Bài cuối: Cần sớm có phương án tháo gỡ khó khăn

2 giờ trướcBài gốc

Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư giải phóng mặt bằng Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng (đoạn đi qua tỉnh Lào Cai), tổng diện tích cần phải đo đạc 1.397,05 ha, hiện các địa phương đã thực hiện xong đo đạc ngoại nghiệp (đạt 100% tiến độ).

Tuy nhiên, đến ngày 5/11, Sở Nông nghiệp và Môi trường mới tổ chức kiểm tra 606,84 ha (đạt 43,43% tiến độ), trong đó, tại phường Lào Cai 149,35 ha, phường Cam Đường 11,09 ha, xã Gia Phú 74,5 ha, xã Bảo Hà 371,9 ha. Đặc biệt, hiện nay, mới chỉ có 211,9 ha bản đồ diện tích đất giải phóng mặt bằng được ký duyệt (chiếm 15,16% tổng diện tích).

Nguyên nhân chính dẫn tới nhiều bản đồ chưa được phê duyệt là do hướng tuyến, tim tuyến và ranh giới dự án thay đổi nhiều lần, khiến phần lớn diện tích đã đo đạc chưa đủ điều kiện phê duyệt.

Đối với công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, tính đến thời điểm này, chính quyền các địa phương mới ban hành thông báo thu hồi đất 541/4.999 hộ, đạt 10,8% tiến độ (trong đó, phường Lào Cai 260 hộ, phường Cam Đường 8 hộ, xã Gia Phú 117 hộ, xã Bảo Hà 156 hộ); tổ chức thống kê kiểm đếm 1.380/4.999 hộ, đạt 27,6% tiến độ (trong đó phường Lào Cai 142 hộ, phường Cam Đường 8 hộ, xã Gia Phú 124 hộ, xã Bảo Thắng 333 hộ, xã Bảo Hà 621 hộ, xã Châu Quế 152 hộ); niêm yết công khai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư 15 trường hợp.

Theo khảo sát tại các địa phương, công tác triển khai giải phóng mặt bằng phục vụ thi công Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng ở một số nơi đang phải tạm dừng để chờ ranh giới chính thức từ chủ đầu tư.

Ông Phùng Ngọc Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Gia Phú chia sẻ: “Chính quyền và Nhân dân các địa phương rất đồng thuận và tích cực thực hiện công tác giải phóng mặt bằng cho dự án, nhưng không thể làm đi làm lại mãi như thế này. Chỉ riêng chi phí kiểm đếm và đo đạc đã tăng lên rất nhiều. Các xã đều mong chủ đầu tư quyết định tuyến sớm để tránh lãng phí và bảo đảm quyền lợi của người dân”.

Ông Trần Xuân Phùng - Trưởng Phòng Kinh tế xã Mậu A cũng cho biết, đoạn đường sắt dự kiến đi qua địa bàn xã chỉ dài 5,8 km, tháng 4/2025, chủ đầu tư xác định tuyến lần 1 có 185 hộ bị ảnh hưởng, tuy nhiên, sau 4 lần điều chỉnh, đến nay vẫn chưa có số liệu chính thức và chủ đầu tư vẫn chưa bàn giao mốc tuyến. Do đó, chính quyền xã phải tạm dừng thực hiện công tác giải phóng mặt bằng.

Trao đổi với chúng tôi, ông Hồ Cao Khải - Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: "Từ tháng 3 đến tháng 8/2025, chủ đầu tư đã 5 lần bàn giao ranh giới dự án với nhiều thay đổi đáng kể so với lần đầu. Có những đoạn tim tuyến lệch 30 - 90% so với các lần bàn giao trước, đặc biệt tại phường Âu Lâu và các xã Bảo Thắng, Gia Phú, Bảo Hà, Quy Mông, Mậu A.

Hệ quả là toàn bộ hệ thống đo đạc, bản đồ địa chính liên quan đến thu hồi đất phải điều chỉnh, dẫn đến tiến độ giải phóng mặt bằng gần như “đứng yên” tại nhiều khu vực.

