Bài 2: Làn sóng mới từ công nghiệp văn hóa

17 giờ trướcBài gốc

Điều này không chỉ thu hút sự quan tâm của công chúng mà còn mang lại giá trị kinh tế lớn. Công nghiệp văn hóa đang trở thành xu hướng và được xác định là thành phần quan trọng đóng góp vào sự tăng trưởng của đất nước.

Bùng nổ nhiều hoạt động ghi dấu ấn

Thị trường phim Tết 2025 Việt Nam vừa chứng kiến một cuộc đua sôi động nhưng cũng không kém phần khốc liệt khi nhiều bộ phim ra mắt cùng thời điểm và đều hướng tới mục tiêu gia nhập câu lạc bộ phim trăm tỷ.

Năm nay, nhiều bộ phim góp mặt vào đường đua như “Bộ tứ báo thủ” của Trấn Thành, “Nụ hôn bạc tỷ” của Thu Trang, “Yêu nhầm bạn thân” - Quang Dũng, “Đèn âm hồn” - YouTuber Hoàng Nam. Ngoài “Yêu nhầm bạn thân” rời rạp với doanh thu phòng vé khiêm tốn hơn 21 tỷ đồng, cả ba bộ phim còn lại đều đạt được doanh số ấn tượng.

Trong đó, “Bộ tứ báo thủ” đã thu về hơn 330 tỷ đồng, là bộ phim điện ảnh Việt có doanh thu cao nhất đầu năm 2025 tính đến nay; “Nụ hôn bạc tỷ” cũng đạt hơn 210 tỷ đồng. Dù gia nhập đường đua phim Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 khá muộn, “Đèn âm hồn” vẫn gây chú ý khi cán mốc hơn 100 tỷ đồng.

Mới đây, bộ phim “Nhà gia tiên” của Huỳnh Lập ra mắt chính thức ngày 21/2 cũng gây được tiếng vang lớn khi nhanh chóng đạt doanh thu ấn tượng, chạm mốc 200 tỷ đồng, chính thức bước chân vào top 10 phim Việt ăn khách mọi thời đại. Có thể thấy, dù mới bước sang tháng thứ ba của năm 2025 song sự sôi động của thị trường phòng vé cho thấy tín hiệu lạc quan về một năm thắng lợi của ngành điện ảnh Việt Nam.

Chương trình “Anh trai vượt ngàn chông gai” tạo ra cơn sốt cho lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn. Ảnh: BTC

Nhìn lại năm 2024, theo thống kê của Box Office Vietnam, doanh thu thị trường rạp Việt vượt mốc 4.600 tỷ đồng, riêng các phim Việt Nam thu được khoảng 1.900 tỷ đồng, chiếm hơn 40% với 28 phim chiếu rạp. Ngoài ra, có một số phim không thống kê doanh thu như “Đào, phở và piano”. Những bộ phim gây được tiếng vang lớn có thể kể đến như “Mai” của Trấn Thành đạt hơn 551 tỷ đồng, cũng là bộ phim Việt đầu tiên có doanh thu phòng vé vượt 500 tỷ đồng; phim “Lật mặt 7: Một điều ước” của Lý Hải đạt hơn 482 tỷ đồng…

Cùng với điện ảnh, ngành công nghiệp biểu diễn của Việt Nam cũng ghi nhận sự sôi động với nhiều chương trình, concert gây được tiếng vang lớn. Trong đó phải kể đến hai chương trình “Anh trai say hi” và “Anh trai vượt ngàn chông gai” đã trở thành tâm chấn bùng nổ của ngành công nghiệp biểu diễn Việt trong năm 2024, cùng với các sân chơi âm nhạc sôi động như Liên hoan âm nhạc quốc tế TP Hồ Chí Minh HOZO 2024, chương trình "Jazz quốc tế lần thứ I - Nha Trang 2024"…

Với chương trình “Anh trai say hi”, hai đêm concert 3 (ngày 7/12/2024) và concert 4 (ngày 9/12/2024) tại Sân vận động quốc gia Mỹ Đình, Hà Nội đã thu hút 90.000 khán giả tới xem, xô đổ kỷ lục của nhóm nhạc thần tượng BlackPink thiết lập ở Việt Nam vào tháng 7/2023 (hơn 67.000 vé).

