Trả lời câu hỏi của các địa phương tại Hội nghị phổ biến quy định pháp luật về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường được Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức ngày 6/8, bà Nguyễn Thị Minh Phương, Phó trưởng Phòng Kinh tế và Phát triển quỹ đất (Cục Quản lý Đất đai) cho biết: "Một số địa phương kiến nghị, hướng dẫn việc áp dụng bảng giá đất hoặc sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để áp dụng sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp. Đối với việc áp dụng bảng giá đất hiện hành theo quy định tại khoản 1 Điều 257 Luật Đất đai năm 2024 thì bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025; trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2024 cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương".
Bà Nguyễn Thị Minh Phương, Phó trưởng Phòng Kinh tế và Phát triển quỹ đất (Cục Quản lý Đất đai)
Phó trưởng Phòng Kinh tế và Phát triển quỹ đất (Cục Quản lý Đất đai) khẳng định: "Bảng giá đất xây dựng theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, Luật Đất đai năm 2024 được xây dựng theo khu vực, vị trí. Việc sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp chỉ thay đổi tên gọi địa giới hành chính mà không làm thay đổi vị trí của thửa đất. Do đó, trường hợp giá đất tại vị trí, khu vực khi sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp không thay đổi thì không ảnh hưởng đến mức giá đất trong bảng giá đất".
Ngoài ra, theo bà Nguyễn Thị Minh Phương, quy định tại khoản 2 Điều 54 Luật Ban hành Văn bản quy phạm pháp luật 2025 thì trường hợp nhiều đơn vị hành chính được nhập thành một đơn vị hành chính mới cùng cấp thì văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND của đơn vị hành chính được nhập tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi đơn vị hành chính đó cho đến khi HĐND, UBND, Chủ tịch UBND của đơn vị hành chính mới ban hành văn bản hành chính để quyết định việc áp dụng hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND của đơn vị hành chính được nhập hoặc ban hành văn bản quy phạm pháp luật mới.
"Như vậy, bảng giá đất của các UBND cấp tỉnh được nhập tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi đơn vị hành chính đó. Trường hợp cần thiết điều chỉnh tên gọi các tuyến đường, khu vực hoặc điều chỉnh bảng giá đất cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương thì UBND cấp tỉnh thực hiện điều chỉnh theo thẩm quyền và quy định của pháp luật. Đối với trường hợp các địa phương đang thực hiện xây dựng bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026, nay thực hiện theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp thì UBND cấp tỉnh của đơn vị hành chính mới tiếp tục thực hiện nhiệm vụ xây dựng bảng giá đất để kịp thời công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026 theo quy định pháp luật", bà Nguyễn Thị Minh Phương cho hay.
Hoàn thiện hệ thống phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường
Tại Hội nghị phổ biến quy định pháp luật về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, Thứ trưởng Bộ NN&MT Lê Minh Ngân cho biết, trong thời gian qua, nhiều văn bản pháp luật quan trọng đã được ban hành, thể hiện quyết tâm cải cách mạnh mẽ của Quốc hội và Chính phủ. Đáng chú ý, từ 1/7/2025, 3 nghị định nền tảng do Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì tham mưu đã chính thức có hiệu lực, gồm: Nghị định số 131/2025/NĐ-CP: Phân định thẩm quyền giữa cấp tỉnh và huyện trong quản lý nhà nước ; Nghị định số 136/2025/NĐ-CP: Phân quyền, phân cấp trong các lĩnh vực nông nghiệp và môi trường; Nghị định số 151/2025/NĐ-CP: Phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực đất đai.
Thứ trưởng Lê Minh Ngân chủ trì hội nghị
Theo Thứ trưởng Lê Minh Ngân, đây là bước đi quan trọng trong tiến trình hoàn thiện thể chế quản lý, tạo lập khuôn khổ pháp lý rõ ràng, thống nhất từ Trung ương đến địa phương, góp phần thúc đẩy sự chủ động, sáng tạo trong quản lý nhà nước tại cơ sở; khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lặp, né tránh trách nhiệm; đồng thời nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp.
Hội nghị lần này hướng tới 4 mục tiêu chính: Phổ biến đầy đủ, thống nhất nội dung các quy định pháp luật mới trong toàn ngành; Là diễn đàn trao đổi giữa Bộ và các địa phương nhằm tháo gỡ vướng mắc trong triển khai thực tiễn; Góp phần nâng cao năng lực thực thi pháp luật của đội ngũ cán bộ, đặc biệt ở cấp huyện, xã; Ghi nhận ý kiến từ cơ sở để tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, hướng dẫn và công tác thanh, kiểm tra.
“Phân quyền, phân cấp, phân định rõ thẩm quyền không chỉ là cải cách thủ tục hành chính, mà quan trọng hơn là cải cách tư duy quản lý, phương thức điều hành, là biểu hiện rõ nét của một nền hành chính hiện đại, năng động, linh hoạt và hiệu quả”, Thứ trưởng Lê Minh Ngân khẳng định.
Thứ trưởng tin tưởng với tinh thần cầu thị, trách nhiệm và sự quyết tâm đổi mới, Hội nghị sẽ mang lại kết quả thiết thực, góp phần quan trọng vào việc nâng cao năng lực quản lý nhà nước về nông nghiệp và môi trường, thúc đẩy quá trình chuyển đổi mô hình chính quyền hiệu quả, minh bạch và vì dân; góp phần bảo đảm hoạt động của chính quyền địa phương hai cấp.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, để phục vụ việc thực hiện chính quyền địa phương hai cấp, Bộ đã tiến hành rà soát 1.055 văn bản quy phạm pháp luật liên quan. Trong đó có 141 thẩm quyền thuộc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; 500 thẩm quyền của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường; và trên 1.000 thẩm quyền của chính quyền địa phương.
