Những năm gần đây, thành phố Đà Nẵng chủ động và mạnh dạn đề xuất Trung ương các cơ chế, chính sách đặc thù tháo gỡ vướng mắc về thể chế và xử lý các sai phạm đất đai từ các bản án, kết luận thanh tra, kiểm toán; tập trung tháo gỡ điểm nghẽn, tạo đà cho Đà Nẵng bứt phá. Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ rất ủng hộ các đề xuất mang tính đột phá, phù hợp thực tiễn của Đà Nẵng. Trong đó, việc hình thành Khu Thương mại tự do và Trung tâm Tài chính Đà Nẵng được xem là "cú hích" cho thành phố này vươn mình trong kỷ nguyên mới.
Ngày 02/5/2024, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 77-KL/TW về “Phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố”. Tiếp đó là Nghị quyết số 170 của Quốc hội Khóa XV về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa. Trong đó, đa số dự án vướng mắc là ở thành phố Đà Nẵng.
Để có được các chính sách như vậy, thành phố Đà Nẵng đã tích cực rà soát, tham mưu Chính phủ trình Trung ương, Quốc hội thông qua Nghị quyết này. Vì vậy, sau khi Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/4 vừa qua, thành phố Đà Nẵng đã triển khai ngay các giải pháp tháo gỡ vướng mắc.
Một dự án vừa được tái khởi động bên bờ Đông sông Hàn
Thời điểm này, khi đến Đà Nẵng, ai cũng dễ nhận thấy tiến độ thi công khẩn trương trên nhiều công trình. Ngày ngày, tiếng máy rền vang, hàng chục cần cẩu xây dựng vươn cao trên bầu trời xanh. Ông Trần Thắng Lợi, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Đà Nẵng rất vui khi đứng bên bờ Tây Sông Hàn nhìn qua bờ Đông thấy các công trình cao tầng đang triển khai quyết liệt: “Nhìn qua bên Sơn Trà, hàng loạt cần cẩu cất lên. Rồi qua Ngũ Hành Sơn, về Liên Chiểu, rất, rất nhiều dự án công trình. Sắp đến đây là dự án Làng Vân. Và họ làm rất quyết liệt”.
Ông Lê Đức Thọ, cán cán bộ hưu trí ở phường An Hải Bắc, quận Sơn Trà hy vọng về một không gian phát triển mới của Đà Nẵng: "Gần đây, mình thấy không khí rất nhộn nhịp. Lấy ví dụ, công trường bên cạnh Vincom, thấy rất nhiều cần cẩu, một quy mô rất lớn. Suốt ngày thi công với những âm thanh rất rộn ràng".
Còn ông Nguyễn Văn Tuấn, người dân ở phường An Hải Nam, quận Sơn Trà bày tỏ niềm tin: "Công trình rất nhộn nhịp, người ta làm tối ngày, sáng đêm. Tôi kỳ vọng phát triển như vậy sẽ có những tòa nhà hiện đại, người dân Đà Nẵng quá tự hào".
Trên công trường Dự án Khu đô thị Capital Square 3
Có được những hình ảnh như thế là một câu chuyện dài. Lãnh đạo thành phố nhiệm kỳ này phải tích cực nghiên cứu, rà soát, tham mưu trình Trung ương ban hành các Kết luận về chủ trương cơ chế, chính sách đặc thù, tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án.
Ngày 02/5/2024, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 77 về Đề án “Phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố”. Tiếp đến, ngày 30/11/2024, Quốc hội khóa XV ban hành Nghị quyết 170 về cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đà Nẵng và tỉnh Khánh Hòa.
Thực tế cho thấy, những tháng đầu năm 2025, thành phố Đà Nẵng đã khơi thông khoảng 150.000 tỷ đồng của các nhà đầu tư bị vướng mắc từ các dự án kéo dài nhiều năm nay. Các doanh nghiệp đánh giá cao tinh thần quyết liệt của lãnh đạo thành phố Đà Nẵng trong việc tháo gỡ vướng mắc liên quan các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án.
Công bố khởi công Dự án Nâng cấp, cải tạo công viên 29-3
Ông Nguyễn Văn Bình, Giám đốc Vùng Miền Trung, Tập đoàn Sun Group cho rằng, các chính sách đặc thù này thể hiện sự quan tâm ủng hộ của Trung ương đối với Đà Nẵng: “Chúng tôi đánh giá rất cao tinh thần quyết liệt của chính quyền Đà Nẵng trong thời gian vừa qua để hôm nay có được sản phẩm. Đấy là Kết luận 77 cũng như Nghị quyết 170 của Quốc hội và Nghị định của Chính phủ về hướng dẫn chi tiết, cụ thể hóa những quy trình thực hiện. Hiện nay chúng ta có căn cứ, cơ sở pháp lý rất quan trọng để tháo gỡ”.
