Báo Đồng Tháp - tờ báo của Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp - không chỉ là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với Nhân dân, mà còn đóng vai trò như một phần biên niên sử sống động của địa phương. Trải qua nhiều thập kỷ phát triển, từ thời kỳ bao cấp đến thời đại chuyển đổi số, những trang báo đã ghi lại một cách trung thực nhiều sự kiện, thông tin có giá trị lịch sử...
Báo Cờ Giải Phóng - tiền thân của Báo Đồng Tháp Xuân năm 1973)
Biên niên sử là ghi chép các sự kiện lịch sử theo trình tự thời gian. Biên niên sử có thể tuyển tập theo 1 năm, 1 thập kỷ, 1 thế kỷ hay 1 thiên niên kỷ. Với việc đăng tải liên tục nhiều thông tin, nhất là của địa phương, Báo Đồng Tháp có thể được xem là một phần biên niên sử sống động và chính thống của tỉnh Đồng Tháp, ghi lại một cách liên tục và có định hướng các bước phát triển của địa phương qua từng thời kỳ.
Báo Đồng Tháp ghi lại các chính sách, nghị quyết của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh, những dấu mốc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, các phong trào thi đua, thành tựu nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, những khó khăn, thiên tai, dịch bệnh (như: lũ năm 2000, Covid-19) và cách tỉnh ứng phó... Báo cũng đăng tải các câu chuyện thường ngày, mô hình sản xuất, chân dung nông dân tiêu biểu, gương “Người tốt, việc tốt”... Đồng thời phản ánh những ý kiến, nguyện vọng của Nhân dân, tạo liên kết 2 chiều giữa Đảng và dân - yếu tố quan trọng trong việc xây dựng và giữ gìn khối đoàn kết toàn dân. Kho lưu trữ của Báo Đồng Tháp có thể xem là một tư liệu quý giá về lịch sử địa phương, được sử dụng trong nghiên cứu lịch sử Đảng bộ tỉnh; biên soạn kỷ yếu, hồi ký, luận văn khoa học; giảng dạy, giáo dục truyền thống cách mạng...
Ông Lê Thanh Thuận (Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Đồng Tháp) cho biết, là người làm công tác nghiên cứu, biên soạn các công trình lịch sử địa phương, ông quan tâm đến tất cả các nguồn tư liệu, trong đó có Báo Đồng Tháp để làm cơ sở cho việc đối chiếu, so sánh, hạn chế đến mức thấp nhất thiếu sót các dữ kiện, thông tin được thể hiện trong công trình nghiên cứu. “Thông tin và sự kiện trên báo chí mang tính trực quan sinh động, có ngày tháng, địa điểm rõ ràng nên rất cần thiết cho việc biên soạn công trình biên niên sự kiện lịch sử theo từng năm. Trong đó, mốc thời gian sẽ được chọn làm tiêu đề thời gian (ngày/tháng/năm), tên bài báo là tiêu đề sự kiện và nội dung bài báo là nội dung sự kiện (thời gian, địa điểm, diễn trình, kết quả sự kiện). Nội dung sự kiện dài hay ngắn, đơn điệu hay đa dạng cũng tùy thuộc vào dữ kiện ban đầu được thu thập trên báo, cộng với các thông tin được bổ sung thêm từ nhiều nguồn tư liệu khác. Trong hoạt động thực tiễn thời gian qua, chúng tôi đã tham khảo nhiều bài viết trên Báo Đồng Tháp để hỗ trợ đắc lực cho công tác biên soạn lịch sử các ngành: giao thông vận tải; phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Biên niên sự kiện lịch sử các xã trong toàn tỉnh...”- ông Thuận chia sẻ.
Ông Phan Văn Thuần (SN 1964) ở Khóm 4, Phường 6, TP Cao Lãnh cho biết, ông thường xuyên đọc Báo Đồng Tháp. Các thông tin trên Báo Đồng Tháp không chỉ có giá trị thời sự mà còn trở thành nguồn tư liệu quý, có giá trị lịch sử khi 10 năm, vài chục năm sau... xem lại những tin, bài, ảnh đó để nhớ rõ hơn về các sự kiện của địa phương... Ông đặc biệt ấn tượng với các thông tin về Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc - thân sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh - đăng trên Báo Đồng Tháp, giúp ông biết nhiều thông tin về Cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc là tấm gương sáng về tính kiên trì, ý chí quyết tâm vượt qua mọi khó khăn; tấm gương về nhân cách cao đẹp, giản dị và tinh thần cần cù lao động; tấm gương về lòng yêu nước, thương dân sâu sắc... Tinh thần vì nước vì dân của Cụ đã tác động sâu sắc đến quyết định ra đi tìm đường cứu nước của Nguyễn Tất Thành...
