(Bài cuối): Hướng đến sự đồng bộ, nhất quán

3 giờ trướcBài gốc

Một bộ sách giáo khoa thống nhất: Từ chủ trương đến đồng thuận xã hội Bài 1: Yêu cầu tất yếu từ thực tiễn

Cùng quan điểm ủng hộ chủ trương thống nhất một bộ SGK trên phạm vi toàn quốc, thầy Nguyễn Thanh Sơn, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lam Sơn, (Thanh Hóa) cho rằng, đây là bước đi phù hợp với định hướng đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục hiện nay. Theo thầy Sơn, Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 đặt ra mục tiêu phát triển năng lực toàn diện cho học sinh, vì vậy việc có một bộ SGK thống nhất sẽ giúp bảo đảm tính đồng bộ, nhất quán và bám sát chuẩn đầu ra của chương trình.

Giáo viên kỳ vọng vào sự ổn định

Từ góc độ quản lý và chuyên môn, thầy Sơn phân tích, khi tất cả học sinh cùng sử dụng một bộ sách, giáo viên ở mọi vùng miền sẽ có chung cơ sở để thiết kế bài giảng, lựa chọn phương pháp dạy học và trao đổi chuyên môn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những môn học đòi hỏi sự chính xác cao, sự thống nhất về khái niệm, thuật ngữ và cấu trúc bài học. Một nền tảng học liệu chung sẽ tạo thuận lợi cho sinh hoạt chuyên môn, bồi dưỡng giáo viên và nâng cao chất lượng dạy học trên diện rộng.

Không chỉ vậy, theo thầy Sơn, một bộ SGK chung còn góp phần giảm thiểu sự chênh lệch trong tiếp cận tri thức, nhất là ở những khu vực còn nhiều khó khăn. Học sinh được học trên cùng một nền tảng kiến thức sẽ có điều kiện phát triển phẩm chất, năng lực và tư duy độc lập đồng đều hơn. “Khi chương trình đã được xây dựng theo hướng mở, chú trọng phát triển năng lực, thì việc có một bộ SGK thống nhất càng giúp giáo viên linh hoạt hơn trong điều chỉnh hoạt động dạy học, đồng thời tạo ra môi trường học tập bình đẳng, hiệu quả cho tất cả học sinh”, thầy Sơn nhấn mạnh. Từ thực tiễn giảng dạy, thầy Lâm Vũ Công Chính, giáo viên môn Toán Trường THPT Nguyễn Du (TP.HCM) cho rằng, chủ trương có nhiều bộ SGK về mặt ý tưởng ban đầu là phù hợp với xu hướng chung của thế giới nhằm tránh độc quyền. Tuy nhiên, qua quá trình triển khai, mô hình này đã bộc lộ không ít bất cập. Dù về hình thức đã xóa bỏ độc quyền, nhưng trên thực tế mỗi bộ sách lại hình thành một kiểu “độc quyền riêng”, kéo theo sự cạnh tranh chưa thật sự lành mạnh. Sự khác biệt lớn về cách sắp xếp chương, bài khiến việc sử dụng, chuyển đổi trở nên lúng túng, gây khó cho cả giáo viên lẫn học sinh.

Trong bối cảnh đó, thầy Chính cho rằng việc chuyển sang thống nhất một bộ SGK ở thời điểm hiện nay là hướng đi phù hợp để lập lại trật tự, tạo sự đồng bộ trong dạy và học. Việc “gom về một bộ” có thể giúp tháo gỡ những bất cập đang tồn tại, đặc biệt là tình trạng lệch nhịp về nội dung và tiến độ giữa các bộ sách khác nhau. Ở góc nhìn quản lý, thầy Nguyễn Cao Cường, Hiệu trưởng Trường THCS Thái Thịnh (Hà Nội) cho rằng, mặc dù có giáo viên và học sinh hơi băn khoăn do đã quen với bộ sách được lựa chọn và sử dụng trong suốt bốn năm qua, nhưng việc dùng chung một bộ SGK trên phạm vi cả nước cũng mang đến nhiều thuận lợi. Theo thầy, khi SGK được thống nhất, kiến thức và kỹ năng từ chương trình sẽ được cụ thể hóa đồng bộ hơn trong sách, tạo thuận lợi cho công tác giảng dạy, học tập và đánh giá. Để việc triển khai chủ trương này diễn ra suôn sẻ, điều quan trọng là cần sớm công bố bộ sách dùng chung, đồng thời tổ chức tập huấn cho giáo viên để có đủ thời gian chuẩn bị. Bên cạnh đó, trong lộ trình triển khai, ngành giáo dục cũng cần từng bước hướng tới xây dựng SGK điện tử, phù hợp với xu thế chuyển đổi số hiện nay.

Ở góc nhìn giáo viên phổ thông tại địa phương, cô Ngô Thị Trà Mi, giáo viên Trường THPT Xuân Trường B (Ninh Bình) cho rằng, việc thống nhất sử dụng một bộ SGK là chủ trương hợp lý, mang lại lợi ích thiết thực cho nhà trường và xã hội. Theo cô, khi SGK được sử dụng ổn định, giáo viên thuận lợi hơn trong việc xây dựng kế hoạch dạy học, tổ chức kiểm tra, đánh giá, đồng thời góp phần tạo mặt bằng chung về chất lượng giáo dục giữa các địa phương.

