Một bàn ăn Giáng sinh truyền thống của Thụy Điển. Ảnh: forbes.com
Tại Thụy Điển, thịt giăm bông Giáng sinh từng được xem là “trái tim” của bữa tiệc ngày lễ. Dù vị thế này đã suy giảm trong nhiều năm qua do xu hướng ăn uống lành mạnh và đa dạng hóa thực đơn, nhưng khảo sát mới nhất của Liên đoàn Thực phẩm Thụy Điển cho thấy giăm bông đang bất ngờ giành lại sự chú ý. Khoảng 23% số người được hỏi cho biết sẽ chọn giăm bông làm món chính cho bữa tiệc Giáng sinh năm nay.
Theo sau là món casserole truyền thống mang tên “Jansson’s temptation” - một món nướng béo ngậy từ khoai tây, kem và cá - với 16% số người được khảo sát lựa chọn, và các món cá trích muối đặc trưng của vùng biển Bắc Âu (tỷ lệ chọn là 9%). Phó giáo sư Richard Tellstrom - chuyên gia khoa học ẩm thực tại Đại học Stockholm, cho biết trong 20 năm qua, bữa tiệc Giáng sinh của người Thụy Điển ngày càng “nghiêng về biển”, dù giăm bông vẫn giữ vai trò biểu tượng. Ông cho biết: “Món ăn này đã xuất hiện trên bàn tiệc Giáng sinh khoảng 150 năm và chưa bao giờ biến mất hoàn toàn”.
Nếu Thụy Điển đang chứng kiến sự cân bằng mới giữa truyền thống và thay đổi, thì tại Phần Lan, giăm bông vẫn là lựa chọn áp đảo. Khảo sát ngành thực phẩm công bố gần đây cho thấy khoảng 80% số hộ gia đình tại Phần Lan dự kiến mua giăm bông cho dịp Giáng sinh.
Theo số liệu bán hàng từ hai chuỗi siêu thị lớn SOK và Kesko do Đài truyền hình quốc gia Yle công bố, thực đơn ngày lễ tại Phần Lan đang phân hóa rõ rệt: các đô thị lớn cởi mở hơn với món mới, trong khi khu vực ngoài thành phố vẫn trung thành với hương vị quen thuộc.
Gà tây - món ăn phổ biến tại nhiều quốc gia phương Tây - bắt đầu xuất hiện nhiều hơn trên bàn tiệc ở Helsinki, Turku hay Tampere, nhưng vẫn chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong tổng lượng tiêu thụ. Ông Juhani Haara - người quản lý bán hàng của SOK - khẳng định: “Phần Lan vẫn là đất nước của giăm bông”.
Tuy vậy, không phải món ăn truyền thống nào cũng giữ được sức hút. Kể từ năm 2019, doanh số giăm bông tại hệ thống SOK đã giảm khoảng 12%, trong khi món cá ngâm kiềm - một đặc sản Giáng sinh lâu đời với hương vị khá “thử thách” - giảm tới 15%.
Theo Giáo sư Johanna Makela - chuyên gia văn hóa ẩm thực tại Đại học Helsinki, sự giao thoa văn hóa cùng nhịp sống ngày càng bận rộn đang tái định hình bàn tiệc Giáng sinh của người Phần Lan. Dẫu vậy, bà cho rằng một xu hướng đáng chú ý là sự trở lại của các món casserole truyền thống làm từ củ cải, khoai tây hoặc cà rốt - đặc biệt dưới dạng chế biến sẵn, giúp các gia đình vẫn giữ được hương vị xưa trong guồng quay hiện đại.
Thanh Phương (TTXVN)