Báo chí cách mạng Việt Nam: 100 năm đồng hành cùng dân tộc

8 giờ trướcBài gốc

Ngày 21-6-1925, Báo Thanh niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập ra số đầu tiên. Từ đó, ngày 21-6 đã trở thành ngày lịch sử mở đầu cho sự hình thành và phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam - nền báo chí luôn gắn bó chặt chẽ với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trải qua 100 năm (21.6.1925 - 21.6.2025) xây dựng và phát triển, báo chí Cách mạng Việt Nam là biểu tượng sinh động cho sức sống, bản lĩnh và trí tuệ, khẳng định vai trò là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng và nhân dân.

Phóng viên Báo Bình Dương cùng phóng viên các cơ quan báo chí Trung ương, địa phương tác nghiệp tại quần đảo Trường Sa tháng 1-2025

Cổ vũ phong trào đấu tranh cách mạng

Đầu thế kỷ XX, trong bối cảnh đất nước chìm trong ách thống trị của thực dân, phong kiến, yêu cầu cấp bách về một phương tiện truyền bá tư tưởng cách mạng, giác ngộ quần chúng đã trở nên cấp thiết. Năm 1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập báo Thanh Niên - Cơ quan tuyên truyền của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Đây được coi là cột mốc mở đầu cho dòng báo chí cách mạng Việt Nam.

Trong thời kỳ từ năm 1925 đến trước khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, nhiều tờ báo đã bí mật xuất bản trong nước, như: Búa Liềm, Cờ Cộng sản, Nhân loại; các báo ở các địa phương: Sao đỏ ở Hải Phòng, Mỏ than ở Hồng Quảng, Tia sáng ở Nam Định, Bôn sơ vích ở Trung Kỳ... và một số tờ báo khác xuất bản ở nước ngoài như Công Nông, Lính cách mệnh, Đồng thanh, Thân ái... Cùng với Báo Thanh Niên, các ấn phẩm, các tờ báo cách mạng trong thời kỳ này đã góp phần quan trọng trong truyền bá tư tưởng cách mạng, giáo dục tinh thần yêu nước, huấn luyện đội ngũ cán bộ, chuẩn bị cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Những năm 1930 đến 1945, báo chí cách mạng phát triển mạnh mẽ với các ấn phẩm như Búa Liềm, Dân Cày, Lao Động, Cờ Giải Phóng. Báo chí đã góp phần lan tỏa tư tưởng cách mạng, cổ vũ phong trào đấu tranh rộng khắp trong nhân dân, làm nên thắng lợi vẻ vang của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Vũ khí sắc bén trong kháng chiến

Sau Cách mạng Tháng Tám, đất nước bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Trong hoàn cảnh bom đạn, gian khổ, báo chí cách mạng tiếp tục phát huy vai trò tiên phong. Trong kháng chiến chống Pháp, báo chí không chỉ tuyên truyền chủ trương kháng chiến, kiến quốc mà còn phản ánh sinh động cuộc sống chiến đấu của quân dân. Các tờ báo như Cứu Quốc, Vệ Quốc Quân, Sự Thật đã động viên toàn dân kháng chiến, ghi lại những trang sử hào hùng của dân tộc.

Kể từ sau năm 1954, hòa bình lập lại ở miền Bắc nhưng nước ta tạm thời bị chia cắt. Lúc này, báo chí cách mạng vừa làm nhiệm vụ tuyên truyền, cổ vũ tinh thần xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, vừa đấu tranh chống lại chế độ độc tài Ngô Đình Diệm, sự can thiệp của Mỹ vào miền Nam… Những cơ quan báo chí như: Nhân Dân, Giải Phóng, Thông tấn xã Việt Nam, Quân đội Nhân dân trở thành lực lượng truyền thông chủ lực, thắp sáng niềm tin chiến thắng trong lòng nhân dân.

Trong giai đoạn này, báo chí nước ta có hai bộ phận là báo chí cách mạng tại miền Bắc và báo chí cách mạng ở miền Nam. Báo chí miền Bắc vừa động viên nhân dân sản xuất, chiến đấu, vừa thông tin kịp thời tình hình chiến trường miền Nam. Điều đặc biệt là ở vùng giải phóng miền Nam, trong điều kiện vô cùng gian khổ và thiếu thốn, một số tờ báo và tạp chí được xuất bản và hoạt động có hiệu quả, nhất là Trung ương Cục xuất bản Tạp chí Tiền phong để giáo dục cán bộ, đảng viên; Mặt trận giải phóng miền Nam xuất bản Báo Giải phóng làm cơ quan tuyên truyền, cổ động...

