Bánh chim gâu và bánh lẳng của người Tày.
Bánh gai của người Tày
Bánh gai là món bánh đặc trưng của đồng bào Tày ở nhiều địa phương của tỉnh. Lá gai được nấu chín, giã nhuyễn rồi trộn với bột nếp, tạo thành lớp vỏ dẻo quánh, màu đen óng. Nhân bánh thường làm từ đỗ xanh, dừa nạo, lạc, đôi khi thêm thịt mỡ để tăng vị béo. Bánh được gói trong lá chuối khô, buộc lạt mộc mạc. Trong ngày rằm, bánh gai không chỉ là món ăn ngon mà còn thể hiện tấm lòng thành kính của người Tày đối với tổ tiên.
Bánh lẳng của người Sán Dìu
Đối với đồng bào Sán Dìu, bánh lẳng là món ăn truyền thống không thể thiếu vào dịp rằm tháng Bảy. Bột nếp được nắm tròn, gói trong lá chuối rừng rồi buộc thành từng cặp treo “lủng lẳng” - từ đó có tên gọi bánh lẳng. Bánh chín có độ dẻo thơm, thường ăn kèm mật mía hoặc mật ong rừng. Với người Sán Dìu, bánh lẳng tượng trưng cho sự gắn kết, đủ đầy và đoàn viên trong gia đình.
Bánh chim gâu của người Cao Lan
Đồng bào Cao Lan lại có loại bánh đặc biệt mang tên bánh chim gâu. Để làm được chiếc bánh chim gâu chuẩn, người Cao Lan thường phải lên rừng tìm những chiếc lá dứa xanh. Chỉ có gói bánh chim gâu bằng lá dứa rừng thì mới tạo được hương thơm đặc trưng cho bánh/Bánh được làm từ gạo nếp, nhân thường là đỗ xanh, vừng, lạc rang hoặc thịt băm, gói khéo léo trong lá chuối tươi. Sau khi hấp chín, bánh có mùi thơm dịu, vị dẻo ngọt bùi. Với người Cao Lan, bánh chim gâu là món ăn gắn liền với rằm tháng Bảy, thể hiện tấm lòng thành kính dâng tổ tiên và mong ước mùa màng tốt tươi, gia đình yên ấm.
Những loại bánh giản dị mà tinh tế này không chỉ nuôi dưỡng vị giác, mà còn lưu giữ ký ức văn hóa lâu đời. Mỗi chiếc bánh là lời nhắc nhở con cháu nhớ về cội nguồn, trân trọng truyền thống và giữ gìn bản sắc của quê hương Tuyên Quang.