Tiếp sau “Anh trai say hi”, đêm concert 2 “Anh trai vượt ngàn chông gai” diễn ra tối 14/12/2024 tại Vinhomes Ocean Park 3 (Hưng Yên) cũng bùng nổ không kém khi thu hút khoảng 30.000 khán giả. Trước đó, concert 1 “Anh trai vượt ngàn chông gai” tổ chức tại TP Hồ Chí Minh cũng thu hút khoảng 20.000 khán giả tới xem.

Đáng nói, với giá vé xem concert dao động từ 500.000 - 10.000.000 đồng tùy hạng cho thấy sức hút mạnh mẽ của chương trình âm nhạc Việt Nam và nguồn thu mang về cho đơn vị tổ chức cũng không hề nhỏ. Nói về những concert thu hút hàng trăm nghìn khán giả tham dự, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Hồ An Phong cho rằng, điều này cho thấy nghệ thuật biểu diễn của Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển thông qua các sản phẩm cụ thể, đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa và kinh tế - xã hội.

Từ chính sách đi vào thực tiễn

Ngoài các đêm nhạc, chương trình biểu diễn, đóng góp vào bức tranh nhiều màu sắc của nghệ thuật biểu diễn còn có vai trò không nhỏ của các nhà hát. Đơn cử như năm 2024, doanh thu từ hoạt động biểu diễn, hợp tác, bán vé của Nhà hát Tuổi trẻ khoảng 8,5 tỷ đồng; Liên đoàn Xiếc Việt Nam 14 tỷ đồng; Nhà hát Múa rối Việt Nam 16 tỷ đồng; Nhà hát Nghệ thuật đương đại Việt Nam 25 tỷ đồng; Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam có doanh thu 30 tỷ đồng…

Với các địa phương, công nghiệp văn hóa cũng có sự chuyển biến mạnh mẽ từ chính sách đến thực tiễn. Không chỉ còn là các kế hoạch, chiến lược khô khan trên giấy, công nghiệp văn hóa đã thực sự hòa mình vào thực tiễn và được các địa phương xác định là thành phần quan trọng đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế - xã hội.

Các cơ chế, chính sách liên quan đến thúc đẩy sáng tạo tiếp tục được hoàn thiện. Đơn cử tại TP Hồ Chí Minh, hiện nay, toàn TP có hơn 17.600 DN sản xuất, kinh doanh thuộc lĩnh vực văn hóa. Đóng góp của các ngành công nghiệp văn hóa trong GRDP ngày càng tăng, thể hiện vị thế của ngành đối với phát triển kinh tế của TP (GRDP năm 2010 chiếm tỷ lệ 3,77%, đến năm 2019 chiếm tỷ lệ 3,88%, hiện tại mức tăng trưởng đã vượt lên con số trên 5%).

Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy cho biết, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Hồ Chí Minh lần thứ XI đã xác định “Phát triển công nghiệp văn hóa đi đôi với xây dựng, hoàn thiện thị trường văn hóa; trọng tâm là thực hiện Đề án Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2030”. UBND TP Hồ Chí Minh cũng đã ban hành Đề án Chiến lược phát triển ngành công nghiệp văn hóa đến năm 2030 trên 8 lĩnh vực: điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh, triển lãm, quảng cáo, du lịch văn hóa và thời trang.

“TP đã đề xuất bổ sung vào quy hoạch các quỹ đất để xây dựng các phim trường, trung tâm thời trang, trung tâm biểu biễn, trưng bày triển lãm, cơ sở đào tạo chuyên ngành công nghiệp văn hóa…” - bà Trần Thị Diệu Thúy cho biết.

Tại Hà Nội, triển khai Nghị quyết 09-NQ/TU ngày 22/2/2022 của Thành ủy
Hà Nội về việc phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thời gian qua, việc phát triển công nghiệp văn hóa đã được xác định là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trên tinh thần “đầu tư cho văn hóa là đầu tư cho phát triển bền vững”.