Ngoài ra, nhiều Đảng bộ tỉnh đã xuất bản báo của mình, như Quảng Trị có các tờ Phấn đấu; Thừa Thiên - Huế có các tờ: Giải phóng, Cờ giải phóng... Những tờ báo này đóng vai trò quan trọng trong thông tin, cổ vũ quân và dân ta quyết tâm chiến đấu chống giặc, hướng đến ngày Bắc Nam thống nhất…

Báo chí cách mạng Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến không chỉ góp phần quan trọng vào thắng lợi của cách mạng Việt Nam mà còn đào tạo nên lớp lớp nhà báo chiến sĩ, những người cầm bút kiên cường trên tuyến đầu tư tưởng...

Ngày 21-6-1925, tờ báo Thanh niên được tổ chức nội dung và in ấn ở nước ngoài rồi bí mật chuyển về nước; từ đó báo chí cách mạng Việt Nam đã không ngừng lớn mạnh, phát triển cùng phong trào cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đến nay, báo chí cách mạng Việt Nam đã trở thành một hệ thống báo chí đa dạng về loại hình, phong phú về nội dung, ngày càng hiện đại về công nghệ, đáp ứng tốt yêu cầu thông tin trong bối cảnh mới…

Cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân

Sau ngày thống nhất đất nước năm 1975, đặc biệt từ Đại hội VI của Đảng năm 1986, công cuộc đổi mới toàn diện được triển khai mạnh mẽ. Ngay từ những ngày đầu, báo chí cách mạng Việt Nam đã tích cực cổ vũ tinh thần đổi mới, khuyến khích tư duy sáng tạo, biểu dương những nhân tố mới, mô hình mới, lan tỏa tinh thần thi đua lao động sáng tạo tới mọi tầng lớp nhân dân.

Không chỉ là phương tiện truyền thông, báo chí còn là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân; giữa chủ trương, chính sách với thực tiễn đời sống; phát huy vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận, xây dựng sự đồng thuận xã hội; thực hiện chức năng phản biện, giám sát xã hội, phát hiện và cổ vũ những nhân tố mới. Báo chí đã tích cực phản ánh hơi thở của đời sống kinh tế - xã hội, kịp thời phát hiện những vấn đề tồn tại, đóng góp vào việc xây dựng và hoàn thiện chính sách trong tiến trình đổi mới…

Có thể khẳng định rằng, ở mọi thời kỳ đấu tranh cách mạng, trong mọi điều kiện, môi trường xã hội, báo chí cách mạng đều có mặt trên hàng đầu của trận tuyến tư tưởng của Đảng, truyền bá Chủ nghĩa Mác - Lênin, thức tỉnh quần chúng nhân dân trong đấu tranh; tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; vận động nhân dân thực hiện nhiệm vụ chính trị, mang tới những thắng lợi vĩ đại trong đấu tranh cách mạng vì độc lập, tự do, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc…

100 năm đồng hành cùng dân tộc, trải qua nhiều khó khăn, thử thách khắc nghiệt, báo chí cách mạng không chỉ là chứng nhân lịch sử, mà thực sự là cầu nối giữa Đảng với nhân dân; là vũ khí sắc bén trong đấu tranh vì độc lập, tự do của dân tộc; là công cụ hữu hiệu của công cuộc xây dựng, phát triển đất nước; là một bộ phận tạo thành, không thể tách rời của toàn bộ sự nghiệp cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng. Tự hào tiếp nối truyền thống vẻ vang, báo chí cách mạng Việt Nam sẽ tiếp tục đồng hành cùng dân tộc, viết thêm những thành công trong kỷ nguyên phát triển mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Trong quá trình phát triển suốt 100 năm qua, báo chí cách mạng Việt Nam luôn trung thành với tôn chỉ mục đích đặt ra từ ban đầu, trở thành vũ khí sắc bén, đồng hành với dân tộc từ trong cuộc đấu tranh gian khổ, hy sinh, lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp, đánh đuổi các đội quân xâm lược hùng mạnh của đế quốc Nhật, đế quốc Pháp và đế quốc Mỹ, vì độc lập, tự do của Tổ quốc, cũng như trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước vì hạnh phúc của nhân dân, làm nên những trang sử vẻ vang, rất đỗi tự hào…

ĐÀM THANH (thực hiện)

Nguồn Bình Dương : https://baobinhduong.vn/bao-chi-cach-mang-viet-nam-100-nam-dong-hanh-cung-dan-toc-a349181.html