Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam. (Ảnh: HNV)
Khi trả lời phỏng vấn của Báo Nhân Dân, ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam nhấn mạnh rằng, việc làm này chính là góp phần bảo đảm Việt Nam sẽ nằm trong “vùng an toàn” về phòng, chống rửa tiền, đồng thời xây dựng nền móng cho một thị trường tài sản số minh bạch, bền vững và đủ sức cạnh tranh toàn cầu.
Phóng viên: Xin ông đánh giá về Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP Chính phủ ban hành ngày 9/9/2025 thí điểm tài sản mã hóa?
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam: Đây là một nghị quyết mà cộng đồng thị trường mong đợi từ lâu. Ngay từ quý I/2025, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện văn bản này để tạo căn cứ pháp lý cho thị trường. Đặc biệt, đây là văn bản đầu tiên hướng dẫn thực thi sau khi Luật Công nghiệp công nghệ số được ban hành ngày 14/6/2025 và sẽ có hiệu lực từ 1/1/2026.
Nghị quyết 5/2025/NQ-CP không chỉ là bước đi pháp lý quan trọng mà còn thể hiện quyết tâm rất rõ ràng của lãnh đạo Đảng, Chính phủ trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, đồng thời từng bước xây dựng thị trường tài sản số minh bạch và hội nhập với thế giới.
Phóng viên: Nghị quyết có yêu cầu về tài sản mã hóa gắn với tài sản thực để bảo đảm tính minh bạch. Quan điểm của ông về yêu cầu này như thế nào, thưa ông?
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam: Cách tiếp cận của Việt Nam là chia tài sản mã hóa thành hai loại: Gắn với tài sản thực (Real World Assets - RWA như: đất đai, bất động sản, hàng hóa) và không gắn với tài sản thực. Đây là hướng đi phù hợp với xu thế toàn cầu. Báo cáo của Boston Consulting Group dự báo tài sản thực có thể chiếm tới 10% GDP toàn cầu vào năm 2033, tương đương 19.000 tỷ USD và Việt Nam chắc chắn nằm trong dòng chảy này.
Vì là nghị quyết thí điểm nên không thể bao trùm tất cả các thực thể liên quan, nhưng các quy định ban đầu đã rất cụ thể: yêu cầu về vốn điều lệ, bảo mật, tiêu chuẩn nhân sự quản lý, thậm chí quy định chặt chẽ về tỷ lệ cổ đông trong giai đoạn đầu. Tôi cho rằng, đây là nền tảng quan trọng để tạo lập một thị trường minh bạch và vận hành an toàn.
Nhà đầu tư đang theo dõi biến động của tiền mã hóa. (Ảnh: NAM ANH)
Phóng viên: Một trong những tiêu chuẩn hoạt động của thị trường là kiểm soát an toàn, bảo đảm minh bạch. Theo ông, các bên tham gia cần phối hợp như nào để triển khai?
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam: Năm 2025 đánh dấu sự trưởng thành mạnh mẽ của thị trường tài sản mã hóa, nhưng cũng là năm đầu tiên thị trường vận hành chính thống nên chắc chắn còn nhiều vấn đề phải xử lý. Với Nghị quyết 5/2025/NQ-CP, các hoạt động gọi vốn thông qua tài sản mã hóa sẽ thoát khỏi “vùng xám”, trở thành hợp pháp, được quản lý và minh bạch hơn.
Nếu trong giai đoạn thí điểm, các quy định hoặc hoạt động thực tế chưa đạt kỳ vọng thì đó cũng là cơ hội để điều chỉnh, hoàn thiện cơ chế, bảo đảm dòng vốn được luân chuyển minh bạch, an toàn. Tôi tin rằng với quá trình triển khai đồng bộ, việc hiện thực hóa chính sách sẽ ngày càng hiệu quả, từ đó định hình các sàn giao dịch có quy mô, tuân thủ và tính bền vững cao.
Các vụ tấn công bởi các hacker đòi hỏi các cơ quan, đơn vị và mỗi cá nhân đều phải nâng cao tính bảo mật, an toàn giao dịch cao, hiệu quả hơn. (Ảnh: VBA)
Phóng viên: Theo ông, với việc thực hiện Nghị quyết này, chúng ta có thời cơ và thách thức gì? Cụ thể, hiệp hội sẽ triển khai như thế nào để Nghị quyết đi vào cuộc sống?