TP đã phát huy tối đa những tiềm năng, thế mạnh, giá trị văn hóa truyền thống mang bản sắc của Thủ đô ngàn năm văn hiến; đẩy mạnh hội nhập quốc tế, góp phần bồi đắp và phát triển hệ giá trị văn hóa Thăng Long - Hà Nội, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, Hà Nội trở thành "Thành phố sáng tạo"…

Trong năm qua, nhiều chương trình văn hóa, hoạt động sáng tạo của TP Hà Nội đã thổi làn gió mới cho đời sống văn hóa tinh thần của Thủ đô, thu hút đông đảo người dân, du khách tham dự, thưởng thức.

Trong đó tiêu biểu phải kể đến Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024 với chủ đề “Giao lộ sáng tạo” đã thu hút 300.000 du khách, hơn 500 đơn vị, hơn 1.000 nhà sáng tạo, trở thành một sự kiện văn hóa sáng tạo mang tính cộng đồng sâu sắc, truyền cảm hứng mạnh mẽ về đổi mới, sáng tạo, phát triển bền vững.

Đặc biệt, lễ hội đã chạm tới nhiều công trình biểu tượng tinh hoa văn hóa của Thủ đô như Cung Thiếu nhi Hà Nội, Nhà hát Lớn, Bảo tàng Lịch sử quốc gia và lần đầu tiên đón công chúng tham quan những di sản như Nhà khách Chính phủ, Đại học Tổng hợp (19 Lê Thánh Tông).

Hay các sự kiện Lễ hội Ẩm thực Hà Nội 2024, Ngày hội văn hóa vì hòa bình… cũng trở thành những điểm hẹn văn hóa đặc sắc, ghi dấu ấn đậm sâu trong lòng người dân và du khách.

Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng đánh giá, năm 2024 được coi là năm bùng nổ của lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn, không chỉ phục vụ hiệu quả các nhiệm vụ chính trị mà còn đóng góp quan trọng vào phát triển công nghiệp văn hóa. Bộ VHTT&DL cũng xác định, ngành nghệ thuật biểu diễn tiếp tục là một trong những ngành chủ lực, giúp công nghiệp tăng trưởng; phấn đấu các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 8% GDP của cả nước theo Nghị quyết của Quốc hội.

Được biết, hiện nay, Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm năm 2045 cũng đang trong giai đoạn xây dựng, lấy ý kiến và hoàn thiện. Việc hoàn thiện thể chế sẽ giúp khơi thông điểm nghẽn, kiến tạo sự phát triển bền vững.

Phát biểu tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2025 của ngành VHTT&DL, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đánh giá, các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam tiếp tục có bước phát triển đáng ghi nhận, vừa mang lại hiệu quả kinh tế, vừa nâng cao đời sống tinh thần của Nhân dân, vừa quảng bá các giá trị nhân văn sâu sắc, bản sắc đậm đà của văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc tới đông đảo người dân trong nước và bạn bè quốc tế. Thủ tướng cũng đề nghị ngành VHTT&DL tiếp tục nhân rộng các mô hình hay, cách làm tốt, tạo phong trào, xu thế phát triển như hai concert “Anh trai say hi” và “Anh trai vượt ngàn chông gai” đã làm được.

Nội dung ở đây các đơn vị phải huy động nguồn lực, hỗ trợ, tạo điều kiện cho các đoàn nghệ thuật, công ty tổ chức sự kiện tư nhân tham gia vào quá trình nghiên cứu, hướng tới xuất khẩu văn hóa, đặc biệt ở các loại hình nghệ thuật như xiếc và múa rối.

Những chương trình nghệ thuật khi biểu diễn ở nước ngoài phải mang đậm bản sắc, có sự tính toán kỹ về thị trường. Đồng thời, cần chủ động hợp tác với các đơn vị để đưa sản phẩm văn hóa thành sản phẩm du lịch, nâng cao trải nghiệm cho du khách.

Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng

(Còn nữa)

Thiên Tú

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/bai-2-lan-song-moi-tu-cong-nghiep-van-hoa.html