Bài học 'xương máu' từ chuyên gia công nghệ gửi gắm sinh viên

một ngày trướcBài gốc

Ngày càng có nhiều chiêu trò lừa đảo tinh vi nhắm vào trẻ em và thanh thiếu niên trên không gian mạng. Chính vì vậy, chiều 30-7, INTERPOL HQ đã tổ chức hội thảo "Cyber Aware Webinar for Youth 2025" nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng tự bảo vệ trên không gian mạng cho người trẻ.

Hội thảo có sự tham gia và chia sẻ của nhiều chuyên gia quốc tế

Không gian mạng như con dao 2 lưỡi

Bà Helena Yixin Huang, Nghiên cứu viên tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (RSIS) thuộc ĐH Công nghệ Nanyang (Singapore), đã chỉ ra hàng loạt hình thức tội phạm mạng phổ biến hiện nay như: lập các tài khoản giả, mạo danh người thân, bạn bè hoặc các tổ chức uy tín để lừa gạt lòng tin; đánh cắp thông tin, gửi tin nhắn, email chứa liên kết độc hại; mua bán tín dụng, sản phẩm ảo; rửa tiền qua kênh thanh toán số; buôn bán dữ liệu cá nhân bị đánh cắp,...

Hậu quả của việc sập bẫy tội phạm mạng là vô cùng nghiêm trọng: mất kiểm soát danh tính, căng thẳng, lo lắng, xấu hổ, mất niềm tin, thậm chí ảnh hưởng trực tiếp đến học vấn, công việc và tài chính. Ảnh: AI

Theo bà Huang, không gian mạng như con dao hai lưỡi. Một mặt, giúp chúng ta học tập, làm việc, giải trí, kết nối toàn cầu. Mặt khác, không gian mạng chính là môi trường màu mỡ cho kẻ xấu lợi dụng, tấn công. Trong đó, học sinh, sinh viên chính là đối tượng chính bị nhắm đến đầu tiên.

"Hai trường hợp lừa đảo điển hình nhất ở người trẻ chính là liên quan đến tiền và tình". Lợi dụng tâm lý thích tìm "việc nhẹ, lương cao" từ sinh viên, rất nhiều công ty "ma" đã "bội thu" với phi vụ lừa đảo. Học sinh, sinh viên nữ rất dễ rơi vào "bẫy tình" của các đối tượng. Khi tình cảm đủ đậm sâu, đối tượng sẽ chiêu dụ đầu tư vào những dự án trái phép, tống tiền bằng những hình ảnh nhạy cảm,...." - bà Huang cho biết.

Bà Toni Friedman, Trợ lý Giám đốc phụ trách mảng Công nghệ Kỹ thuật số, Chính sách và Đổi mới tại The Asia Foundation, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự chủ động từ người dùng.

Theo bà Toni Friedman, các công cụ kiểm tra nội dung do AI tạo ra vẫn chưa đạt độ chính xác tuyệt đối. Do đó, người dùng cần tỉnh táo và tự kiểm duyệt mọi thông tin trên mạng, không nên tin tưởng hoàn toàn vào công nghệ. Sự cảnh giác và tư duy phản biện của con người là lá chắn tốt nhất trước các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi trong kỷ nguyên AI.

Từ "thợ săn" nạn nhân đến "thợ săn" tội phạm

Tại hội thảo, chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) thẳng thắn chia sẻ quãng thời gian lầm lỡ, từ câu chuyện của mình, anh hi vọng có thể cảnh tỉnh giới trẻ tránh xa những hành động vi phạm pháp luật.

Chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu cảnh tỉnh sinh viên thoát khỏi những cạm bẫy trên không gian mạng. Ảnh: FBNV

"Năm 16 tuổi, tôi tham gia mạng lưới ngầm, thực hiện các phi vụ trên không gian mạng. Ma lực đồng tiền quá lớn khiến tôi đã bỏ qua mọi thứ, tôi không còn tập trung vào việc học. Tốt nghiệp THPT, tôi đã tự kiếm được số tiền kha khá, đủ để tôi đi du học nước ngoài" - chuyên gia Hiếu PC cho biết.

Năm 2013, Hiếu PC bị cơ quan mật vụ Mỹ bắt giữ và nhận án tù 13 năm vì tội đánh cắp và bán thông tin cá nhân của hơn 200 triệu người Mỹ. Năm 2015, anh bị kết án 13 năm tù liên bang.

Tuy nhiên, Hiếu PC được trả tự do sớm hơn dự kiến và trở về Việt Nam vào năm 2020. 3 tháng sau tự do, anh gia nhập Trung tâm Giám sát và An toàn không gian mạng Quốc gia, đảm nhiệm các công việc liên quan đến điều tra số, điều tra các tội phạm trên không gian mạng, kiểm tra những dữ liệu có khả năng bị lộ.

"Có ngày tôi kiếm được 25.000 USD, thế nhưng tôi chưa bao giờ tôi được ngủ ngon, lúc nào cũng sống trong thấp thỏm. Trước đây, tôi đi "săn" nạn nhân, còn bây giờ tôi "săn" tội phạm. Tôi hi vọng các bạn trẻ, đặc biệt là những bạn yêu công nghệ thông tin cần phải cẩn trọng, xây dựng giá trị của bán thân và tuyệt đối đừng biến mình trở thành nạn nhân của đồng tiền" - chuyên gia Hiếu PC nhắn nhủ.

Huế Xuân

Nguồn NLĐ : https://nld.com.vn/bai-hoc-xuong-mau-tu-chuyen-gia-cong-nghe-gui-gam-sinh-vien-196250730151737611.htm