Bảo đảm dân chủ, khách quan, minh bạch trong giới thiệu người để ứng cử đại biểu HĐND

3 giờ trướcBài gốc

Báo cáo về dự thảo Nghị quyết tại cuộc họp, Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương, Bộ Nội vụ Phan Trung Tuấn nhấn mạnh, vấn đề tiêu chuẩn đại biểu HĐND các cấp có tầm quan trọng không chỉ quyết định chất lượng hoạt động của đại biểu dân cử ở địa phương mà còn là yếu tố nâng cao hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp.

Các tiêu chuẩn đối với đại biểu HĐND được quy định tại khoản 3 Điều 5 Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Tiêu chuẩn đại biểu HĐND có liên quan chặt chẽ với vấn đề cơ cấu đại biểu.

Trên cơ sở tiêu chuẩn, cần phải có cơ cấu hợp lý để đảm bảo tính đại diện trong cơ quan dân cử, tiêu biểu cho trí tuệ và sự đoàn kết của toàn dân tộc, phù hợp với sự phân bố dân cư, dân tộc, giới tính, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội ở từng địa phương.

Do đó, việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần, số lượng đại biểu HĐND các cấp có vai trò quan trọng trong công tác tổ chức cuộc bầu cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

“Căn cứ Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND số 85/2015/QH13 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 83/2025/QH15 (sau đây gọi là Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND), sự phân công của Hội đồng bầu cử quốc gia, việc xây dựng dự thảo Nghị quyết là cần thiết”, ông Phan Trung Tuấn nói.

Dự thảo Nghị quyết được kết cấu thành 3 Điều. Trong đó, về số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách nhiệm kỳ 2026 - 2031, theo dự thảo Nghị quyết, ở cấp tỉnh, lãnh đạo của HĐND có tối đa 2 đại biểu hoạt động chuyên trách, trong đó có không quá 2 Phó Chủ tịch HĐND; mỗi Ban của HĐND có từ 3 đến 4 đại biểu hoạt động chuyên trách, trong đó có không quá 2 Phó Trưởng ban, có 1 Ủy viên hoạt động chuyên trách.

Số lượng đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách, số lượng Phó Chủ tịch HĐND, số lượng Phó Trưởng Ban của HĐND TP Hà Nội thực hiện theo quy định của Luật Thủ đô. Ở cấp xã, lãnh đạo HĐND có 1 Phó Chủ tịch; mỗi Ban có 1 Phó Trưởng Ban.

Về số lượng Phó Chủ tịch HĐND, Phó Trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, cấp xã nhiệm kỳ 2026 - 2031 tại các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã thực hiện hợp nhất, sáp nhập trong năm 2025, giữ nguyên số lượng Phó Chủ tịch HĐND, Phó Trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, cấp xã nhiệm kỳ 2026 - 2031 như khi thực hiện hợp nhất, sáp nhập; sau 5 năm thực hiện đúng số lượng quy định của cấp có thẩm quyền.

Về cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 – 2031, dự thảo nêu rõ, việc dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu để ứng cử đại biểu HĐND ở mỗi đơn vị hành chính phải bảo đảm dân chủ, công tâm, khách quan, minh bạch; coi trọng chất lượng, lựa chọn đại biểu là những người tiêu biểu về trí tuệ, phẩm chất, đạo đức, uy tín, thật sự trong sạch, vững mạnh.

Đồng thời, bảo đảm cơ cấu hợp lý trong các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, cơ quan nhà nước ở cấp mình và các đơn vị hành chính cấp dưới (đối với cấp tỉnh), các thôn, tổ dân phố (đối với cấp xã); đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế trên địa bàn; có đại diện của các thành phần xã hội, nghề nghiệp, tôn giáo, độ tuổi.

Phát biểu tại cuộc họp, các thành viên Hội đồng thẩm định tán thành với sự cần thiết ban hành Nghị quyết cũng như các quy định tại dự thảo.

Các ý kiến nhấn mạnh, công tác chuẩn bị nhân sự ứng cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 phải bảo đảm việc giới thiệu, lựa chọn bầu được những đại biểu HĐND thật sự tiêu biểu, xứng đáng đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân; có kế thừa và đổi mới; bảo đảm đủ tiêu chuẩn, đủ số lượng, có cơ cấu hợp lý, trong đó lấy tiêu chuẩn, chất lượng đại biểu làm trọng tâm, không vì cơ cấu mà hạ thấp tiêu chuẩn...

Tán thành với việc ban hành Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội Trần Văn Lâm cơ bản tán thành với các nội dung của dự thảo Nghị quyết.

Nhận định Cơ quan chủ trì soạn thảo đã bám sát các văn bản, quy định của Đảng để xây dựng dự thảo Nghị quyết, ông Trần Văn Lâm đề nghị tiếp tục rà soát để quy định đảm bảo phù hợp, logic, khả thi.

Một số ý kiến đề nghị rà soát các quy định tại dự thảo Nghị quyết để đảm bảo tính tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có nội dung liên quan đến nhân quyền.

Kết luận nội dung cuộc họp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết; đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát kỹ dự thảo Nghị quyết để bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tránh quy định trái pháp luật, chồng chéo hoặc mâu thuẫn; đồng thời quy định rõ thời gian thực hiện, bảo đảm khả thi, dễ áp dụng và tính toán hợp lý về chi phí.

Theo Thứ trưởng, dự thảo Nghị quyết cơ bản đáp ứng yêu cầu phân cấp, phân quyền nhưng cần tiếp tục hoàn thiện để thống nhất với pháp luật, phù hợp thẩm quyền của địa phương và yêu cầu quản lý trong các lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, khoa học – công nghệ, chuyển đổi số.

Về bình đẳng giới, chính sách dân tộc và cam kết quốc tế, cần có phân tích, đánh giá cụ thể, bảo đảm tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; bổ sung đầy đủ hồ sơ kèm bảng so sánh để làm rõ mức độ phù hợp.

Các nội dung liên quan đến quốc phòng, an ninh, tài chính – ngân sách phải được đánh giá toàn diện, chặt chẽ, đặc biệt là phần dự toán kinh phí để bảo đảm tính khả thi.

Đối với số lượng, cơ cấu và thành phần đại biểu, cần bám sát quy định, có phương án phân bổ hợp lý, bảo đảm tối thiểu 20% đại biểu nữ và phấn đấu đạt khoảng 30% đại biểu nữ trúng cử; đồng thời kế thừa kinh nghiệm từ các kỳ bầu cử trước, có giải pháp nâng cao chất lượng đại biểu và tỷ lệ tái cử, bảo đảm sự đại diện của nhân dân.

Thứ trưởng đề nghị các cơ quan, đơn vị tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện hồ sơ, bảo đảm chất lượng và tiến độ để trình cấp có thẩm quyền xem xét.

Cát Tường

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/bao-dam-dan-chu-khach-quan-minh-bach-trong-gioi-thieu-nguoi-de-ung-cu-dai-bieu-hdnd.html