Bài viết “Đồng Tháp - 40 năm xây dựng và phát triển” đăng tên Báo Điện tử Đồng Tháp vào ngày 10/2/2016. Bài viết tổng kết quá trình phát triển của tỉnh Đồng Tháp trong 40 năm qua, từ những khó khăn ban đầu đến những thành tựu đáng tự hào trong các lĩnh vực: nông nghiệp, công nghiệp, du lịch và văn hóa. Bài báo phản ánh: “Những thành tựu to lớn, toàn diện của Đồng Tháp đạt được trong 40 năm qua là rất đáng trân trọng, tự hào, thể hiện tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường và quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Đồng Tháp, đã không cam chịu đói nghèo, lạc hậu, nỗ lực phấn đấu vươn lên “cùng cả nước và vì cả nước”. Báo Đồng Tháp xin giới thiệu một số sự kiện tiêu biểu, thành tựu nổi bật của tỉnh 40 năm qua, do biên tập viên của Báo chọn lọc”. Trong đó, sự kiện đầu tiên là Tiến công khai thác Đồng Tháp Mười (ĐTM). Trong 30 năm (1979 - 2009), các giai đoạn thực hiện công cuộc phục hóa, khai hoang vùng ĐTM, từng bước được Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp hoạch định, điều hành, chủ động về chủ trương, chính sách và mục đích. Với khẩu hiệu: “Tiến công vào vùng Đồng Tháp Mười” làm tiền đề cho những phương án, chương trình khai thác ĐTM trong các giai đoạn sau này như: khai thác ĐTM để phát triển kinh tế - xã hội; khai thác ĐTM theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Với những thành tựu đạt được, đã dần dần xóa bỏ khoảng cách phát triển giữa vùng sâu ĐTM với các vùng khác trong tỉnh.
Ông Hà Quang Lớn - Chủ tịch Hội Khuyến học xã Tân Hộ Cơ (huyện Tân Hồng) thường xuyên đọc Báo Đồng Tháp để cập nhật thông tin
Sự kiện thứ hai là Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc được xếp hạng Di tích Quốc gia (Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc được khởi công vào ngày 22/8/1975, hoàn thành và đưa vào hoạt động ngày 13/2/1977, với diện tích 3,6ha, gồm các hạng mục: Mộ, Vòm mộ, Đài sen, Nhà trưng bày về Cụ Nguyễn Sinh Sắc; Phòng trưng bày về cuộc đời hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh; Nhà sàn Bác Hồ... Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc đã trở thành địa điểm thu hút hàng trăm ngàn lượt du khách trong và ngoài nước đến viếng, tham quan, học tập, vui chơi, giải trí mỗi năm. Với tầm vóc và giá trị lịch sử, Khu di tích Nguyễn Sinh Sắc đã được xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia). Tiếp theo bài báo nêu các sự kiện: Đồng Tháp được phong tặng Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang (ngày 2/10/2000), Imexpharm là Công ty Dược phẩm đạt tiêu chuẩn GMP-ASEAN đầu tiên của Việt Nam, Đồng Tháp tiên phong trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, Trường Đại học Đồng Tháp được thành lập, Vườn Quốc gia Tràm Chim được công nhận là Khu Ramsar thứ 4 của Việt Nam và thứ 2.000 của thế giới...
Thông qua hàng ngàn tin, bài, phóng sự, ảnh mỗi năm, Báo Đồng Tháp góp phần phản ánh những bước chuyển mình to lớn của tỉnh: từ một vùng đất nông nghiệp đơn thuần trở thành địa phương đi đầu cả nước trong phát triển nông nghiệp sạch, xây dựng nông thôn mới, chuyển đổi số và du lịch sinh thái, văn hóa... Những bài viết về Lễ hội Sen, Chương trình OCOP, mô hình “Nông nghiệp công nghệ cao”... đến các ghi chép về đời sống thường nhật của người dân đều cho thấy sự phong phú và sinh động của bức tranh xã hội Đồng Tháp.
Thiết nghĩ, trong kỷ nguyên đất nước đang vươn mình mạnh mẽ, với khát vọng hùng cường vào năm 2045, việc đầu tư phát triển Báo Đồng Tháp là yêu cầu cấp thiết. Bởi lẽ, một địa phương muốn đi xa không thể thiếu một tiếng nói đủ mạnh, đủ sâu sắc và đủ tầm nhìn. Việc đầu tư không chỉ là về cơ sở vật chất hay công nghệ, mà còn là đầu tư vào con người - đội ngũ nhà báo có tư duy đổi mới, có tâm huyết với quê hương, có khả năng nắm bắt thời đại và phản ánh trung thực cuộc sống. Báo Đồng Tháp cần được hỗ trợ để chuyển đổi số mạnh mẽ, kết nối tốt hơn với bạn đọc trẻ, phát triển nội dung đa nền tảng (multimedia), đồng thời vẫn giữ được tinh thần gắn bó với Nhân dân và lịch sử địa phương.
Thành Nam