Ngày 27-6, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về Trung tâm tài chính (TTTC) quốc tế tại Việt Nam. Trung ương chọn Đà Nẵng làm một trong hai địa điểm (cùng với TP.HCM) để hình thành TTTC quốc tế sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng kinh nghiệm quốc tế, lợi thế địa phương và yêu cầu phát triển vùng.
Trục đường Võ Văn Kiệt nối ra biển Mỹ Khê có các khu đất lớn được quy hoạch xây dựng TTTC quốc tế tại Đà Nẵng. Ảnh: TẤN VIỆT
Thương mại - tài chính: “Động lực kép” tăng tốc hội nhập
Nếu TP.HCM tập trung thị trường vốn và ngân hàng, thì Đà Nẵng được giao thử nghiệm tài chính bền vững, tài chính xanh, sandbox fintech nhờ vị trí chiến lược trên hành lang kinh tế Đông – Tây và tiềm năng dịch vụ số.
Khung chính sách cho TTTC được đánh giá vượt trội về thuế, đất đai, hạ tầng, nhân lực; đồng thời tiệm cận thông lệ quốc tế ở các lĩnh vực ngoại hối, kế toán, giải quyết tranh chấp… với lộ trình mở cửa có kiểm soát.
Mô hình tổ chức của TTTC gồm ba cơ quan: Điều hành, giám sát và giải quyết tranh chấp. Toàn bộ hoạt động tuân thủ nguyên tắc “một đầu mối”, giảm thiểu can thiệp từ bộ ngành nhưng vẫn giám sát rủi ro theo chuẩn quốc tế.
Ý tưởng về TTTC quốc tế tại Đà Nẵng đã có từ trước dịch COVID-19, khi TP đề xuất đề án Khu phức hợp trung tâm tài chính - thương mại - vui chơi giải trí - casino và chung cư cao cấp (Đà Nẵng Gateway).
Dự án được quy hoạch trên tổng diện tích đất khoảng 8,4ha tại đường Võ Văn Kiệt để kêu gọi đầu tư, gồm năm khu đất ngay mặt biển Mỹ Khê.
Ngoài ra, TP cũng có đề án chuyển đổi Khu công nghiệp Đà Nẵng thành Khu phố tài chính An Đồn, rộng hơn 50ha nhằm kết nối với Trung tâm tài chính.
Cùng với TTTC quốc tế, ngày 22-6, Đà Nẵng đã công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ thành lập Khu thương mại tự do (TMTD) đầu tiên của Việt Nam.
Khu TMTD được quy hoạch tại bảy vị trí với lộ trình lựa chọn nhà đầu tư chiến lược, thu hút nhà đầu tư thứ cấp và phân khu rõ chức năng: Sản xuất – logistics, thương mại – dịch vụ; công nghiệp công nghệ số, đổi mới sáng tạo.
Tầm vóc của Khu TMTD Đà Nẵng thể hiện qua việc liên kết trực tiếp với TTTC quốc tế, nhằm biến Đà Nẵng thành trung tâm dịch vụ chất lượng cao, kết nối hành lang kinh tế Đông – Tây và chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ngay tại lễ công bố, Đà Nẵng đã trao Biên bản ghi nhớ cho tám nhà đầu tư chiến lược; nổi bật là Sun Group với dự án 645 ha ở ba vị trí 5-6-7, phát triển các khu phức hợp thương mại – nghỉ dưỡng – đổi mới sáng tạo.
Riêng vị trí 7 (401 ha) được định hướng thành khu kinh tế số, công nghệ thông tin và đổi mới sáng tạo – một “thung lũng Silicon” thu nhỏ với trường học, bệnh viện, khu dân cư cao cấp cho giới chuyên gia toàn cầu.
Khi “động cơ kép” Khu TMTD – TTTC quốc tế cùng vận hành, Đà Nẵng không chỉ mở rộng biên độ hội nhập tài chính – thương mại, mà còn tạo sân chơi mới cho chuỗi dịch vụ, công nghệ và nguồn vốn chất lượng cao, bổ sung sức bật cho chiến lược phát triển đến năm 2050 của TP.
