Bảo hiểm y tế toàn dân - chính sách nhân văn trong kỷ nguyên mới

21 giờ trướcBài gốc

Ngày 14-11-2008, tại Kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XII đã thông qua Luật Bảo hiểm y tế. Đây là dấu mốc quan trọng, tạo hành lang pháp lý chặt chẽ để xây dựng và phát triển chính sách BHYT, góp phần thực hiện thành công chương trình an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước. Trong quá trình thực hiện Luật BHYT, Quốc hội đã tiếp tục ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT vào năm 2014 và năm 2024 với nhiều chính sách đổi mới về mở rộng đối tượng, thông tuyến, thông cấp khám, chữa bệnh BHYT và nhiều nghị quyết quan trọng có nội dung về BHYT.

Một ca phẫu thuật tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Ảnh: VIỆT ĐỨC

Sau hơn 15 năm triển khai thực hiện Luật BHYT, chính sách BHYT đã từng bước phát triển và đạt được những thành tựu quan trọng, khẳng định tính đúng đắn và phù hợp trong việc lựa chọn chính sách tài chính y tế thông qua BHYT, tạo nguồn tài chính bền vững cho chăm sóc sức khỏe, tiếp cận mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân. Trong đó, tỷ lệ bao phủ BHYT gia tăng nhanh chóng. Cụ thể: Năm 2009 bao phủ 58% dân số, năm 2024 đạt 94,26% dân số, tương ứng khoảng 95,525 triệu người. Số lượt người có thẻ BHYT đi khám, chữa bệnh tăng nhanh qua từng năm: Năm 2009 có 88,6 triệu lượt; năm 2015 có 130,2 triệu lượt; hết năm 2024 có 183,6 triệu lượt, tăng 9,7 triệu lượt (5,6%) so với năm 2023.

Quyền lợi về khám, chữa bệnh BHYT tương đối toàn diện và ngày càng được mở rộng. Danh mục thuốc, thiết bị y tế, dịch vụ kỹ thuật được sử dụng theo năng lực chuyên môn, tuyến chuyên môn kỹ thuật, vừa để bảo đảm quyền lợi của người tham gia BHYT khi đến cơ sở y tế, vừa là yêu cầu nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật của cơ sở y tế. Hằng năm, bình quân Quỹ BHYT chi trả 87-89% tổng chi phí khám, chữa bệnh BHYT, người tham gia BHYT có trách nhiệm cùng chi trả 11-13%. Hệ thống cơ sở khám, chữa bệnh BHYT ngày càng mở rộng và nâng cao chất lượng, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh BHYT của người dân.

Đến hết ngày 31-12-2024, toàn quốc có 13.395 cơ sở ký hợp đồng khám, chữa bệnh BHYT, trong đó gồm 1.793 cơ sở công lập và hơn 10.390 trạm y tế xã; chất lượng khám, chữa bệnh BHYT ngày càng được nâng cao. Cùng với đó, 1.212 cơ sở y tế tư nhân cũng đã tham gia sâu rộng vào công tác khám, chữa bệnh BHYT, góp phần giảm tải cho bệnh viện công lập.

Thanh toán viện phí tại Bệnh viện Quân y 103. Ảnh: TUẤN DŨNG

Mặc dù tỷ lệ người dân tham gia BHYT đã tăng nhanh trong các năm gần đây, song vẫn còn hơn 5% dân số chưa tham gia BHYT. Tỷ lệ này giảm chậm do người dân thuộc các nhóm đối tượng có kinh tế eo hẹp, đối tượng lệ thuộc gia đình, đối tượng là người lao động không có việc làm ổn định. Để thực hiện được tỷ lệ bao phủ BHYT đạt mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp quyết liệt hơn trong thời gian tới.

