Bài tập cho người mắc Hội chứng Budd-Chiari

một ngày trướcBài gốc

1. Vai trò của tập luyện đối với người mắc Hội chứng Budd-Chiari

Hội chứng Budd-Chiari (BCS) là một rối loạn hiếm gặp do tắc nghẽn dòng chảy của máu ra khỏi gan, thường do huyết khối tĩnh mạch gan. Tình trạng này dẫn đến tăng áp lực trong gan, gây tổn thương tế bào gan, suy gan và có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

NỘI DUNG::

1. Vai trò của tập luyện đối với người mắc Hội chứng Budd-Chiari

2. Các bài tập tốt cho người mắc Hội chứng Budd-Chiari

2.1 Tư thế cánh cung

2.2 Bài tập thở sâu

2.3 Tư thế xác chết

2.4 Tư thế cái cày

2.5 Tư thế con cá

3.Những lưu ý khi tập luyện

Nguyên nhân của Hội chứng Budd-Chiari thường liên quan đến các bệnh lý tăng đông máu như hội chứng tăng tiểu cầu, lupus ban đỏ hệ thống, ung thư…

Biểu hiện lâm sàng có thể từ nhẹ đến nặng, bao gồm đau bụng vùng hạ sườn phải, cổ trướng, gan to, vàng da và suy gan tiến triển. Việc chẩn đoán dựa vào lâm sàng, xét nghiệm máu và các phương pháp hình ảnh như siêu âm Doppler, CT hoặc MRI.

Điều trị tùy thuộc vào mức độ bệnh, từ thuốc chống đông, đặt shunt cửa-chủ đến ghép gan trong những trường hợp nặng.

Hội chứng Budd-Chiari do tắc nghẽn dòng chảy của máu ra khỏi gan.

Tập luyện thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và hỗ trợ kiểm soát bệnh tật ở những bệnh nhân mắc Hội chứng Budd-Chiari. Việc tập luyện giúp kích thích tuần hoàn máu, hỗ trợ hệ thống mạch máu hoạt động hiệu quả hơn, từ đó giảm nguy cơ ứ trệ tuần hoàn, hạn chế sự hình thành huyết khối. Những bài tập nhẹ nhàng có thể giúp duy trì lưu thông máu tốt hơn, đặc biệt là ở các tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan.

Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và thải độc. Khi tĩnh mạch gan bị tắc nghẽn, gan dễ bị tổn thương do tình trạng ứ trệ máu, làm suy giảm chức năng gan. Một số bài tập như hít thở sâu, yoga và giãn cơ nhẹ nhàng có thể giúp tăng cường cung cấp oxy cho gan, thúc đẩy hoạt động của gan trong việc lọc máu và đào thải độc tố. Ngoài ra, tập luyện còn giúp giảm áp lực lên hệ thống tĩnh mạch cửa, góp phần cải thiện tình trạng bệnh.

Bệnh nhân mắc Hội chứng Budd-Chiari có nguy cơ cao mắc các bệnh lý tim mạch, do tình trạng rối loạn tuần hoàn và tăng đông máu. Việc tập luyện thể chất đều đặn giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, duy trì huyết áp ổn định và giảm nguy cơ biến chứng tim mạch. Những bài tập nhịp điệu nhẹ nhàng, kết hợp với bài tập thở có thể giúp hệ tim mạch hoạt động hiệu quả hơn.

2. Các bài tập tốt cho người mắc Hội chứng Budd-Chiari

2.1 Tư thế cánh cung

- Cách thực hiện:

Bước 1: Nằm sấp, hai tay duỗi dọc theo cơ thể.

Bước 2: Từ từ gập hai đầu gối, hai tay đưa về phía sau, kéo lấy cổ chân đồng thời hít vào, ngực nâng lên khỏi mặt đất. Mặt hướng về phía trước, thư giãn cơ mặt.

Bước 3: Giữ tư thế ổn định, chú ý vào hơi thở của mình, hai tay giữ chặt lấy cổ chân sẽ kéo ngực lên, tạo thế thăng bằng, toàn cơ thể uốn cong và căng như cây cung; tiếp tục hít thở sâu trong khi thư giãn với tư thế này.

Bước 4: Giữ như vậy trong 15- 20 giây, thở ra nhẹ nhàng thả tay, đưa chân và ngực xuống đất, giải phóng cổ chân và thư giãn.

- Tác dụng: Tư thế cánh cung giúp kéo căng vùng bụng và lưng, kích thích tuần hoàn máu đến gan, giảm tình trạng ứ trệ trong tĩnh mạch gan - nguyên nhân chính của Hội chứng Budd-Chiari; đồng thời động tác kéo giãn trong tư thế này kích thích hoạt động của gan, hỗ trợ quá trình thải độc và giảm áp lực lên cơ quan này, từ đó cải thiện chức năng gan.

Tư thế cánh cung kích thích tuần hoàn máu đến gan ở người mắc Hội chứng Budd-Chiari.

2.2 Bài tập thở sâu

- Cách thực hiện:

+ Ngồi hoặc nằm trong tư thế thoải mái, giữ lưng thẳng.

+ Đặt một tay lên bụng và một tay lên ngực.

+ Hít vào từ từ qua mũi, cảm nhận bụng phồng lên và sau đó ngực phồng lên.