Phụ huynh tin tưởng sự công bằng

Không chỉ giáo viên, nhiều phụ huynh cũng bày tỏ sự đồng tình với chủ trương thống nhất sử dụng một bộ sách giáo khoa trên phạm vi cả nước. Anh Lê Văn Huế, phụ huynh có con đang học lớp 11 tại Trường THPT Nguyễn Mộng Tuân (Thanh Hóa) cho rằng, việc thống nhất sử dụng một bộ SGK trên phạm vi cả nước là hướng đi cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Theo anh, khi chương trình và SGK được triển khai đồng bộ, phụ huynh sẽ yên tâm hơn trong việc theo dõi quá trình học tập của con, bởi nội dung kiến thức được xây dựng thống nhất, hạn chế sự chênh lệch giữa các địa phương.

Anh Huế cho rằng, khi tất cả học sinh cùng học trên một nền tảng SGK chung, việc tổ chức kiểm tra, đánh giá và các kỳ thi cũng sẽ bảo đảm tính khách quan, công bằng hơn. “Điều quan trọng nhất là học sinh ở đâu cũng được tiếp cận cùng một chuẩn kiến thức, không lo khác sách, khác cách học. Đây là điều mà phụ huynh chúng tôi rất mong chờ”, anh Huế chia sẻ. Đồng thuận với chủ trương, chị Mai Thị Hiền (xã Xuân Trường, Ninh Bình) cho rằng đây là bước điều chỉnh hợp lý, xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của gia đình và xã hội sau nhiều năm triển khai nhiều bộ sách song song. Theo chị Hiền, khi học sinh cả nước cùng học trên một nền tảng SGK thống nhất, phụ huynh sẽ yên tâm hơn trong việc đồng hành cùng con, bởi nội dung kiến thức được xây dựng đồng bộ, hạn chế tình trạng mỗi nơi học một kiểu, nhất là trong bối cảnh học sinh có thể chuyển trường, chuyển nơi cư trú giữa các địa phương. “Điều phụ huynh chúng tôi mong nhất là con được học ổn định, không bị xáo trộn vì khác sách, khác cách tiếp cận”, chị Hiền chia sẻ.

Cũng theo chị Hiền, việc thống nhất một bộ SGK sẽ góp phần giảm áp lực chi phí cho gia đình và xã hội. Khi sách được sử dụng ổn định, có thể dùng lại giữa các thế hệ anh chị em, tình trạng lãng phí do mỗi năm phải mua mới vì thay đổi bộ sách sẽ được hạn chế. Đặc biệt, với các gia đình ở nông thôn, sự ổn định này giúp phụ huynh chủ động hơn trong việc chuẩn bị sách vở cho con trước mỗi năm học. Một điểm quan trọng khác, theo chị Hiền, là khi SGK được chuẩn hóa, phụ huynh từng học qua chương trình tương tự cũng có thể dễ dàng hỗ trợ con trong quá trình học tập tại nhà, nhất là ở các môn học cơ bản. Điều này không chỉ tăng sự gắn kết giữa cha mẹ và con cái, mà còn góp phần củng cố mối liên hệ giữa gia đình và nhà trường trong giáo dục học sinh.

Từ góc nhìn người học, em Huỳnh Khánh Hân, học sinh lớp 9 Trường THCS Thứ Ba 1 (An Giang) cho rằng, nếu cả nước dùng chung một bộ SGK thì học sinh ở vùng sâu, vùng xa sẽ thuận lợi hơn, không còn lo mỗi nơi học một kiểu, kiến thức bị lệch. Việc mua sách cũng dễ dàng hơn, giảm tình trạng thiếu sách vào đầu năm học. “Em chỉ mong bộ sách mới được biên soạn rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với học sinh nông thôn để bạn nào cũng theo kịp bài”, Khánh Hân bày tỏ. Ở một góc nhìn khác, một học sinh trung học cho rằng, việc thống nhất một bộ SGK sẽ giúp tạo cái nhìn tổng thể về mặt bằng học tập và trình độ dân trí, đồng thời gắn kết các vùng miền khi cùng chung một nền tảng tri thức. SGK nếu được biên soạn bởi đội ngũ giáo viên tâm huyết, am hiểu thực tiễn, sẽ không chỉ phục vụ học tập mà còn để lại giá trị giáo dục lâu dài.

Từ tiếng nói của giáo viên, phụ huynh đến học sinh cho thấy một điểm chung là mong muốn về sự ổn định, đồng bộ và công bằng trong tiếp cận tri thức. Dù còn những băn khoăn nhất định trong quá trình chuyển đổi, sự đồng thuận xã hội đối với chủ trương thống nhất một bộ SGK đang ngày càng rõ nét. Đây chính là nền tảng quan trọng để chủ trương lớn này khi được triển khai với lộ trình phù hợp, đi vào cuộc sống một cách thực chất và bền vững.n

Giáo viên và phụ huynh, học sinh đều kỳ vọng vào việc dùng một bộ SGK thống nhất

HOÀNG HƯƠNG - TRỌNG LINH - THÙY TRANG

Nguồn Văn hóa : http://baovanhoa.vn/doi-song/bai-cuoi-huong-den-su-dong-bo-nhat-quan-188589.html