Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang đối mặt với nhiều biến động do chính sách thuế quan của Mỹ và xu hướng bảo hộ thương mại gia tăng, đầu tư công nổi lên như một động lực cốt lõi giúp Việt Nam duy trì đà tăng trưởng.
Là một trong những doanh nghiệp hạ tầng hàng đầu cả nước, Tập đoàn Đèo Cả không chỉ nhanh chóng nắm bắt cơ hội từ các chính sách mới mà còn chủ động mở rộng vai trò trong các dự án trọng điểm mang tầm quốc gia.
Những chia sẻ từ ông Nguyễn Quang Huy, Tổng giám đốc Tập đoàn Đèo Cả, tại hội thảo “Động lực đầu tư công” do Công ty Chứng khoán HSC tổ chức gần đây, đã phần nào thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược cũng như sự chuẩn bị bài bản của doanh nghiệp trước làn sóng đầu tư hạ tầng mạnh mẽ hiện nay.
Trợ lực từ Nghị quyết 68 và các cơ chế mới
Các chính sách mới của Nhà nước, đặc biệt là Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, đang mở ra một cánh cửa rộng lớn cho những doanh nghiệp như Đèo Cả.
“Nghị quyết 68 là điểm tựa rất lớn cho doanh nghiệp tư nhân, giúp chúng tôi tự tin hơn trong việc đề xuất các dự án quy mô lớn và chủ động đưa ra giải pháp triển khai các công trình hạ tầng,” ông Nguyễn Quang Huy nhấn mạnh.
Chính sách này khuyến khích sự tham gia của khu vực tư nhân vào các lĩnh vực chiến lược như đường sắt tốc độ cao, metro đô thị và hạ tầng năng lượng, tạo điều kiện để Đèo Cả khẳng định vị thế trong ngành giao thông.
Bên cạnh đó, Nghị quyết 57 về chuyển đổi số và Nghị quyết 66 về cải cách thủ tục hành chính đang góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh thuận lợi, giúp doanh nghiệp tiếp cận các dự án lớn một cách hiệu quả hơn.
“Việc sáp nhập hướng đến giảm các thủ tục hành chính. Đây là chủ trương đúng đắn, sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp,” ông Huy chia sẻ.
Chính sách đơn giản hóa quy trình không chỉ thúc đẩy tiến độ triển khai mà còn hỗ trợ mạnh mẽ cho việc giải ngân vốn đầu tư công. Tính đến hết tháng Tư năm 2025, tổng vốn đầu tư công được giải ngân đã đạt 200.000 tỷ đồng, tương đương 24,3% kế hoạch năm.
Theo ông Huy, việc tinh gọn hệ thống cơ quan hậu kiểm và rút gọn thủ tục hành chính sẽ giúp khơi thông dòng tiền, từ đó tạo động lực cho các dự án hạ tầng được triển khai nhanh chóng hơn. Đồng thời, gói tín dụng 500.000 tỷ đồng dành cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và hạ tầng chiến lược cũng mở ra thêm nhiều cơ hội cho doanh nghiệp.
Dù vậy, ông Huy cũng lưu ý rằng: “Đây là nguồn vốn khá tốt và là động lực cho các doanh nghiệp hạ tầng, song cần thời gian để đánh giá được hiệu quả thực tế.”
Những cơ chế này, cùng với chỉ đạo của Thủ tướng về việc giảm thủ tục trong ngành xây dựng, đang tạo nên một nền tảng thuận lợi để Đèo Cả đẩy nhanh tốc độ triển khai và mở rộng các dự án của mình.
Thuận lợi nhờ nguồn lực nội địa
Tập trung vào lĩnh vực hạ tầng giao thông nội địa đang giúp Đèo Cả tránh được tác động trực tiếp từ các chính sách thuế quan mà Mỹ bắt đầu áp dụng từ đầu năm 2025.
Tổng giám đốc Nguyễn Quang Huy tự tin với những kế hoạch tăng trưởng cùng Đèo Cả giữa bối cảnh thuế quan nhiều thách thức.
“Hoạt động của Đèo Cả chủ yếu tập trung vào hạ tầng giao thông trong nước, không liên quan nhiều đến xuất nhập khẩu hay thị trường quốc tế nên không chịu ảnh hưởng từ chính sách thuế quan của Mỹ,” ông Huy nhấn mạnh.
Trong khi nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đang gặp khó khăn do các mức thuế đối ứng từ 10 đến 25%, Đèo Cả vẫn duy trì được sự ổn định nhờ định hướng phát triển nội địa rõ ràng.
Một điểm cộng khác là chính sách giao trực tiếp vật liệu xây dựng cho nhà thầu, giúp ổn định nguồn cung và giảm thiểu biến động giá cả trên thị trường, đặc biệt với các nguyên vật liệu như xi măng hay cát vốn chiếm tỷ trọng lớn trong các dự án hạ tầng.
Tuy nhiên, thách thức vẫn tồn tại khi một số vật liệu nhập khẩu như nhựa đường có thể chịu tác động từ thuế quan trong dài hạn.