Liên quan đến tính pháp lý, chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án Đường sắt (Bộ Xây dựng) chưa bàn giao hướng tuyến, tim tuyến, ranh giới giải phóng mặt bằng. Do vậy, hiện nay, các địa phương đang phải tạm dừng thực hiện các phần việc để chờ có phương án chính thức của chủ đầu tư mới triển khai.

Bên cạnh đó, các địa phương cũng chưa được cấp nguồn kinh phí phục vụ công tác giải phóng mặt bằng nên việc triển khai gặp nhiều khó khăn".

“Về phương án tháo gỡ khó khăn, tỉnh Lào Cai đề nghị Bộ Xây dựng sớm phê duyệt Báo cáo phương án khả thi Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng để làm căn cứ pháp lý báo cáo Chính phủ phân bổ sung nguồn vốn cho tỉnh triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, nhất là đối với các vị trí xây dựng các khu tái định cư, nhà ga, khu vực di chuyển các khu - cụm công nghiệp. Hiện nay, Ban Quản lý dự án Đường sắt (Bộ Xây dựng) đã cử các tổ công tác đến Lào Cai để phối hợp với các cơ quan chức năng và chính quyền các địa phương bàn phương án tháo gỡ khó khăn. Hy vọng, thời gian tới, các vướng mắc liên quan đến mốc giới giải phóng mặt bằng sẽ được khắc phục” - ông Hồ Cao Khải - Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết thêm

Theo thông tin từ Ban Quản lý dự án Đường sắt (Bộ Xây dựng), Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng được phân chia thành 2 dự án thành phần.

Đến nay, Dự án thành phần 1 - đầu tư hạ tầng kết nối các ga trên tuyến và quảng trường ga đã hoàn thành việc lập, phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi, bàn giao hồ sơ cắm cọc giải phóng mặt bằng tại 5 vị trí ga khởi công cho các địa phương.

Đối với Dự án thành phần 2 - đầu tư xây dựng công trình đường sắt, chủ đầu tư đã lựa chọn xong và triển khai 4 gói thầu tư vấn, còn 1 gói thầu thẩm tra báo cáo nghiên cứu khả thi (có đoạn qua địa bàn tỉnh Lào Cai) vẫn đang triển khai.

Thực tế qua các lần làm việc với đại diện Bộ Xây dựng, lãnh đạo tỉnh Lào Cai đều khẳng định Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là dự án có quy mô lớn, đoạn đi qua tỉnh Lào Cai có địa hình phức tạp, đòi hỏi đơn vị tư vấn thiết kế phải nghiên cứu kỹ hướng tuyến để tối ưu kỹ thuật. Tỉnh Lào Cai cũng cam kết bàn giao mặt bằng đúng thời hạn, nhưng phía chủ đầu tư sớm chốt tuyến đến đâu chắc đến đó và phải có hồ sơ ranh giới, không để tình trạng liên tục thay đổi hướng tuyến, tim tuyến, ranh giới như thời gian qua.

Đặc biệt, ngày 23/10, tại phiên họp thứ 4 của Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương rà soát, tập trung giải quyết dứt điểm các nhiệm vụ còn chậm tiến độ, nhất là công tác giải phóng mặt bằng trên tinh thần đảm bảo cuộc sống cho người dân nhường đất cho dự án có cuộc sống bằng và hơn nơi ở cũ.

Chỉ còn ít ngày nữa là diễn ra Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tuyến đường mang kỳ vọng định hình lại không gian phát triển kinh tế - xã hội toàn tuyến “Tây Bắc - đồng bằng - duyên hải”. Tuy nhiên, để các hợp phần của dự án trên địa bàn tỉnh Lào Cai được triển khai đồng bộ, đúng tiến độ thì phải thực hiện tốt công tác giải phóng mặt bằng. Do đó cần sự vào cuộc của chủ đầu tư và các cơ quan, ban, ngành, chính quyền các cấp và sự đồng thuận của người dân các địa phương nơi tuyến đường đi qua.

Trình bày: Hữu Huỳnh

Phạm Vũ Sơn - Vũ Tiến Dũng

Nguồn Lào Cai : https://baolaocai.vn/bai-cuoi-can-som-co-phuong-an-thao-go-kho-khan-post888442.html