Hệ thống Phân loại Giai đoạn An ninh Lương thực Tích hợp (IPC) của Liên Hợp Quốc (LHQ) cảnh báo rằng nạn đói đang lan rộng khắp Dải Gaza. Từ cuối tháng 7, tổ chức này ghi nhận "sự gia tăng số ca tử vong liên quan nạn đói" do "tình trạng đói kém, suy dinh dưỡng và bệnh tật lan rộng" ở Gaza.
Theo cơ quan quản lý y tế Gaza, gần 200 người đã chết vì đói tại dải đất này. Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng con số trên có thể không đúng, vì có thể chưa thống kê nhiều bệnh nhân tử vong do bị nhiễm trùng và các bệnh lý khác – vốn là hệ quả của suy dinh dưỡng.
Nạn đói ở Gaza đang khiến tình hình nhân đạo tại dải đất vốn đã tồi tệ càng trở nên tuyệt vọng hơn. Ngay cả khi Israel cho phép tăng cường viện trợ thì vẫn có thể không đủ để cứu sống những bệnh nhân suy dinh dưỡng nghiêm trọng, đặc biệt là trẻ em, theo tờ The Washington Post.
Một trẻ em bị suy dinh dưỡng ở Khan Younis (nam Gaza). Ảnh: Hani Alshaer/ANADOLU/AFP
Chữa trị khó khăn
Suy dinh dưỡng cấp tính nặng đòi hỏi cơ quan y tế phải có kế hoạch điều trị và theo dõi cẩn thận, vì bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc tiêu hóa thức ăn hoặc có thể mắc các bệnh lý khác.
"Chỉ gửi thực phẩm vào tình huống khủng hoảng không thực sự giải quyết được vấn đề suy dinh dưỡng cấp tính nặng. Điều này có thể góp phần giải quyết tình trạng mất an ninh lương thực, nhưng chỉ có thực phẩm là không đủ" – ông Robert Akparibo, PGS về sức khỏe toàn cầu và dinh dưỡng tại ĐH Sheffield (Anh), cho biết.
Ông Akparibo cũng nhấn mạnh rằng các bệnh nhân suy dinh dưỡng cần phải nhận được các chất dinh dưỡng phù hợp và được các chuyên gia đánh giá.
Trong 1 hoặc 2 tuần đầu điều trị, bệnh nhân suy dinh dưỡng có nguy cơ cao mắc hội chứng nuôi ăn lại. Trong đó, hội chứng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như co giật, suy hô hấp và ngừng tim.
The Washington Post dẫn lời các chuyên gia y tế rằng các bệnh nhân bị suy dinh dưỡng nặng cần được điều trị đặc biệt. Trong đó, trẻ em suy dinh dưỡng nặng bị nhiễm trùng nặng hoặc các bệnh lý khác thường cần điều trị nội trú, trong đó có thể được dùng kháng sinh, tẩy giun hoặc các phương pháp điều trị khác để ổn định tình trạng của trẻ.
Tuy nhiên, với việc Gaza đã trải qua 22 tháng xung đột, việc cung cấp đủ điều kiện điều trị cho các bệnh nhân như vậy là điều không hề dễ dàng.
Theo cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cả 4 trung tâm chuyên khoa điều trị suy dinh dưỡng ở Gaza đều đang quá tải và sắp hết nhiên liệu, "với nguồn cung nguyên liệu dự kiến cạn kiệt vào giữa tháng 8”.
Ngoài ra, do nguồn cung thực phẩm đang cạn kiệt trên khắp Gaza, trẻ em trong quá trình hồi phục sau suy dinh dưỡng không có đủ thực phẩm để bổ sung vào chế độ ăn uống.
Một em bé 6 tháng tuổi được đưa đến khám tại một điểm y tế của Liên Hợp Quốc tại TP Gaza (bắc Gaza). Ảnh: UNRWA
Hậu quả nhiều thế hệ
Không chỉ tác động lên quá trình điều trị, sự lan rộng của tình trạng suy dinh dưỡng nghiêm trọng cũng có ảnh hưởng lớn lên sức khỏe trẻ em. Trong đó, trẻ em sống sót sau nạn đói có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe lâu dài, khiến hệ thống y tế càng thêm quá tải.
Bác sĩ Mohammed Fadlalla – công tác tại bệnh viện dã chiến al-Zawaida ở Gaza – cho biết mỗi bệnh nhân mà ông đang phẫu thuật đều bị suy dinh dưỡng ở một mức độ nào đó, tùy thuộc vào cách cơ thể họ đang hồi phục. Ông Fadlalla cũng cho hay các vết thương "mất nhiều thời gian hơn bình thường để lành" và tình trạng nhiễm trùng cũng gia tăng ở những bệnh nhân này.
Theo ông Marko Kerac – PGS lâm sàng tại Trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London (Anh), tác hại của nạn đói lâu dài có thể nghiêm trọng đến mức làm thay đổi chức năng gen, nghĩa là nạn đói không chỉ ảnh hưởng đến những người sống sót mà còn cả con cháu của họ.
Theo đài NPR, nạn đói đặc biệt nguy hiểm đối với sức khỏe của trẻ em.
Theo ông Kerac, suy dinh dưỡng khi còn nhỏ có thể cản trở sự phát triển thể chất và trí não. Nó cũng liên quan đến các tình trạng sức khỏe như tiểu đường và bệnh tim khi trưởng thành. Suy dinh dưỡng xảy ra càng sớm thì nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe càng lớn.
"Nó giống như việc có một động cơ của một chiếc ô tô nhỏ trong một chiếc xe tải lớn vậy. Nếu nó kéo quá tải trọng lượng của nó, nó sẽ nhanh hỏng hơn rất nhiều" – ông Kerac mô tả.
Trẻ em chờ nhận bữa ăn từ thiện tại Khan Younis (nam Gaza). Ảnh: AFP
Một số chuyên gia y tế cũng đồng ý rằng nạn đói kinh niên gây tổn hại đến cơ thể và tinh thần, ngay cả sau khi đã hồi phục rất lâu. Theo Chương trình Lương thực Thế giới của LHQ, tình trạng này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em và thai nhi đang phát triển trong bụng mẹ.
Điển hình, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng trẻ em sinh ra từ những phụ nữ mang thai trong giai đoạn nạn đói tại Hà Lan vào cuối Thế chiến II có nhiều khả năng mắc bệnh béo phì, tiểu đường, bệnh tim mạch và tuổi thọ ngắn hơn. Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy con cháu của những đứa trẻ sau này cũng có khả năng gặp vấn đề sức khỏe, mặc dù bản thân những đứa trẻ này không trực tiếp trải qua nạn đói.
KHOA ĐIỀM