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam: Thời cơ thì rõ ràng, chúng ta có cơ hội đưa hàng trăm tỷ USD dòng vốn mỗi năm từ kênh phi chính thức vào khuôn khổ pháp luật, thu hút vốn ngoại, giảm thiểu lừa đảo và tạo môi trường minh bạch cho nhà đầu tư. Nhưng thách thức lớn nhất, theo tôi, chính là nguồn nhân lực.
Thị trường tài sản mã hóa Việt Nam hiện có hàng chục triệu người tham gia (theo số liệu của Triple A, Chainalysis) nhưng thiếu nhân sự chất lượng cao được đào tạo bài bản. Các rủi ro gian lận, lừa đảo quy mô hàng chục, hàng trăm triệu USD đã phổ biến, trong khi cơ quan quản lý và doanh nghiệp vận hành còn hạn chế về nhân sự, công nghệ.
Ông Phan Đức Trung cho rằng, các vụ tấn công đa phần không phải do công nghệ web3 mà chủ yếu là do yếu tố con người. (Ảnh: HNV)
Đây là điểm nghẽn cần tháo gỡ để có thể thực sự tạo ra một thị trường tài sản mã hóa minh bạch và hiệu quả. Tôi cho rằng, thị trường tài sản số Việt Nam cần 3-5 năm để trưởng thành, nhưng nếu triển khai quyết liệt và đúng cách, chúng ta có thể rút ngắn chu kỳ này xuống chỉ còn 2-3 năm, thay vì 10 năm như các nước đi trước.
Bên cạnh Nghị quyết 5/2025/NQ-CP này, chúng tôi vẫn đang chờ đợi những tiêu chuẩn kỹ thuật vận hành chi tiết. Tôi nghĩ giai đoạn đầu, 5 sàn được phép hoạt động tại Việt Nam phải hết sức chủ động cùng cơ quan quản lý để hoàn thiện quy trình, xác định tiêu chuẩn thực tế thay vì chỉ chờ đợi việc ban hành từ các cơ quan nhà nước.
Phóng viên: An toàn và bảo mật là mối quan tâm hàng đầu. Ông đánh giá thế nào về yêu cầu này?
HIệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực vì một thị trường tài sản số phát triển minh bạch, hiệu quả. (Ảnh: HNV)
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam: Liên quan tới an toàn và bảo mật, tôi cho rằng, các vụ tấn công đa phần không phải do công nghệ web3 mà chủ yếu là do yếu tố con người.
Lịch sử thị trường thế giới đã chứng kiến nhiều bài học đắt giá liên quan tới các vụ tấn công sàn tài sản số. Điểm chung của các vụ việc đó là những lỗ hổng quản trị, kiểm soát nội bộ và yếu tố con người chứ không phải vấn đề công nghệ. Vì thế, việc Nghị quyết yêu cầu tiêu chuẩn bảo mật cấp 4 là bước đi đúng đắn, thể hiện sự nghiêm túc cả từ phía nhà nước và doanh nghiệp.
sản số Việt Nam (VBA) từ lâu đã phối hợp Công ty TNHH xã hội chống lừa đảo phát triển chương trình ChainTracer. Công cụ này phân tích các giao dịch bất thường, giúp cơ quan điều tra nhanh chóng khoanh vùng nghi phạm khi có các vụ việc nghi ngờ, có dấu hiệu lừa đảo được xác minh.
Phóng viên:Ông có kỳ vọng gì về một làn sóng đầu tư mới về thị trường đầy tiềm năng và cũng đầy rủi ro liên quan tài sản số này không, thưa ông?
Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam: Tôi cho rằng, thị trường tài sản mã hóa sẽ đón làn sóng đầu tư mới, nhưng nó sẽ không bùng nổ ngay mà diễn ra thận trọng, có chọn lọc. Giai đoạn đầu thị trường sẽ thu hút các nhà đầu tư quốc tế - những người từng tham gia ở các thị trường lớn - và các nhà đầu tư Việt Nam có kinh nghiệm ở các thị trường nước ngoài chuyển tài sản về. Dù 5 sàn giao dịch được cấp phép thí điểm, tôi dự báo chỉ khoảng 3 sàn đủ năng lực để vận hành hiệu quả.
Điều quan trọng nhất là mục tiêu thí điểm không phải là lợi nhuận ngắn hạn mà đây là phép thử là để Nhà nước hoàn thiện khung pháp lý, bảo đảm Việt Nam sẽ nằm trong “vùng an toàn” về phòng, chống rửa tiền, đồng thời xây dựng nền móng cho một thị trường tài sản số minh bạch, bền vững và đủ sức cạnh tranh toàn cầu.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!
HÀ ANH