Dải Gaza đã trở thành 'vực thẳm nhân tạo' do chiến dịch quân sự của Israel hai năm qua. (Nguồn: Adobestock)
Báo The Guardian ngày 26/11 đưa tin, theo báo cáo, nền kinh tế Gaza đã giảm 87% trong giai đoạn 2023-2024, đưa GDP bình quân đầu người xuống còn 161 USD, mức thấp nhất thế giới.
Tại Bờ Tây, các hạn chế đi lại, mở rộng định cư và bạo lực leo thang cũng khiến nền kinh tế “bị tàn phá nặng nề”, trong khi việc Israel giữ lại một phần nguồn thu thuế khiến chính quyền Palestine thiếu nghiêm trọng ngân sách để duy trì các dịch vụ thiết yếu.
UNCTAD đánh giá tốc độ suy giảm kinh tế hiện nay là “chưa từng có tiền lệ”, xóa sạch 22 năm thành tựu phát triển chỉ trong chưa đầy hai năm. Ngay cả trong kịch bản có viện trợ quy mô lớn, quá trình phục hồi về mức trước tháng 10/2023 “cũng có thể mất nhiều thập kỷ”. Cơ quan này ước tính, chi phí tái thiết sẽ vượt quá 70 tỷ USD.
Mặc dù lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian từ tháng 10 vẫn duy trì, song thương vong vẫn tiếp diễn. Bộ Y tế Gaza cho biết ít nhất 342 người Palestine đã thiệt mạng do hỏa lực của Israel kể từ khi thỏa thuận có hiệu lực, trong khi Israel nói ba binh sĩ đã bị bắn tử vong cùng thời gian.
Trong bối cảnh Gaza bị chia cắt trên thực tế, với hơn một nửa lãnh thổ do quân đội Israel kiểm soát, điều kiện nhân đạo vẫn đặc biệt nghiêm trọng. Chương trình Lương thực thế giới (WFP) cho biết, phần lớn hộ gia đình không đủ khả năng mua thực phẩm cơ bản, lượng lương thực tiêu thụ mỗi ngày vẫn dưới mức tối thiểu. Khí đốt nấu ăn khan hiếm buộc nhiều gia đình phải đốt nhựa hoặc chất thải.
Hồi tuần trước, Hội đồng Bảo an LHQ đã chính thức ủng hộ kế hoạch 20 điểm của Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong đó đề xuất thành lập một chính quyền Palestine kỹ trị tạm thời tại Gaza, được giám sát bởi một “Hội đồng Hòa bình” quốc tế và bảo đảm an ninh bởi lực lượng quốc tế.
Cũng liên quan tình hình Palestine, ngày 25/11, Tổng thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres đã gửi thông điệp nhân cuộc họp đặc biệt kỷ niệm Ngày Quốc tế Đoàn kết với nhân dân Palestine (29/11), trong đó nhấn mạnh “một sự thật đơn giản: Người Palestine có quyền được tôn trọng phẩm giá, được hưởng công lý và quyền tự quyết”.
Tổng thư ký LHQ kêu gọi "tiến trình không thể đảo ngược hướng tới giải pháp hai nhà nước, phù hợp với luật pháp quốc tế và các nghị quyết liên quan của LHQ, với Israel và Palestine cùng tồn tại hòa bình, an ninh trong biên giới an toàn và được công nhận trên cơ sở các đường giới tuyến trước năm 1967".
Đề cập việc quyền lợi của người Palestine đã bị vi phạm "vượt quá sức tưởng tượng" trong hai năm qua, ông Guterres cho rằng, thỏa thuận ngừng bắn đạt được vào tháng 10 năm nay và việc Hội đồng Bảo an LHQ thông qua nghị quyết về Gaza đã mang lại tia hy vọng.
Ông hối thúc các bên thực hiện đầy đủ nghị quyết này và chuyển sang giai đoạn ngừng bắn tiếp theo, đồng thời nhấn mạnh phải bảo đảm công tác đưa viện trợ vào Gaza được thông suốt, không bị cản trở.
Bảo Minh