Từ kết quả rà soát, Bộ đã chủ trì, tham mưu Chính phủ ban hành 3 Nghị định: Nghị định số 131/2025/NĐ-CP: Phân định thẩm quyền giữa cấp tỉnh và cấp huyện trong quản lý nhà nước; Nghị định số 136/2025/NĐ-CP: Phân quyền, phân cấp trong các lĩnh vực nông nghiệp và môi trường; Nghị định số 151/2025/NĐ-CP: Phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực đất đai. Cùng với đó, Bộ đã ban hành 18 Thông tư nhằm quy định cụ thể việc phân cấp, phân định thẩm quyền trong các lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc phạm vi Bộ phụ trách.
Ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường)
Theo các quy định mới, Chính phủ đã phân quyền, phân cấp 17 thẩm quyền cho cấp tỉnh, chủ yếu là các nhiệm vụ cụ thể trong phạm vi địa phương. Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phân quyền, phân cấp 171 thẩm quyền cho cấp tỉnh, phần lớn là thủ tục hành chính giao Chủ tịch UBND cấp tỉnh thực hiện. Cấp tỉnh cũng phân cấp 11 thẩm quyền cho cấp xã, chủ yếu là nhiệm vụ gắn với cá nhân, hộ gia đình, cộng đồng. Trong tổng số 237 thẩm quyền, nhiệm vụ của cấp huyện, có 17 thẩm quyền được chuyển về cấp tỉnh và 220 thẩm quyền chuyển về cấp xã.
Một số thẩm quyền đáng chú ý được phân quyền, phân cấp cho chính quyền địa phương, như: Lĩnh vực đất đai, UBND cấp tỉnh được Thủ tướng Chính phủ phân quyền, phân cấp quyết định giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, lựa chọn nhà đầu tư trong các trường hợp đặc biệt; quyết định các trường hợp bất khả kháng theo quy định của Nghị định 102/2024/NĐ-CP.
UBND cấp xã có thẩm quyền thực hiện các thủ tục đơn giản như: giao đất không thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất trong các trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Lĩnh vực địa chất – khoáng sản: Chủ tịch UBND cấp tỉnh được Thủ tướng Chính phủ phân cấp chấp thuận thăm dò, khai thác khoáng sản tại khu vực cấm, tạm cấm khai thác đối với khoáng sản nhóm II, III, IV.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường phân cấp cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh các thẩm quyền liên quan đến cấp, gia hạn, điều chỉnh, thu hồi giấy phép thăm dò và khai thác khoáng sản nhóm II; phê duyệt đề án đóng cửa mỏ. Chủ tịch UBND cấp xã được UBND tỉnh phân cấp thực hiện xác nhận đăng ký thu hồi khoáng sản từ hoạt động cải tạo, xây dựng; phê duyệt quyết toán tiền cấp quyền khai thác khoáng sản.
Lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật, Chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền cấp phép xuất khẩu giống cây trồng không vì mục đích thương mại, chuyển giao quyền sử dụng giống cây trồng được bảo hộ, cấp giấy chứng nhận điều kiện sản xuất phân bón, giấy phép nhập khẩu phân bón và thuốc bảo vệ thực vật. UBND cấp xã tổ chức thu gom, xử lý bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng, tiêu hủy thuốc vô chủ.
Theo ông Phan Tuấn Hùng, việc thực hiện các thẩm quyền được phân quyền, phân cấp, phân định cần tuân thủ các nguyên tắc và mốc thời gian cụ thể: Hiệu lực các quy định từ ngày 01/7/2025 đến 01/3/2027. Chuyển thẩm quyền chung sang thẩm quyền riêng từ UBND sang Chủ tịch UBND, chuyển tiếp.
Bãi bỏ các quy định xin ý kiến của cơ quan, người có thẩm quyền ở trung ương khi thẩm quyền quyết định của chính quyền địa phương (trừ một số trường hợp). Phân biệt rõ giữa phân quyền, phân cấp, phân định và ủy quyền.
Đặc biệt, việc chuyển giao, tiếp nhận hồ sơ, dữ liệu liên quan đến thẩm quyền được phân quyền, phân cấp (01/7/2025-01/10/2025). Chuyển tiếp giải quyết thủ tục hành chính trước 01/7/2025 (theo pháp luật tại thời điểm tiếp nhận hoặc theo đề nghị của tổ chức, cá nhân; trừ trường hợp phân định thẩm quyền)
Ngoài ra, hiệu lực của văn bản quy phạm pháp luật khi sát nhập đơn vị hành chính sẽ tiếp tục có hiệu lực trong phạm vi đơn vị hành chính đó cho đến khi đơn vị hành chính mới ban hành văn bản hành chính để quyết định việc áp dụng hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị hành chính được nhập hoặc ban hành văn bản quy phạm pháp luật mới. Trường hợp một phần địa giới của đơn vị hành chính được điều chỉnh về một đơn vị hành chính khác thì văn bản quy phạm pháp luật của đơn vị hành chính được mở rộng có hiệu lực đối với phần địa giới của đơn vị hành chính được điều chỉnh.
Văn Ngân/VOV.VN