Khu TMTD Đà Nẵng gắn với cảng Liên Chiểu đang được thi công. Ảnh: TẤN VIỆT
Cửa ngõ logistics quốc tế
Khởi công ngày 14-12-2022, dự án Cảng biển Liên Chiểu – phần cơ sở hạ tầng dùng chung có tổng vốn đầu tư hơn 3.400 tỉ đồng. Trong đó, ngân sách Trung ương chiếm gần 3.000 tỉ, còn lại là ngân sách TP.
Dự án được quy hoạch 450 ha, chia thành ba cụm bến chính: Khu bến container tiếp nhận tàu đến 8.000 TEU ở giai đoạn 1 và định hướng 18.000 TEU; khu bến tổng hợp gồm 6 bến dài 1.550 m, đón tàu 100.000 DWT phía ngoài và tàu 30.000 DWT phía trong; khu bến thủy nội địa dài 1.200 m cho tàu 5.000 DWT, phối hợp gom/chia hàng đi các cảng trong nước.
Bên cạnh đó, cảng còn bố trí 6 bến hàng lỏng/khí cho tàu 30.000 DWT và kho bãi đường sắt kết nối trực tiếp mạng lưới đường sắt quốc gia, cùng khu hành chính – kỹ thuật và vành đai cây xanh cách ly.
Giai đoạn khởi động với 2 bến đầu dự kiến thông qua 5 triệu tấn hàng/năm, sau đó phát triển đồng bộ theo quy hoạch dài hạn. Dự án dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2025.
Cảng Liên Chiểu sẽ trở thành cửa ngõ logistics cho cả dải miền Trung. Việc kết nối đường biển – đường sắt – đường bộ tại một điểm nút giúp giảm chi phí chuỗi cung ứng, gia tăng sức hấp dẫn của Đà Nẵng đối với đầu tư công nghiệp, thương mại, tài chính và du lịch.
Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Lê Trung Chinh đánh giá, Khu TMTD, TTTC quốc tế đang nhận được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư chiến lược. Cùng với cảng Liên Chiểu, “kiềng ba chân” mới của kinh tế Đà Nẵng dần lộ diện, thúc đẩy phát triển kinh tế TP trong tương lai, khi không gian TP Đà Nẵng mới được mở rộng.
Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình trao Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Ảnh: TẤN VIỆT
Phát biểu khi làm việc với TP Đà Nẵng mới đây, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho hay, Trung ương dành cho Đà Nẵng sự quan tâm đặc biệt và đánh giá cao nỗ lực của chính quyền TP trong việc hiện thực hóa các chủ trương của Trung ương.
Đà Nẵng đã chủ động xúc tiến đầu tư, kêu gọi đầu tư tài chính và hạ tầng, tính trước về mặt nhân sự điều hành TTTC. Ở thời điểm này, để vận hành TTTC thành công thì nhân lực trong nước chưa đủ đáp ứng, phải tìm kiếm các ban quản lý, thuê nước ngoài.
Về Khu TMTD, ông Nguyễn Hòa Bình cho rằng đây là sáng kiến của Thành ủy Đà Nẵng. Nơi đây sẽ kết nối kinh tế toàn cầu, tạo ra cú hích không chỉ cho Đà Nẵng mà cả khu vực, cả nền kinh tế Việt Nam.
“Chính phủ rất hài lòng về những đề xuất mới của Đà Nẵng. Khu TMTD, TTTC quốc tế, cảng nước sâu..., chắc chắn sẽ làm cho Đà Nẵng phát triển mạnh mẽ hơn trong thời gian tới”, ông Nguyễn Hòa Bình cho hay.
Tham vọng lấn biển xây đảo nhân tạo như Dubai
Đà Nẵng đang nghiên cứu xây dựng đề án kêu gọi đầu tư năm đảo nổi trên vịnh Đà Nẵng, tạo thêm 48 km đường bờ biển mới. Quy mô nghiên cứu lấn biển 1.428 ha.
Trong đó có hai đảo du lịch quốc tế phía Đông và phía Tây, một đảo thương mại tự do và đổi mới sáng tạo, một đảo Trung tâm tài chính quốc tế, một đảo giải trí thời đại.
Dự án hứa hẹn nâng tầm thương hiệu Đà Nẵng trên trường quốc tế, tạo quỹ đất chiến lược cho dịch vụ – tài chính – du lịch biển trong nhiều thập niên tới.
Tấn Việt