Ngày 27-11-2024, tại Kỳ họp thứ tám, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật số 51/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT với một số quy định mới liên quan đến đối tượng tham gia và mức hưởng BHYT như: Bổ sung các đối tượng nhân viên y tế thôn, bản, cô đỡ thôn, bản để động viên, khích lệ và có chính sách thỏa đáng với đối tượng chăm sóc sức khỏe nhân dân ở vùng sâu, vùng xa và công bằng với đối tượng khác ở tổ dân phố; quy định về khám, chữa bệnh BHYT, trong đó có đăng ký khám, chữa bệnh BHYT ban đầu, chuyển người bệnh giữa các cơ sở khám, chữa bệnh BHYT theo cấp chuyên môn kỹ thuật của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023; quy định mức hưởng BHYT khi thực hiện thông cấp khám, chữa bệnh BHYT theo hướng không phân biệt địa giới hành chính theo tỉnh, giữ ổn định tỷ lệ mức hưởng BHYT theo quy định của luật hiện hành và mở rộng với một số trường hợp; bổ sung cơ chế thanh toán thuốc, thiết bị y tế được điều chuyển giữa các cơ sở khám, chữa bệnh và thanh toán chi phí dịch vụ cận lâm sàng được chuyển đến cơ sở khác trong trường hợp thiếu thuốc, thiết bị y tế và quy định cơ chế để Quỹ BHYT thanh toán cho các trường hợp này.

Ngày 1-7-2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 188/2025/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT, trong đó quy định mức hỗ trợ đóng cho một số đối tượng mới được quy định tại Luật số 51/2024/QH15, cụ thể như sau: Hỗ trợ tối thiểu 50% mức đóng BHYT đối với đối tượng nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người. Thời gian hỗ trợ là một năm kể từ khi đối tượng được cơ quan có thẩm quyền xác định là nạn nhân theo quy định của Luật Phòng, chống mua bán người; hỗ trợ tối thiểu 50% mức đóng BHYT đối với đối tượng nhân viên y tế thôn, bản.

Đặc biệt, Nghị định đã quy định tăng mức hỗ trợ đóng cho đối tượng học sinh, sinh viên từ 30% lên mức 50%. Quy định này có ý nghĩa quan trọng trong việc mở rộng độ bao phủ, tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho người dân, đặc biệt là các đối tượng yếu thế; giúp giảm gánh nặng tài chính khi ốm đau, bệnh tật, đồng thời củng cố hệ thống an sinh xã hội.

Thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm, Đảng ủy Chính phủ đã giao Đảng ủy Bộ Y tế phối hợp với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương và các cơ quan liên quan xây dựng, hoàn thiện đề án trình Bộ Chính trị ban hành nghị quyết về đột phá trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Dự thảo nghị quyết xác định các quan điểm, mục tiêu, giải pháp trọng tâm, đột phá để thực hiện hiệu quả các chỉ tiêu, nhiệm vụ về chăm sóc sức khỏe nhân dân, tập trung giải quyết các vấn đề, tạo hiệu quả rõ nét để đáp ứng mong muốn, kỳ vọng của nhân dân, hướng tới chủ trương miễn viện phí thông qua chính sách BHYT.

Dự kiến, từ năm 2026, mỗi người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc theo yêu cầu chuyên môn miễn phí ít nhất mỗi năm một lần; đến năm 2035, phấn đấu người dân được BHYT chi trả chi phí khám, chữa bệnh ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT; đến năm 2045, các chỉ số sức khỏe của người dân, chỉ số bao phủ dịch vụ y tế thiết yếu tương đương với các nước phát triển.

Như vậy, trải qua hơn 15 năm triển khai thực hiện Luật BHYT và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về BHYT, dưới sự chỉ đạo của Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, sự phối hợp của các bộ, ngành, Bộ Y tế đã tham mưu xây dựng, hoạch định chính sách, tổ chức thực hiện đẩy mạnh bao phủ BHYT, hướng tới thực hiện bao phủ chăm sóc sức khỏe và BHYT toàn dân.

Với ý nghĩa nhân văn sâu sắc của chính sách BHYT, cùng với sự nỗ lực, tận tâm của đội ngũ làm công tác BHYT, sự chung tay của cả hệ thống chính trị, những thành tựu đã đạt được là cơ sở để chính sách BHYT tiếp tục củng cố và phát triển bền vững; đáp ứng nhu cầu chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe của nhân dân và yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới.

TRẦN THỊ TRANG, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/80-nam-cach-mang-thang-tam-va-quoc-khanh-2-9/bao-hiem-y-te-toan-dan-chinh-sach-nhan-van-trong-ky-nguyen-moi-844035