Phái đoàn Mỹ và Ukraine trong cuộc đàm phán tại Geneva, Thụy Sĩ ngày 23/11/2025. Ảnh: REUTERS/TTXVN
Kế hoạch do Anh, Đức và Pháp xây dựng bao gồm một số nhượng bộ, trong đó có việc áp trần quân số của quân đội Ukraine và cam kết tổ chức bầu cử – điều có thể dẫn đến việc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bị thay thế.
Nhiều điểm lớn vẫn giữ nguyên, thậm chí đến mức giống cả cách diễn đạt của các điều khoản, bao gồm việc Liên bang Nga sẽ được kết nạp trở lại G7 và trở thành G8 nếu đạt được một thỏa thuận hòa bình.
Dưới đây là toàn văn đề xuất hòa bình cho Ukraine của châu Âu nhằm đối trọng với Mỹ do báo Điện tín của Anh đăng tải.
1. Tái khẳng định chủ quyền của Ukraine.
2. Liên bang Nga, Ukraine và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ đạt được một thỏa thuận không xâm lược hoàn toàn và triệt để. Mọi mơ hồ tồn tại suốt 30 năm qua sẽ được giải quyết.
3. (Điểm 3 trong đề xuất của Mỹ đã bị loại bỏ, điểm đó nêu: “Liên bang Nga sẽ được kỳ vọng không xâm lược các nước láng giềng và NATO sẽ không mở rộng thêm”)
4. Sau khi ký kết thỏa thuận hòa bình, Liên bang Nga và NATO sẽ mở đối thoại để xử lý mọi quan ngại an ninh, tạo môi trường giảm leo thang nhằm đảm bảo an ninh toàn cầu và tăng cơ hội kết nối, phát triển kinh tế trong tương lai.
5. Ukraine sẽ nhận được các bảo đảm an ninh mạnh mẽ.
6. Quân đội Ukraine trong thời bình sẽ bị giới hạn ở mức 800.000 quân.
7. Việc Ukraine gia nhập NATO phụ thuộc vào đồng thuận của tất cả thành viên NATO, điều hiện không tồn tại.
8. NATO đồng ý không triển khai thường trực lực lượng dưới quyền chỉ huy của NATO trên lãnh thổ Ukraine trong thời bình.
9. NATO sẽ triển khai máy bay chiến đấu tại Ba Lan.
10. Mỹ đưa ra bảo đảm tương tự Điều 5
a. Mỹ sẽ nhận bồi hoàn cho bảo đảm này.
b. Nếu Ukraine tấn công Liên bang Nga, Ukraine sẽ mất bảo đảm.
c. Nếu Liên bang Nga tấn công Ukraine, ngoài phản ứng quân sự phối hợp mạnh mẽ, tất cả lệnh trừng phạt toàn cầu sẽ được khôi phục và mọi công nhận đối với lãnh thổ mới cũng như các lợi ích phát sinh từ thỏa thuận này sẽ bị rút lại.
11. Ukraine đủ điều kiện trở thành thành viên EU và sẽ được tiếp cận ưu đãi thị trường châu Âu trong ngắn hạn trong quá trình xem xét.
12. Gói Tái thiết Toàn cầu Mạnh mẽ dành cho Ukraine, bao gồm nhưng không giới hạn:
a. Thành lập Quỹ Phát triển Ukraine để đầu tư vào các ngành tăng trưởng cao như công nghệ, trung tâm dữ liệu và các nỗ lực trí tuệ nhân tạo (AI).
b. Mỹ sẽ hợp tác với Ukraine để khôi phục, phát triển, hiện đại hóa và vận hành chung hệ thống khí đốt của Ukraine, bao gồm đường ống và kho lưu trữ.
c. Nỗ lực chung tái phát triển các khu vực bị ảnh hưởng bởi chiến tranh nhằm khôi phục, tái thiết và hiện đại hóa đô thị và khu dân cư.
d. Phát triển hạ tầng.
e. Khai thác khoáng sản và tài nguyên thiên nhiên.
f. Ngân hàng Thế giới (WB) sẽ xây dựng một gói tài chính đặc biệt để đẩy nhanh các nỗ lực này.
