Thời gian qua, tình hình tội phạm nói chung, tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe và tai nạn giao thông trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng. Đặc biệt, tình trạng thanh thiếu niên (TTN), người dưới 18 tuổi điều khiển phương tiện vi phạm trật tự an toàn giao thông (TTATGT), mang theo hung khí nguy hiểm gây mất trật tự công cộng (TTCC) đang ở mức báo động.
Nhóm thanh, thiếu niên mang theo hung khí nguy hiểm, điều khiển xe mô tô gây rối trật tự công cộng trên địa bàn xã Sào Báy bị Công an huyện Kim Bôi bắt giữ.
Mang dao diễu phố để lấy... oai
Điển hình như ngày 21/11/2024, lực lượng chức năng huyện Lạc Sơn phát hiện một nhóm đối tượng gồm 6 TTN điều khiển xe mô tô trên tuyến đường thuộc xã Vũ Bình cầm theo dao, gậy đuổi đánh người đi đường mang tính chất côn đồ, manh động.
Qua công tác nắm tình hình địa bàn, ngày 7/12/2024, Công an huyện Kim Bôi làm rõ và triệu tập 16 TTN lên làm việc. Quá trình làm việc, nhóm TTN khai nhận do có ý định muốn diễu phố thị uy đã tụ tập mang theo hung khí, đi xe máy, ném vỏ chai thủy tinh ra đường; các đối tượng không đội mũ bảo hiểm, kẹp 3, lạng lách, đánh võng, chạy xe tốc độ cao, rú ga, bấm còi gây mất an ninh trật tự (ANTT).
Trước đó, qua công tác nắm tình hình trên không gian mạng, lực lượng chức năng Công an TP Hòa Bình phát hiện 2 TTN mang theo 1 dao phớ dài khoảng 50cm điều khiển xe mô tô tốc độ cao trên các tuyến giao thông vào đêm 4/12/2024. Công an thành phố đã xác minh làm rõ các đối tượng gồm: Nguyễn Thanh T. (SN 2007) và Đinh Văn X. (SN 2008), cùng trú tại phường Thái Bình (TP Hòa Bình).
Cũng trong ngày 4/12/2024, qua công tác nắm tình hình và tin báo của quần chúng nhân dân, Đội Cảnh sát hình sự - kinh tế - ma túy, Công an huyện Lương Sơn phối hợp Công an xã Liên Sơn phát hiện 6 TTN điều khiển xe mô tô tốc độ cao, lạng lách, rú ga, bấm còi, mang theo hung khí nguy hiểm trên tuyến đường liên xã thuộc xóm Đất Đỏ, xã Liên Sơn gây mất ANTT, nguy hiểm cho người và phương tiện tham giao giao thông. Qua xác minh làm rõ 6 TTN cùng trú tại xã Liên Sơn, lực lượng Công an đã thu giữ 1 dao phóng dài khoảng 1,7m. Tại cơ quan Công an, nhóm TTN khai nhận do mâu thuẫn với bạn ở xóm Đất Đỏ đã mang theo dao để giải quyết mâu thuẫn...
Gia đình buông lỏng quản lý, con cái sinh hư
Theo Đại tá Trần Mạnh Hải, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh, vấn đề tội phạm và vi phạm pháp luật (VPPL) do TTN, người dưới 18 tuổi gây ra trên địa bàn tỉnh đang là vấn đề nhức nhối, có xu hướng gia tăng và diễn biến phức tạp. Nếu như trước đây, các hành vi vi phạm của nhóm đối tượng này chủ yếu là "cố ý gây thương tích”, "trộm cắp tài sản”, "gây rối TTCC”, thì hiện nay, hành vi VPPL ngày càng đa dạng, manh động, nguy hiểm, gây hậu quả nghiêm trọng. Trong đó, tình trạng TTN điều khiển xe mô tô chở quá số người quy định, không đội mũ bảo hiểm, phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách, đánh võng, vi phạm quy định về TTATGT, mang theo hung khí nguy hiểm sẵn sàng thực hiện hành vi phạm tội nghiêm trọng, xâm hại sức khỏe, tính mạng của người khác rất đáng báo động.
Vấn đề này xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Như sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường ảnh hưởng trực tiếp đến nhận thức và lối sống của giới trẻ. Bên cạnh đó, một trong những nguyên nhân chính là do thiếu sót trong quản lý, giáo dục con của một số gia đình. Thực tế trên địa bàn tỉnh thời gian qua, nhất là ở khu vực nông thôn, tình trạng nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn, cả bố và mẹ cùng đi làm ăn xa, để con ở nhà với ông bà và người thân, thiếu sự quan tâm, giáo dục, các em dễ bị dụ dỗ, lôi kéo bỏ học, tụ tập ăn chơi đua đòi, thực hiện hành vi VPPL. Cùng với đó, sự phối hợp quản lý, giáo dục người chưa thành niên giữa gia đình, nhà trường và các tổ chức xã hội còn thiếu chặt chẽ; tình trạng suy thoái về đạo đức, lối sống của một bộ phận người chưa thành niên; tác động của tệ nạn xã hội như ma túy, cờ bạc, văn hóa phẩm đồi trụy, lối sống lệch lạc lan truyền trên mạng xã hội là những tác nhân, làm cho tội phạm trong TTN, người dưới 18 tuổi luôn tiềm ẩn nguy cơ gia tăng, diễn biến phức tạp. Nhiều vụ việc lực lượng Công an tiếp nhận, xử lý đối tượng trong độ tuổi TTN, người dưới 18 tuổi VPPL hầu như không có sự giám sát, quản lý chặt chẽ của gia đình. Nhiều em bỏ học sớm, bị bạn bè rủ rê làm việc xấu, VPPL trong một thời gian dài nhưng gia đình không biết.
Cơ quan chức năng, các địa phương đã tập trung thực hiện nhiều biện pháp để phòng ngừa tội phạm VPPL trong TTN. Nhưng tình hình tội phạm VPPL trong nhóm đối tượng này vẫn tiềm ẩn nhiều phức tạp. Như ở huyện Lạc Sơn, qua rà soát, nắm địa bàn, lực lượng Công an xác định toàn huyện có khoảng 400 TTN thường có biểu hiện tụ tập, điều khiển xe mô tô không đội MBH, lạng lách, gây mất TTCC; ở huyện Lương Sơn là 90 TTN. Theo thống kê chưa đầy đủ, trên địa bàn các huyện, thành phố còn lại có đến hàng trăm trường hợp.
Xuất phát từ thực tế trên, theo Đại tá Trần Mạnh Hải, để nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa tội phạm và tệ nạn xã hội trong TTN, việc tăng cường công tác phòng ngừa, quản lý con em ngay từ gia đình được xem là một trong những biện pháp quan trọng nhất. Bởi nếu có môi trường tốt, quản lý, giáo dục con cái tốt ngay từ gia đình thì ngoài xã hội sẽ không có những đứa trẻ hư hỏng, ham chơi, đua đòi, tụ tập sống buông thả, thích thể hiện bản thân. Đó cũng chính là điểm xuất phát cho các hành vi phạm tội của các đối tượng TTN hư hỏng trên địa bàn tỉnh thời gian qua.
Mạnh Hùng