Để ứng phó, Đèo Cả đã sớm xây dựng các phương án bình ổn giá, bao gồm điều chỉnh biểu giá hợp lý và tăng cường hợp tác với các nhà thầu để đảm bảo nguồn cung không bị gián đoạn.
Ông Huy cho biết, doanh nghiệp đã chuẩn bị các kịch bản ứng phó từ sớm nhằm giảm thiểu rủi ro từ những biến động thị trường quốc tế.
Thách thức lớn hơn đến từ việc tham gia vào các dự án đường sắt quy mô lớn, vốn đòi hỏi năng lực vượt trội về tài chính, công nghệ và nhân lực. “Đây là mảng mới cần những nguồn lực về tài chính, công nghệ, kỹ thuật,” ông Huy đánh giá.
Các dự án như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (68 tỷ USD) hay tuyến kết nối Hà Nội - Lào Cai - Hải Phòng (8,3 tỷ USD) không chỉ cần vốn đầu tư lớn mà còn yêu cầu công nghệ hiện đại cùng đội ngũ kỹ thuật trình độ cao.
Để đáp ứng yêu cầu này, Đèo Cả đã chủ động triển khai các chương trình đào tạo kỹ sư thông qua hợp tác với các trường đại học trong nước, đồng thời cử nhân sự sang học tập tại Đức, Pháp và Trung Quốc để tiếp cận công nghệ tiên tiến.
Doanh nghiệp cũng đã đặt mua các thiết bị hiện đại như máy khoan hầm TBM và hệ thống lưu tự động từ Trung Quốc, sẵn sàng cho việc tham gia các dự án đường sắt trong tương lai.
Dự án hầm đường sắt Khe Nét tại Quảng Bình, dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025, là một minh chứng rõ ràng cho sự chuẩn bị nghiêm túc và chiến lược dài hạn của Đèo Cả trong lĩnh vực hạ tầng đường sắt.
Kết quả kinh doanh tạo đà bứt phá
Hiện tại, Tập đoàn Đèo Cả đang triển khai khoảng 20 dự án hạ tầng giao thông với tổng giá trị hợp đồng đã ký kết vượt 40.000 tỷ đồng. Tính đến cuối quý I/2025, giá trị hợp đồng còn lại (backlog) đạt 34.000 tỷ đồng, đủ để đảm bảo công việc cho đến hết năm 2028.
Riêng Công ty CP Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả, đơn vị trụ cột phụ trách mảng xây lắp của tập đoàn, ghi nhận backlog khoảng 4.000 tỷ đồng. Các dự án tiêu biểu như cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng, Đồng Đăng - Trà Lĩnh và sân bay Long Thành đều đang được triển khai đúng tiến độ.
Đèo Cả kế hoạch tham gia đồng loạt các dự án giao thông trọng điểm trong thời gian tới. Ảnh: HSC
Không dừng lại ở các dự án đường bộ, Đèo Cả đang hướng đến lĩnh vực đường sắt và các tuyến cao tốc trọng điểm. Doanh nghiệp lên kế hoạch tham gia các dự án như Hà Nội - Lào Cai - Hải Phòng (8,3 tỷ USD), Hà Nội - Lạng Sơn (6 tỷ USD), Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái (7 tỷ USD), và đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam (68 tỷ USD).
Ngoài ra, các tuyến metro tại Hà Nội và TP.HCM, cùng với các tuyến cao tốc mới như Quảng Ngãi - Kon Tum, Tân Phú - Bảo Lộc và kế hoạch mở rộng cao tốc Bắc - Nam từ 4 lên 6 làn cũng nằm trong chiến lược mở rộng của tập đoàn.
“Phát triển hạ tầng là đột phá chiến lược đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII. Theo định hướng của Nhà nước, Đèo Cả cam kết tham gia và đóng góp tích cực vào các dự án trọng điểm quốc gia,” ông Huy khẳng định.
Doanh nghiệp cũng đặt mục tiêu vận hành và quản lý 12 dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025, tận dụng dư địa lớn từ việc 3.000 km cao tốc sẽ đi vào khai thác cuối năm 2025 và mở rộng lên 5.000 km vào năm 2030.
Cũng tại hội thảo, ông Phạm Vũ Thăng Long, Giám đốc Nghiên cứu kinh tế vĩ mô của Công ty Chứng khoán HSC, nhấn mạnh vai trò thiết yếu của đầu tư công trong bối cảnh xuất khẩu bị ảnh hưởng bởi thuế quan Mỹ.
“Đầu tư công sẽ là điểm nhấn quan trọng nhất cho tăng trưởng năm nay, nhằm bù đắp cho rủi ro về xuất khẩu,” ông Long nhận định.
Với kế hoạch đầu tư công kỷ lục 875.000 tỷ đồng trong năm 2025, Việt Nam đang tận dụng dư địa từ tỷ lệ nợ công thấp ở mức 60% GDP và thâm hụt ngân sách được kiểm soát tốt ở ngưỡng 40%.
Giai đoạn 2026 - 2030 được kỳ vọng sẽ là thời kỳ bùng nổ của đầu tư công, với hàng loạt dự án lớn như đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và các tuyến kết nối Trung Quốc, mở ra không gian phát triển mới cho các doanh nghiệp như Đèo Cả.
Dũng Phạm