+ Thở ra nhẹ nhàng qua mũi, cảm nhận ngực và bụng xẹp xuống.

+ Thực hiện 5-10 chu kỳ thở như vậy, tập trung vào việc điều chỉnh hơi thở một cách nhẹ nhàng.

- Tác dụng: Bài tập thở sâu giúp kích thích hệ tuần hoàn, tăng cường lưu lượng máu đến gan và giảm tình trạng ứ trệ trong tĩnh mạch gan. Bên cạnh đó, việc hít thở sâu cung cấp oxy nhiều hơn cho gan, thúc đẩy quá trình trao đổi chất và hỗ trợ gan trong việc thải độc, từ đó giảm áp lực lên hệ thống tĩnh mạch cửa.

Bài tập thở sâu kích thích hệ tuần hoàn.

2.3 Tư thế xác chết

- Cách thực hiện:

+ Nằm ngửa trên sàn, hai tay thả lỏng dọc theo thân, lòng bàn tay hướng lên.

+ Chân thả lỏng tự nhiên, hơi mở ra.

+ Nhắm mắt, thư giãn toàn bộ cơ thể và tập trung vào hơi thở.

+ Giữ tư thế này trong 5-10 phút, hít thở tự nhiên.

- Tác dụng: Tư thế này giúp cơ thể đạt trạng thái thư giãn sâu, giảm căng thẳng ở cơ bắp và hệ thần kinh. Điều này có lợi cho bệnh nhân Budd-Chiari vì giúp giảm áp lực lên gan, hạn chế tình trạng sung huyết gan do tắc nghẽn tĩnh mạch.

Tư thế xác chết giảm căng thẳng cơ bắp.

2.4 Tư thế cái cày

- Cách thực hiện:

+ Bước 1: Nằm ngửa, duỗi thẳng người trên thảm hoặc sàn nhà, hai tay xuôi theo thân, lòng bàn tay úp xuống.

+ Bước 2: Hít thở sâu, dùng tay làm chủ lực, từ từ nâng người lên cao hai chân hướng lên trời, nâng bàn chân lên khỏi sàn tạo thành 1 góc 90 độ, gồng cơ bụng dưới; dùng tay chống vào hông, hỗ trợ và nâng hông lên khỏi sàn.

+ Bước 3: Cố gắng đẩy chân cao qua khỏi đầu chạm sàn, giữ lưng vuông góc với sàn.

+ Bước 4: Giữ tư thế từ 30 giây đến vài phút, tập trung vào hơi thở, sau đó thở ra nhẹ nhàng, đưa cơ thể trở về trạng thái ban đầu.

- Tác dụng: Do đây là tư thế đảo ngược nên máu được lưu thông tốt hơn đến vùng gan, giúp cải thiện chức năng gan và hỗ trợ quá trình thải độc của cơ thể.

Tư thế cái cày giúp cải thiện chức năng gan.

2.5 Tư thế con cá

- Cách thực hiện:

+ Bước 1: Nằm ngửa, hai chân đặt sát nhau và duỗi thẳng trên sàn, hai tay đặt xuống phía dưới mông.

+ Bước 2: Đẩy ngực lên và ngửa cổ ra sau, đồng thời dồn trọng lực lên khuỷu tay và hai cánh tay, mở rộng tối đa lồng ngực.

+ Bước 3: Giữ nguyên tư thế trong 10-15 giây, rồi trở về tư thế ban đầu; lặp lại động tác khoảng 3-5 lần.

- Tác dụng: Tư thế con cá giúp mở rộng lồng ngực, tăng cường lưu thông máu đến các cơ quan quan trọng, bao gồm cả gan. Điều này giúp cải thiện quá trình trao đổi chất và hỗ trợ gan trong việc thải độc hiệu quả hơn.

Tư thế con cá tăng cường lưu thông máu (ảnh minh họa).

3. Những lưu ý khi tập luyện

- Nên tập từ 15-20 phút/ngày và tăng dần khi cơ thể thích nghi.

- Ưu tiên các tư thế nhẹ nhàng, thư giãn như tư thế em bé, tư thế xác chết, tư thế con cá, và các bài tập thở sâu; tránh các tư thế siết chặt vùng bụng hoặc ép người xuống quá mạnh vì có thể làm tăng áp lực lên gan và hệ tuần hoàn.

- Thực hiện các bài tập nhẹ như xoay khớp, đi bộ tại chỗ để làm nóng cơ thể và giảm nguy cơ chấn thương.

- Không tập khi đói hoặc ngay sau khi ăn, vì có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa và làm gan hoạt động quá sức.

- Khi cơ thể đang yếu hoặc có triệu chứng như đau bụng, phù chi dưới hoặc mệt mỏi do bệnh tiến triển, không nên tập luyện.

- Nếu cảm thấy mệt mỏi, chóng mặt hoặc đau vùng gan khi tập, cần dừng lại ngay.

- Không nên tập quá nhanh hoặc giật cục, tránh gây áp lực lên vùng bụng và gan.

- Không nên tập liên tục mà cần xen kẽ thời gian nghỉ để cơ thể phục hồi.

BSNT. Phan Bích Hằng

Nguồn SK&ĐS : https://suckhoedoisong.vn/bai-tap-cho-nguoi-mac-hoi-chung-budd-chiari-169250401084158528.htm