13. Liên bang Nga sẽ được tái hội nhập dần vào nền kinh tế toàn cầu
a. Việc dỡ bỏ trừng phạt sẽ được thảo luận và thống nhất theo từng giai đoạn, từng trường hợp.
b. Mỹ sẽ ký Thỏa thuận Hợp tác Kinh tế dài hạn với Liên bang Nga để thúc đẩy phát triển chung trong các lĩnh vực năng lượng, tài nguyên thiên nhiên, hạ tầng, AI, trung tâm dữ liệu, đất hiếm, các dự án chung ở Bắc Cực và những cơ hội doanh nghiệp khác.
c. Liên bang Nga sẽ được mời trở lại G8.
14. Ukraine sẽ được tái thiết hoàn toàn và được bồi thường tài chính, bao gồm việc sử dụng tài sản quốc gia của Liên bang Nga vẫn bị phong tỏa cho đến khi Moskva bồi thường thiệt hại cho Ukraine.
15. Một lực lượng an ninh chung sẽ được thành lập với sự tham gia của Mỹ, Ukraine, Liên bang Nga và châu Âu để thúc đẩy và thực thi mọi điều khoản của thỏa thuận.
16. Nga sẽ ban hành luật chính thức thể chế hóa chính sách không xâm lược đối với châu Âu và Ukraine
17. Mỹ và Liên bang Nga đồng ý gia hạn các hiệp ước kiểm soát và không phổ biến vũ khí hạt nhân, bao gồm Fair Start.
18. Ukraine đồng ý duy trì quy chế phi hạt nhân theo NPT.
19. Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia sẽ được khởi động lại dưới giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA), và sản lượng điện sẽ được chia đều 50-50 giữa Liên bang Nga và Ukraine
20. Ukraine sẽ áp dụng các quy định của EU về khoan dung tôn giáo và bảo vệ các nhóm thiểu số ngôn ngữ.
21. Ukraine cam kết không tìm cách khôi phục lãnh thổ bị chiếm đóng bằng biện pháp quân sự. Đàm phán về trao đổi lãnh thổ sẽ bắt đầu từ đường tiếp xúc.
22. Khi các dàn xếp lãnh thổ tương lai được thống nhất, cả Liên bang Nga và Ukraine cam kết không thay đổi các dàn xếp này bằng vũ lực. Mọi bảo đảm an ninh sẽ không có hiệu lực nếu vi phạm cam kết này.
23. Liên bang Nga sẽ không cản trở việc Ukraine sử dụng sông Dnieper cho hoạt động thương mại, và các thỏa thuận sẽ được thiết lập để đảm bảo ngũ cốc được vận chuyển tự do qua Biển Đen.
24. Một ủy ban nhân đạo sẽ được thành lập để giải quyết các vấn đề tồn đọng:
a. Trao trả toàn bộ tù binh và thi thể theo nguyên tắc “tất cả đổi tất cả”.
b. Trả tự do cho toàn bộ dân thường bị giam giữ và con tin, bao gồm trẻ em.
c. Thiết lập chương trình đoàn tụ gia đình.
d. Có cơ chế xử lý tổn thất của các nạn nhân chiến tranh.
25. Ukraine sẽ tổ chức bầu cử sớm nhất có thể sau khi ký thỏa thuận hòa bình.
26. Thiết lập cơ chế giải quyết tổn thất của các nạn nhân xung đột.
27.Thỏa thuận sẽ có giá trị pháp lý. Việc thực thi sẽ do Hội đồng Hòa bình giám sát và bảo đảm, dưới sự chủ trì của Tổng thống Donald J. Trump. Sẽ có chế tài cho mọi hành vi vi phạm.
28. Khi tất cả các bên đồng ý với bản ghi nhớ này, lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay lập tức, khi cả hai bên rút về các điểm đã thống nhất để bắt đầu triển khai thỏa thuận. Các điều khoản ngừng bắn, bao gồm cơ chế giám sát, sẽ được cả hai bên thống nhất dưới sự giám sát của Mỹ.
Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc