Ngành bán lẻ Việt Nam tăng tốc hướng mốc 547 tỷ USD năm 2030
Theo báo cáo của SHS Research, giai đoạn 2025 - 2030 sẽ là “thập kỷ vàng” của ngành bán lẻ Việt Nam với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) lên tới 12,05%/năm, thuộc nhóm cao nhất khu vực. Động lực chính đến từ quy mô dân số lớn, cơ cấu dân số trẻ, thu nhập ngày càng cải thiện và Việt Nam hiện đứng thứ 7 toàn cầu về số lượng người tiêu dùng.
Sau giai đoạn chịu tác động bởi Covid-19, thị trường đã có bước phục hồi rõ nét. Trong 9 tháng năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ đạt gần 5,2 triệu tỷ đồng, tăng 9,6% so với cùng kỳ. Cùng với sức mua tăng, xu hướng tiêu dùng đang dịch chuyển mạnh mẽ sang các mô hình bán lẻ hiện đại, nơi người dân ưu tiên yếu tố tiện lợi, an toàn và minh bạch.
Hiện tại, Việt Nam có hơn 1,4 triệu cửa hàng tạp hóa và hơn 8.300 chợ truyền thống, song tốc độ mở rộng của hệ thống minimart và cửa hàng tiện lợi đang vượt xa. Tính đến cuối năm 2024, cả nước có 7.483 cửa hàng hiện đại, chiếm hơn 93% số điểm bán trong kênh mới, với CAGR đạt 18,7% trong 5 năm là con số thể hiện rõ sự thay đổi thói quen tiêu dùng.
Một yếu tố thúc đẩy mạnh mẽ sự chuyển dịch này là chính sách loại bỏ thuế khoán và Nghị định 70/2025/NĐ-CP về hóa đơn điện tử, buộc các hộ kinh doanh nhỏ lẻ phải minh bạch doanh thu. Nhờ đó, kênh truyền thống dần thu hẹp, trong khi nhóm siêu thị, minimart và cửa hàng tiện lợi được dự báo sẽ nâng tỷ trọng trong mảng thực phẩm tươi sống lên 35%, sớm hơn nhiều so với dự báo trước đây.
Song song đó, Bộ Công Thương đang triển khai Chương trình phát triển thị trường trong nước và kích cầu tiêu dùng giai đoạn 2025 - 2027, cùng chiến dịch “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, tạo thêm lực đẩy cho toàn ngành.
Một điểm đáng chú ý là doanh nghiệp nội hiện chiếm tới 81% tổng số cửa hàng hiện đại, lợi thế quan trọng giúp các thương hiệu Việt dễ dàng phủ sâu đến từng khu dân cư, khu vực nhỏ mà các nhà bán lẻ ngoại khó tiếp cận.
Trong nhóm dẫn đầu, WinCommerce (thuộc Tập đoàn Masan) đang giữ vị thế số một với 21% thị phần siêu thị và 51% thị phần cửa hàng tiện lợi. Doanh thu quý III/2025 của WinCommerce tăng 22,6%, trong đó tăng trưởng cùng cửa hàng (LFL) đạt 10,6%, mức cao nhất từ trước đến nay. Lũy kế 9 tháng, doanh nghiệp ghi nhận 243 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, đánh dấu sự chuyển mình rõ rệt.
Tính đến cuối tháng 10/2025, WinCommerce có 4.357 cửa hàng, tăng 529 cửa hàng so với cuối năm 2024. Mô hình của Masan được giới phân tích đánh giá tương đồng với các tập đoàn bán lẻ lớn trong khu vực, như doanh nghiệp sở hữu chuỗi 7-Eleven tại Thái Lan, từng chứng kiến cổ phiếu tăng mạnh khi tỷ lệ bán lẻ hiện đại tăng từ 25% lên 60,9% giai đoạn 2001 - 2014. SHS Research nhận định MSN là cổ phiếu đáng theo dõi khi Việt Nam dự kiến nâng hạng thị trường chứng khoán vào tháng 9/2026, mở ra cơ hội thu hút dòng vốn ngoại lớn.
Bên cạnh đó, Bách Hóa Xanh cũng ghi nhận 255 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế trong 9 tháng 2025, kỳ vọng cả năm đạt không dưới 600 tỷ đồng. Chuỗi này đang đẩy mạnh mở rộng ra miền Bắc, khẳng định vị thế của doanh nghiệp Việt trong việc chiếm lĩnh thị trường bán lẻ quốc gia.
So với các quốc gia trong khu vực, Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu của quá trình hiện đại hóa. Tỷ trọng bán lẻ hiện đại mới đạt khoảng 19%, thấp hơn nhiều so với 50 - 60% của Malaysia, Thái Lan hay Indonesia. Chính mức nền thấp này được xem là “đòn bẩy vàng” cho tăng trưởng trong thập kỷ tới.
Riêng ngành hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) được dự báo đạt 85 tỷ USD vào năm 2030. Dù kênh hiện đại mới chiếm 19% thị phần FMCG, tiềm năng tăng trưởng vẫn còn rất lớn, thậm chí có thể tăng gấp 3 lần trong 10 năm tới.
Ngoài hai “ông lớn” WinCommerce và Bách Hóa Xanh, nhiều hệ thống như Co.opmart, Co.opXtra, Lan Chi, FujiMart, BRG Mart tiếp tục duy trì lợi thế nhờ sự thấu hiểu thị trường địa phương. Trong khi đó, các doanh nghiệp ngoại như AEON hay Central Retail vẫn đóng vai trò nhất định ở phân khúc đại siêu thị, song mức độ bao phủ xét theo số lượng cửa hàng vẫn còn khiêm tốn.
Theo các chuyên gia, giai đoạn 2025 - 2030 sẽ là thời kỳ chuyển mình mạnh nhất của ngành bán lẻ Việt Nam trong nhiều năm qua. Sự hội tụ của sức mua tăng trở lại, chính sách minh bạch hóa, làn sóng tiêu dùng hiện đại và lợi thế hiểu khách Việt sâu sắc đang giúp doanh nghiệp nội tạo ra khác biệt rõ rệt.
Với quy mô thị trường dự kiến đạt 547 tỷ USD vào năm 2030, Việt Nam đang nổi lên như một trong những thị trường bán lẻ năng động nhất khu vực châu Á. Nếu tận dụng tốt cơ hội từ chuyển đổi số, chuỗi cung ứng và xu hướng tiêu dùng xanh, ngành bán lẻ Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành động lực tăng trưởng chủ lực của nền kinh tế trong thập kỷ tới.
Phan Hà