lấy ví dụ về việc bệnh nhân có biểu hiện đau họng, bác sĩ chỉ nên chia sẻ những bệnh lý mà người bệnh có thể mắc phải, không thể đưa ra chẩn đoán chính xác bệnh nhân mắc bệnh gì. Để có kết quả cụ thể hơn, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để thực hiện những xét nghiệm liên quan. Ngoài ra, khi khám bệnh từ xa, việc kê đơn thuốc cũng cần cẩn trọng bởi bệnh nhân có thể dị ứng thuốc.

Việc tự tìm kiếm thông tin trên mạng có thể hữu ích trong một số trường hợp, song luôn cần có sự xác nhận và tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa. Tra cứu thông tin không chính xác có thể dẫn đến lo lắng hoảng loạn, thậm chí ảnh hưởng lớn đến tâm lý. Việc thăm khám, tư vấn bởi các chuyên gia y tế rất quan trọng để bệnh nhân được chẩn đoán chính xác, tránh những lo lắng không cần thiết.

Chẩn đoán bệnh sai, người bệnh sẽ gặp nguy hiểm. Vì vậy khi có triệu chứng bất thường về sức khỏe, mỗi người cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn. Không có loại thuốc, đơn thuốc nào có thể phù hợp với tất cả bệnh nhân, bất kỳ thể trạng nào.

Người dân nên trực tiếp thăm khám ở cơ sở y tế. (Ảnh minh họa: Báo Lào Cai)

TS.BS Phạm Phước Sung, Trưởng phòng Đào tạo - Chỉ đạo tuyến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa cũng cho biết, tình trạng người dân nghe tư vấn sức khỏe và sử dụng thuốc theo các trang mạng đang diễn ra tràn lan. Ngày nào ông cũng gặp các trường hợp bệnh nhân đến khám chia sẻ đã uống thuốc theo tư vấn trên mạng nhưng không hiệu quả. Nhiều bệnh nhân có biến chứng như phù nề, tích nước, suy gan, thận... do sử dụng thuốc không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng.

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/bac-si-tu-van-doi-nhau-chan-chat-nguoi-benh-mit-mu-nhu-choi-xo-so-ar927954.html