Trước những công trình, dự án ngàn tỷ đã khánh thành, đang thi công và chuẩn bị khởi công; người dân kỳ vọng Đà Nẵng sẽ tạo bước ngoặt lớn trên hành trình mới. Theo Lãnh đạo thành phố Đà Nẵng, những cơ chế, chính sách đặc thù là dấu ấn quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho Đà Nẵng “cất cánh” thời gian tới. Việc thực hiện thí điểm Khu Thương mại tự do Đà Nẵng và Trung tâm Tài chính quốc tế tại Đà Nẵng mở cơ hội rất lớn. Dự kiến, quy mô diện tích của Khu Thương mại tự do Đà Nẵng đến giai đoạn hoàn chỉnh hạ tầng và đồng bộ các khu chức năng lên khoảng 2.317ha, bao gồm vị trí lấn biển khoảng hơn 300ha; bố trí tại 10 vị trí không liền kề, gắn kết với cảng biển Liên Chiểu và sân bay Đà Nẵng.
Khi đi vào hoạt động, Khu Thương mại tự do Đà Nẵng có thể đóng góp từ 8% – 9% GRDP của thành phố vào năm 2030 và tăng lên tới 25% vào năm 2050; Đồng thời thu hút lượng lớn lao động và chuyên gia trong các lĩnh vực có giá trị gia tăng cao. Năm 2030 sẽ có khoảng 41.000 lao động, năm 2050 có khoảng 137.000 lao động làm việc trong Khu Thương mại tự do này. Thành phố Đà Nẵng tiếp tục nghiên cứu, đề xuất những chính sách ưu đãi về thuế, đất đai, hỗ trợ chi phí, chia sẻ rủi ro… để thu hút và phát triển tối đa nguồn lực kinh tế tư nhân.
Với việc hình thành Khu Thương mại tự do, Đà Nẵng đặt mục tiêu thực hiện thành công mô hình chưa từng có tiền lệ tại Việt Nam, trở thành mô hình tiên phong với thể chế ưu việt theo chuẩn quốc tế.
Ban quản lý các Dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên Đà Nẵng thường xuyên bám công trường đôn đốc tiến độ các dự án động lực, trọng điểm
Ông Nguyễn Tiến Chung, chủ một doanh nghiệp ở quận Sơn Trà, thành phố Đà Nẵng kỳ vọng: Đây cũng là cơ hội thuận lợi đưa ngành dịch vụ logistics Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng phát triển và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng logistics toàn cầu.
“Tôi cũng tin tưởng rằng, Khu thương mại tự do Đà Nẵng sau khi đi vào hoạt động sẽ tạo động lực giúp đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế xã hội của thành phố vốn được xem là hạt nhân của cả vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. Đà Nẵng sẽ tiếp tục thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và đặc biệt là dịch vụ chất lượng cao, qua đó sẽ tạo thêm công ăn việc làm và cải thiện được đời sống vật chất, tinh thần của các tầng lớp lao động trên địa bàn thành phố”, ông Nguyễn Tiến Chung nói.
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đình Thiên, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Trung ương thì Đà Nẵng đang có những lựa chọn mới về chiến lược mang tính khả thi. Đà Nẵng nhận được những hỗ trợ, khuyến khích đặc biệt từ Trung ương, có “cơ chế vượt trội” và được đề xuất thử nghiệm “hình mẫu phát triển mới”. Trong xu thế chuyển nhịp phát triển mạnh mẽ, Đà Nẵng đang tích cực triển khai - hiện thực hóa định hướng phát triển và biết “chớp” cơ hội mới để thực hiện những tuyến phát triển cụ thể.
“Lãnh đạo thành phố biết “chớp thời cơ” với mức độ quyết liệt chưa từng thấy. Vì vậy, Đà Nẵng cần những năng lực phát triển mới, cần hệ thống thể chế mới tương xứng và một hệ điều hành - bộ máy quản trị tài năng. Đây là mục tiêu đặt ra với thách thức cao nhưng là sứ mệnh lịch sử mà Đà Nẵng phải thực hiện, phải hoàn thành”, ông Trần Đình Thiên nêu ý kiến.
Tổng Bí thư Tô Lâm trao Huân chương Lao động cho Đảng bộ và Nhân dân TP Đà Nẵng
Đoàn công tác của Quốc hội làm việc với Lãnh đạo thành phố Đà Nẵng về Trung tâm Tài chính Quốc tế và Khu Thương mại Tự do Đà Nẵng
Cùng với Khu Thương mại tự do, Bộ Chính trị đã đồng ý về chủ trương xây dựng Trung tâm tài chính Quốc tế tại thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng đã ban hành Nghị quyết về xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại thành phố Đà Nẵng. Theo đó, phấn đấu đến năm 2030, xây dựng và vận hành có hiệu quả Trung tâm tài chính thành phố Đà Nẵng, thu hút các đối tác chiến lược, định chế tài chính, dịch vụ hỗ trợ, dịch vụ pháp lý và đơn vị tư vấn luật, kế toán, kiểm toán… quốc tế và trong nước tham gia đầu tư và hoạt động. Thành phố xây dựng trung tâm tài chính trở thành trung tâm đổi mới, xanh và đầu tư bền vững. Với sự chuẩn bị quyết liệt trong nhiều năm qua, Đà Nẵng đã có thể bắt tay xây dựng 2 mô hình rất mới mẻ ở nước ta, đó là Khu Thương mại tự do và Trung tâm Tài chính quốc tế. Đây chính là "cú hích" cho Đà Nẵng bứt phá cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới.
Ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng khẳng định, Đà Nẵng đã đạt nhiều thành tựu rất ấn tượng, tạo nền tảng vững chắc cho tương lai: “Thành tựu lớn nhất của thành phố phải nhìn từ công tác phòng, chống dịch bệnh, khôi phục phát triển kinh tế xã hội và các cơ chế, chính sách để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tồn tại kéo dài nhiều năm và những cơ chế để làm nền tảng cho sự phát triển lâu dài của thành phố; làm cơ sở định hướng cho nhiều nhiệm kỳ sau. Tôi cho rằng, đấy là những thành tựu cần phải được khẳng định, đánh giá, ghi nhận chứ không phải chỉ nhìn vào những công trình, dự án một cách cụ thể. Nếu chỉ nhìn vào những công trình, dự án cụ thể thì đấy là một cách nhìn phiến diện, một chiều và nhìn vật chất cụ thể thôi. Còn những cơ chế, chính sách đấy mới là những cái nền tảng quan trọng để cho đảm bảo cho sự phát triển lâu dài, bền vững của thành phố trong tương lai”.
Việc hợp nhất thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam sẽ tạo ra động lực phát triển mới, sớm hình thành một trung tâm kinh tế mạnh mẽ hơn ở miền Trung và cả nước. Đà Nẵng và Quảng Nam về chung một nhà sẽ mở rộng không gian phát triển, dư địa lớn hơn góp phần nâng cao thu hút đầu tư, tối ưu hóa nguồn lực, phát triển chuỗi giá trị và liên kết vùng.
Một góc cầu Rồng. Ảnh Nguyễn Trình
Cuối tháng 3 vừa qua, phát biểu tại Lễ Kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng Đà Nẵng, Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu Đà Nẵng tập trung huy động các nguồn lực để đầu tư phát triển các lĩnh vực mũi nhọn của thành phố theo hướng: Công nghiệp công nghệ cao gắn với xây dựng đô thị sáng tạo, khởi nghiệp; Công nghiệp công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông gắn với nền kinh tế số; Du lịch và dịch vụ chất lượng cao gắn với bất động sản nghỉ dưỡng; Cảng biển, hàng không gắn với dịch vụ logistics; Nông nghiệp công nghệ cao và ngư nghiệp.
Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, Đà Nẵng cần ưu tiên nguồn lực đầu tư xây dựng Trung tâm tài chính, Khu thương mại tự do Đà Nẵng; phát triển cơ sở hạ tầng khoa học công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; thúc đẩy phát triển các lĩnh vực mới như: Internet vạn vật, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn và vi mạch bán dẫn...
"Thành phố phát huy bản sắc văn hóa, truyền thống cách mạng, phẩm chất con người xứ Quảng tự lực, tự cường, tự tin, sáng tạo, linh hoạt. Thành phố cần tập trung cho phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là thu hút các chuyên gia trong các lĩnh vực công nghệ, tài chính, đào tạo lao động có tay nghề cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường và của nhà đầu tư; xem đây là vũ khí mạnh nhất nhằm thay đổi, phát triển Đà Nẵng trong thời đại công nghệ số và đổi mới sáng tạo", Tổng Bí thư Tô Lâm nêu rõ.
Dọc theo hai bờ sông Hàn (Đà Nẵng) đã và đang triển khai nhiều dự án lớn, những tòa nhà cao tầng thay nhau mọc lên, làm bộ mặt đôi bờ sông. Ảnh Nguyễn Trình
Nhìn lại chặng đường vừa qua cho thấy, thành phố Đà Nẵng đã đầu tư đúng hướng, chuẩn bị cho một hành trình phát triển mới. Đà Nẵng hôm nay là thành phố đa góc nhìn. Tùy theo góc nhìn, vị trí mà mỗi người cảm nhận được vẻ đẹp khác biệt về một thành phố mới, năng động. Với những định hướng đúng đắn, tầm nhìn mới, động lực mới cùng những cơ chế, chính sách đặc thù, thành phố Đà Nẵng đã sẵn sàng cho thời kỳ bứt phá trong kỷ nguyên vươn mình.
Trên nền tảng những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ 2020–2025, Đà Nẵng đang khẳng định vai trò tiên phong của một đô thị động lực miền Trung, không ngừng bứt phá bằng tư duy mới, hành động quyết liệt và khát vọng vươn xa. Từ việc kiến tạo một “thành phố đáng sống và đáng đến”, mạnh dạn đầu tư hạ tầng chiến lược, đến chủ động tháo gỡ điểm nghẽn cơ chế, Đà Nẵng cho thấy bản lĩnh dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước nhân dân và đất nước.
Hành trình phía trước còn nhiều thách thức, nhưng với những thành quả hôm nay, sự đồng thuận của hệ thống chính trị và người dân, sự đồng hành, ủng hộ từ Trung ương, Đà Nẵng hoàn toàn có cơ sở để tự tin vươn lên, hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế - tài chính, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững của cả nước trong kỷ nguyên mới.
Thanh Hà/VOV-Miền Trung